طراحی فضا

فضا با تمام ویژگی هایش در شکل گیری شخصیت افراد نقش موثری ایفا می‌کند. همین فضا به طور خاص تر برای رشد کودکان عامل مهمی محسوب می‌شود، عاملی که می‌بایست تاثیر مثبتی بر رشد جسمی و عقلی کودک داشته باشد.امروزه اکثر ساختمان‌هایی که به عنوان مراکز علمی یا فرهنگی کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد نه از لحاظ کالبد معماری و نه از لحاظ نوع فعالیت ها، متناسب با نیاز‌های حقیقی کودکان نمی باشد. فضاهایی که برای کودکان طراحی می‌شوند به ویژه فضاهای آموزشی باید قادر باشند نیروهای ذهنی و احساسی کودک را تحت تاثیر قرار داده و از این طریق هم در آموزش او شرکت کنند و هم محیطی شاد و سرشار از انرژی را برای او به وجود آورند.در طراحی ساختمان مهدکودک، کودک محوری اولویت دارد بدین معنی که ساختمان باید برای نگه داری موقت کودکان طراحی شود .

پس طراحی فضا برای کودکان مستلزم شناخت ویژگی‌ها و نیازهای آن‌ها است. اساسی ترین نیازهای کودکان در فضا بر اساس هرم مازلو ، شامل: نیازهای جسمانی، نیاز به ایمنی و امنیت، نیاز به محبت و وابستگی، نیاز به عزت نفس، نیاز به زیبایی،نیاز به خودشکوفایی بایستی فضای باز و راحت برای بچه‌ها وجود داشته باشد. فضایی برای انواع بازی‌ها پر تحرک کودکان و نه فقط وسایل بازی برقی همچئن چرخ و فلک و در کنار آن نیز بازی‌های فکری و نمایش و کتاب و کتابخانه  برای اینکه بچه‌ها بتوانند به آسانی خود را با محیط جدید تطبیق دهند، لازم است بتوانند موقعیت خود را در فضا در هر لحظه به درستی تشخیص دهند، در غیر این صورت احساس ترس و ناامنی می‏کنند. هر بخش، فضا، گذر و عبور باید در ساختمان آشکارا بیان شود.

فضاهای تربیتی کودکان باید بتواند بخشی از احساس آرامش و جذابیت خانه را برای آن‌ها ایجاد کند. دوست دارند که در بین چیزهای جدید، ویژگی‌های آشنا بیابند. این مسئله باعث می‌شود که با محیط جدید بیشتر انس گرفته و مثل خانه خودشان با آن ارتباط عاطفی برقرار کنند.

1. ‌اندازه گیری فضای مورد نظر:‌اندازه گیری یک علم است، به این معنا که با پیروی کردن از یک مجموعه قوانین، می‌توانیم به نتیجه صحیح برسیم.
2. رسم نقشه‌ها : شکل کلی اتاق, جهت جغرافیایی, ملزومات اتاق
3. آنالیز کردن فضا : کدام عناصر یا ترکیبات می‏توانند همان گونه که هستند باقی بمانند و کدام قسمت به تصحیح نیاز دارد.
4. تعیین کاربری فضا : باید بدانیم که هر فضا را برای چه کاری طراحی می‏کنید.

فضای آموزشی

محیط مفهومی است پیچیده که دارای ابعاد مختلف است، داده‌های فضایی، جنبه‌های اجتماعی، فرهنگی، فیزیکی، معماری، نمادی، جغرافیایی، تاریخی، زیستی از ابعاد مهم محیط محسوب می‏شوند.انسان با توجه به نیازها، ارزش‌ها و هدف‌های خود محیط را دگرگون می‏کند و به طور متقابل تحت تاثیر محیط دگرگون شده قرار می‏گیرد. در فرهنگ غربی این که مسیر آموزش باید شفاف و مسیر بازی بازی باید باز باشد از امکاناتی است که یک فضای مناسب می‌تواند فراهم سازد.

توجه به عوامل محیطی موثر در طراحی نیز از جمله مواردی است که در طراحی نمونه‌های قدیمی مهدها در این کشور‌ها مورد توجه واقع شده است. تخصیص فضایی به عنوان مهدکودک بدون شناخت و در نظر داشتن ویژگی‌های جسمی و روحی استفاده کنندگان یعنی کودکان و مربیان و سازگاری این ویژگی‌ها با هدف اصلی از تشکیل آن که تحقق رشد کودک در زمینه‌های مختلف است، مغایرت دارد. فضا در حقیقت با افراد درون خود رابطه برقرار می‏کند. فضا و محتوای درون آن می‏تواند انجام بسیاری از فعالیت‌ها را آسان نموده یا برعکس مانع از انجام برخی فعالیت‌ها گردد و محیط با اجزاء و عناصر تشکیل دهنده خود می‌تواند تاثیر عمیقی در سازگاری کودک داشته باشد.

منبع

محمدی،لیلا(1393)، بررسی عناصر زیبایی شناختی در طراحی فضای آموزشی مراکز پیش از دبستان،پایان نامه کارشناسی ارشد،رشته آموزش وپرورش پیش دبستانی، دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی علامه طباطبایی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید