عوامل مؤثر بر بیماریهای روان تنی کدامند ؟

اضطراب

اضطراب به عنوان یک اختلال روان تنی مي‌تواند علایم روان تنی را افزایش دهد.رابطه بین جسم وذهن و هر  گونه انحراف از رفتار سازگار ومتعادل بسهولت مي‌تواند به شکل گیری علایم روانی یا جسمي‌کمک کند. واکنش اضطراب مستلزم فعالیت دستگاه عصبی خود مختار، بویژه بخش سمپاتیک است،که بر فعالیت دستگاه معدی- روده ای، افزایش ترشح آدرنالین،تسریع ضربان قلب وغیره تأثیر مي‌گذارد. «اضطراب عموماً بر احساس مبهمي‌از تهدید قریب الوقوع دلالت داردو واکنش به یک تهدید خاص نبوده ویک حالت عمومي‌ با دوام روانی است».منشأ اضطراب احساس همه جانبه ضعف وناتوانی در کنار آمدن با خطر است و  از خارج به درون فرد راه نمي‌یابد؛منشأ آن درونی وناخودآگاه است.

متداولترین نشانه روانی اضطراب برا نگیختگی دستگاه عصبی محیطی است.علایم اضطراب عبارتند از: تعریق،سرعت طپش قلب وتنش در عضلات اسکلتی.بعضی اوقات حالات اضطرابی به لرز، از دست دادن کنترل مثانه وروده، از دست دادن اشتها وافزایش فشار خون منجر مي‌شود.

عوامل تعیین کنندۀ اجتماعی –فرهنگی

تحقیقات روان تنی بایستی تاثیر محیط اجتماعی را مد نظر داشته باشند.مشاغل سنگین، موقعیتهای در دناک، از دست دادن شغل، زندگی در محیط بیش از حدشلوغ، مواجهه با تغییرات زندگی خانوادگی وپیوندهای زناشویی، تعصبات ومورد تعقیب وآزار قرار گرفتن ممکن است باعث واکنشهای هیجانی شدیدی شودکه به شدت بر تحریک دستگاه شبکه ای وترشح غدد تأثیر گذارد. افزایش جمعیت، مهاجرت، فقر اختلافات خانوادگی ونقصان در کیفیت تعاملات اجتماعی مي‌تواند باعث فراخوانی آن دسته از پاسخهای ایمنی شناختی-فیزیولوژیکی  شود که مقاومت فرد رانسبت به بیماری کاهش مي‌دهد. تحریک بیش ازحدممکن است باعث «برانگیختگی افراطی دستگاه خودمختار وقشر مغز شود که به عملکرد شناختی یا حرکتی منجر شود.این برانگیختگی مستمر ویکنواخت ممکن است به تغییرات فیزیولوژیکی وهمچنین رفتاری منجر شده و«آمادگی عمومي‌فرد را برای ابتلا به بیماری روان تنی» افزایش دهد».

عوامل اجتماعی –اقتصادی

دلیل قاطعی مبنی براین که طبقۀ پایین اقتصادی – اجتماعی بتواند باعث علائم روان تنی شود در دست نیست، هرچند این مسئله با اختلالات هیجانی همبستگی دارد.بعضی از پژوهشگران وضعیت اقتصادی – اجتماعی را  علت وبعضی دیگر معلول اختلالات هیجانی مي‌دانند.هرچند،هنگامي‌که اختلافات خانوادگی نیز به مشکلات اقتصادی – اجتماعی بپیوندد، احتمال بروز علائم روان تنی افزایش مي‌یابد. اختلاف والدین و رابطۀ نامناسب والد-فرزند عواملی هستندکه در بروز علائم روان تنی در طفلی که آگاهانه یا نا آگاهانه از بیماری به عنوان یک مکانیسم دفاعی استفاده مي‌ کند،نقش دارد.

سنخهای شخصیتی

برخی از پژوهشگران چنین فرض کرده اند که خصیصه‌هاي شخصیتی از طریق پاسخهای عصب شناختی و غددی نقش مهمي‌در علت شناسی بیماریها ی جسمي‌دارند. به عقیده هورنای بیماریهای روان تنی تسکین دهندۀ تنشهای ناشی از سایقهای متعارض درونی وتنفر از خویش وخود تخریبی است.افراد روان نژند که به خاطر احساس کاذب غرور برانگیخته شده اند، برای رسیدن به کمال دست نیافتنی تلاش مي‌کنند.اجتناب ناپذیر بودن شکست به تنفر از خویش منجر مي‌شود.تنفر ازخویش وغرور روان نژندی دو مرحله ازیک فرایند همسان برای کسب کمال وتنبیه خویش به خاطر شکست است.علائم روان تنی نا هوشیار هستند ؛یعنی تنبیه عمدی خویش به علت ناتوانی ازرسیدن به چیزهای دست نیافتنی.

  دومتخصص قلب به نامهای فریدمن وروزنمن مشاهده کردند مردان وزنانی که تکلم سریع، رقابت جویی،بی حوصلگی، سخت کوشی، پرخاشگری، خشم وخشونت دارند، بیشتر از افراد فاقد این خصیصه‌هاي روان شناختی، مستعد ابتلا به بیماری «شریان قلبی» هستند.

آمادگی وراثتی

بی شکف تفاوتهای فردی قابل ملاحظه ای در پاسخ فیزیولوژیک به فشار روانی وجود دارد. ممکن است این تفاوت ها به آمادگی وراثتی وتوانایی فرد در کنار یافایق آمدن بر موقعیتهای زیانبار که علت یا بیانگر رقابت جویی هستند، مربوط باشد.

تحقیقات زیادی که بر اهمیت عوامل وراثتی وایمنی شناختی از یک سو وتجارب اولیۀ شرطی سازی از سوی دیگر تأکید دارند، در توجیه آمادگی ابتلا به بیماری انجام پذیرفته اند.واکنش به فشار مي‌تواندبه شکل فروپاشی مي‌تواند به شکل فروپاشی جسمي‌نیز باشد، لذا علاوه بر الگوهای غیر انطباقی فیزیولوژیک، بر انطباق روان شناختی تأثیر مي‌گذارد.

منبع

خواجه ،نوشین (1391)،رابطه منبع کنترل ،میزان اضطراب ،بهزیستی روان شناختی با شکایات روان تنی در دبیران بازنشسته زن و مرد آموزش و پرورش نجف آباد ،پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی ،دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید