شرايط بیمه های باربری  و انواع آن

در بیمه های باربری سه دسته شرایط مورد استفاده قرار می گیرند وبه نام های  شرایط عمومی ، شرایط پیوست مجموعه شرایط بیمه گران کالا A,B,C  و شرایط خصوصی نامیده می شوند. شوراي‌عالي بيمه در اجراي ماده ۱۷ قانون تأسيس بيمه مركزي ايران و بيمه‌گري، در جلسه مورخ 26/10/1391«شرايط عمومي بيمه باربري» را مشتمل بر ۱۹ ماده و ۱ تبصره به همراه «مجموعه شرايط Aو B و C» آن به شرح ذيل تصويب نمود:

شرايط عمومي بيمه باربري

تعاريف

اساس قرارداد: اين بيمه‌نامه بر اساس قانون بيمه مصوب ارديبهشت ماه، سال  ۱۳۱۶ و پیشنهاد كتبي بيمه‌گذار ،که جزء لاینفک اين بیمه‌نامه مي‌باشد تنظيم گرديده و مورد توافق طرفين مي‌باشد. آن قسمت از پيشنهاد بيمه‌گذار كه مورد قبول بيمه‌گر نبوده و همزمان با صدور بيمه‌نامه يا قبل از آن كتباً به بيمه‌گذار اعلام گرديده است، جزء تعهدات بيمه‌گر محسوب نمي‌شود.

تعاريف و اصطلاحات: اصطلاحات زير صرف نظر از هر معني و مفهوم ديگري كه ممكن است داشته باشد، در اين شرايط عمومي با تعريف مقابل آن به كار رفته است:

 ‌بيمه‌گر: ‌بيمه‌گر شركت بيمه‌اي است كه مشخصات آن در اين ‌بيمه‌نامه درج گرديده است و جبران خسارت احتمالي را طبق شرايط مقرر در اين ‌بيمه‌نامه به عهده دارد.

بيمه‌گذار: ‌بيمه‌گذار شخص حقيقي يا حقوقي مذكور در اين بيمه‌نامه مي باشد كه پوشش بيمه را اخذ نموده و متعهد به پرداخت حق بيمه آن است.

ذينفع: ذي‌نفع شخص حقيقي يا حقوقي مذكور در اين ‌بيمه‌نامه اعم از ‌بيمه‌گذار يا غير آن است كه حق مطالبه و دريافت تمام يا قسمتي از خسارت وارد به كالاي مورد بيمه را دارد.

كالاي مورد بيمه: كالاي مورد بيمه، اموال مندرج در جدول مشخصات اين ‌بيمه‌نامه ‌است.

 انقضاي مدت بيمه: انقضاي اين بيمه براساس شرط ۸ مجموعه شرايط پيوست ‌است اما در مورد حمل غيردريايي يا تركيبي، يكي از شرايط زير جايگزين شرط ۴/۱/۸ مجموعه شرايطC وB وA ‌مي‌گردد.

•  در مورد حمل هوايي،۳۰ روز پس از تخليه كامل هر قسمت از كالاي مورد بيمه از هواپيماي حامل در فرودگاه كشور مقصد.
• در مورد حمل زميني،۶۰ روز پس از تحويل كالاي مورد بيمه به انبار گمرك كشور مقصد.

 مدت‌هاي ياد‌شده در اين ماده با درخواست ‌بيمه‌گذار و موافقت ‌بيمه‌گر و پرداخت ‌حق‌بيمه اضافي قابل تمديد ‌است.

 شرايط

حمل كالا با كشتي طبقه‌بندي‌شده: حمل دريايي كالاي مورد بيمه بايد به وسيله كشتي طبقه‌بندي‌شده انجام شود در غير اين صورت ‌بيمه‌گذار موظف است مشخصات كشتي و يا شناورهاي مورد نظر را قبل از شروع حمل به ‌بيمه‌گر اعلام و موافقت ‌او را اخذ نمايد. چنانچه حمل كالاي مورد بيمه با كشتي طبقه‌بندي‌نشده بدون اطلاع ‌بيمه‌گذار انجام شده باشد ‌بيمه‌گذار موظف است بلافاصله پس از اطلاع، مراتب را به ‌بيمه‌گر اعلام و شرايط و اضافه نرخ مربوط به حمل كالاي مورد بيمه با كشتي طبقه‌بندي‌نشده را قبول كند.

وظيفه ‌بيمه‌گذار در ارائه اطلاعات به ‌بيمه‌گر: بيمه گذار موظف است كليه اطلاعات راجع به حمل كالا و دفعات آن از جمله مشخصات وسيله يا وسايل حمل، حداكثر ارزش كالا در هر حمل، تاريخ حركت آنها و همچنين بهاي هر قسمت از محمولات بيمه شده را قبل يا بلافاصله بعد از حمل و به هرحال قبل از ورود وسيله حمل به مقصد به بيمه گر اعلام نمايد. در غير اينصورت بيمه‌گر حسب مورد بر اساس مواد ۱۲ و ۱۳ قانون بيمه عمل خواهد نمود.

ارزش كالاي مورد بيمه: چنانچه بين ‌بيمه‌گذار و ‌بيمه‌گر توافق خاصي نشده باشد قيمت كالاي مورد بيمه، معادل مجموع قيمت خريد كالا، هزينه حمل و ساير هزينه‌هاي متعارف ‌خواهد بود.

تبصره- بيمه‌گر مي‌تواند در صورت تقاضاي بيمه‌گذار، با دريافت حق‌بيمه متعلقه خسارت عدم‌النفع مربوط به اين بيمه‌نامه را به مقدار مورد توافق  ،حداكثر به ميزان ده درصد قيمت كالاي مورد بيمه ،بيمه ‌نمايد.

كالاهايي كه به صورت جفت يا دست عرضه ‌مي‌شوند: در مورد كالاهايي كه به صورت جفت يا دست عرضه ‌مي‌شوند مسؤوليت ‌بيمه‌گر بدون توجه به ارزش جفت يا دست بودن آن، بيش از نسبت قيمت بيمه‌شده قسمت خسارت‌ديده به مبلغ بيمه‌شده جفت يا دست نخواهد بود مگر آن كه بطور صريح توافق ديگري شده باشد. حمل مواد مخدر تحت پوشش اين ‌بيمه‌نامه نيست مگر آن كه:

• نام ماده مخدر و كشورهاي صادركننده و واردكننده آن بطور صريح در ‌بيمه‌نامه درج شده باشد.
• پروانه يا گواهي اجازه ورود محموله از مرجع صلاحيت‌دار كشوري كه ماده مخدر به آنجا وارد مي‌شود يا پروانه يا گواهي مرجع صلاحيت‌دار كشوري كه ماده مخدر از آنجا صادر شده است مبين اينكه كشور گيرنده ماده مخدر، صدور آن محموله به مقصد مندرج در ‌بيمه‌نامه را تأييد كرده است جزو مدارك خسارت به ‌بيمه‌گر تسليم شود.
• مسير حمل ماده مخدر، مسير معمولي و عادي براي حمل آن نوع مواد تلقي شود.

 وظايف ‌بيمه‌گذار در صورت وقوع خسارت: ‌بيمه‌گذار يا نمايندگان و يا ذينفعان وي ملزم به رعايت موارد ذيل هستند:

براي هر بسته‌اي كه مفقود شده است بلافاصله از متصديان حمل و يا مقام‌هاي بندر يا متصرفان ديگر كالاي مورد بيمه بطور كتبي درخواست خسارت نمايند.در مورد خسارات مشهود به محض اطلاع و قبل از تحويل گرفتن كالاي مورد بيمه از متصديان حمل و يا ساير متصرفان كالا بطور كتبي تقاضاي بازديد كنند و براي خساراتي كه هنگام بازديد مشخص ‌مي‌گردد گواهي مربوطه را كه به امضاي آنها رسيده باشد دريافت و از نامبردگان درخواست پرداخت خسارت نمايند.

در مواردي كه از سالم بودن كامل كالاي مورد بيمه مطمئن نباشند رسيد بدون قيد و شرط به متصديان حمل ندهند و با درج موضوع در بارنامه يا رسيدي كه به متصديان حمل مي‌دهند حق خود را براي مطالبه خسارت محفوظ نگهدارند. هرگاه موقع تحويل‌گرفتن كالاي مورد بيمه، زيان يا آسيبي مشهود نباشد ‌بيمه‌گذار يا نمايندگان و يا ذينفعان وي بايد حداكثر ظرف سه روز از تاريخ تحويل‌گرفتن كالا و اطلاع از خسارت، مراتب را بطور كتبي با پست سفارشي يا اظهارنامه به متصديان حمل اعلام نمايند.

در مواردي كه مؤسسه حمل تمام يا قسمتي از كالاي مورد بيمه را به ‌بيمه‌گذار يا نمايندگان و يا ذينفعان وي تحويل ندهد نامبردگان موظفند كه پس از تنظيم صورت‌مجلس كسر تخليه، گواهي كتبي عدم‌تحويل را از مؤسسه مزبور بخواهند. در صورتي كه گواهي عدم‌تحويل در موعد‌هاي زير صادر نشود ‌بيمه‌گذار يا نمايندگان و يا ذينفعان وي بايد حداكثر طي يك هفته با اظهارنامه رسمي از مؤسسه حمل درخواست خسارت بنمايند و مراتب را به ‌بيمه‌گر اطلاع دهند:

• در صورت حمل با كشتي، حداكثر هفت ماه پس از تخليه كالاي مورد بيمه از كشتي.
• در صورت حمل با كاميون و قطار، حداكثر هفت ماه پس از ورود وسيله حمل به مرز كشور مقصد.
• در صورت حمل با هواپيما، حداكثر سه ماه پس از تخليه كالاي مورد بيمه از هواپيما.

بيمه‌گذار يا نمايندگان و يا ذينفعان وي موظفند در مورد خسارت مشهود كه به موجب اين بيمه‌نامه بيمه‌گر تعهد جبران آن را دارد، چنانچه مورد بيمه در يد متصديان حمل و نقل است قبل و يا بلافاصله پس از تحويل گرفتن كالا از آنها و چنانچه خسارت در انبار گمرك مشاهده شود، قبل از تحويل گرفتن از انبار ضمن تنظيم صورت مجلس گمركي مراتب را به بيمه گر اعلام نموده و درخواست بازديد از كالا را بنمايد.

اختيارات ‌بيمه‌گر در كالاي خسارت ديده مورد بيمه: ‌بيمه‌گر در صورت توافق با ‌بيمه‌گذار ‌مي‌تواند كالاي خسارت‌ديده و نجات داده شده مورد بيمه را تعمير، تعويض و يا تصاحب نمايد. در صورتي كه ‌بيمه‌گر در مقابل پرداخت خسارت كامل ،حسب مورد با يا بدون كسر فرانشيزقسمت آسيب‌ديده كالاي مورد بيمه را تصاحب كند ‌بيمه‌گذار موظف است مالكيت قسمت مربوط را به ‌بيمه‌گر منتقل نمايد. ‌همچنين، بيمه‌گر بايد تعمير و يا تعويض كالاي مورد بيمه خسارت‌ديده را در مدتي كه عرفاً كمتر از آن ميسر نيست انجام دهد.

مدارك درخواست خسارت: براي درخواست خسارت، ‌بيمه‌گذار يا نمايندگان و يا ذينفعان وي موظفند در اسرع وقت اسناد و مدارك لازم از جمله موارد زير را حسب نوع خسارت به ‌بيمه‌گر تسليم نمايند:

• اصل ‌بيمه‌نامه يا گواهي بيمه.
• اصل سياهه (فاكتور) كالاي مورد بيمه با مشخصات كامل و صورت توزين و بسته‌بندي .
• اصل بارنامه‌ها و يا قرارداد حمل.
• صورت وضعيت كالاي مورد بيمه در موقع تحويل‌گرفتن و صورت وضعيت ميزان توزين كالا در آخرين مقصد مندرج در ‌بيمه‌نامه.
• مكاتبات متبادله با متصديان حمل و اشخاص .
• در صورت عدم تحويل كالاي مورد بيمه علاوه بر اسناد و مدارك فوق، برگ رسمي گواهي عدم تحويل كه مؤسسه حمل صادر كرده است هم بايد با توجه به مقررات مندرج در بند ۵ از ماده ۸ به ‌بيمه‌گر تسليم گردد.
• پروانه گمركي، برگ سبز و صورت مجلس كشف اختلاف در صورت صدور.
• گواهي مبدا.
• قبض انبار گمرك.
• گزارش بازديد خسارت كه بايستي توسط يكي از اشخاص يا موسسات مجازي كه توسط بيمه مركزي ايران معرفي گرديده‌اند تهيه شده باشد.

چنانچه ‌بيمه‌گر علاوه بر اسناد مذكور به مدارك ديگري نياز داشته باشد ‌‌بايد بلافاصله از ‌بيمه‌گذار مطالبه نمايد و ‌بيمه‌گذار موظف است مدارك مورد نياز را در اختيار او قرار دهد.

مهلت پرداخت خسارت: ‌بيمه‌گر مكلف است حداكثر طي چهار هفته پس از دريافت اسناد و مدارك لازم كه به استناد آنها بتواند حدود تعهد خود را احراز و مقدار خسارت وارده را تعيين كند، خسارت را پرداخت نمايد.

اصل جانشيني: ‌بيمه‌گر در حدودي كه خسارات وارده را قبول يا پرداخت مي‌كند در مقابل اشخاصي كه مسؤول وقوع حادثه يا خسارت هستند جانشين ‌بيمه‌گذار خواهد بود و اگر ‌بيمه‌گذار اقدامي كند كه منافي با اين اصل باشد بيمه‌گر مي‌تواند به نسبت تأثير بيمه‌گذار تمام يا قسمتي از خسارت را پرداخت نكند.

بازديدكنندگان: بازديد نمايندگان ‌بيمه‌گر يا مؤسسات مجاز بازديدكننده از خسارت و ارائه گزارش بازديد از سوي آنها به منزله قبول تعهد از طرف ‌بيمه‌گر نيست.

كتبي بودن اظهارات: هرگونه پيشنهاد و اظهار ‌بيمه‌گذار و ‌بيمه‌گر بايد به صورت كتبي به آخرين نشاني اعلام شدة طرف مقابل ارسال گردد.

مهلت حمل كالاي مورد بيمه: ‌بيمه‌گذار موظف است كالاي مورد بيمه را حداكثر تا دو سال بعد از تاريخ صدور ‌بيمه‌نامه حمل نمايد. در غير اين صورت، بيمه‌نامه فاقد اعتبار است و ‌بيمه‌گر تعهدي براي جبران خسارات مربوط به كالاهايي كه بعد از مهلت مقرر حمل ‌مي‌شود ندارد. ‌حق‌بيمه مربوط به كالاهاي حمل‌نشده با ارايه مستندات لازم توسط بيمه‌گذار قابل استرداد خواهد بود. بيمه‌گر و بيمه‌گذار مي‌توانند قبل از پايان مهلت حمل، دربارة تمديد آن توافق نمايند.

ارجاع به داوري: طرفين قرارداد بايد اختلاف خود را تا حد امكان از طريق مذاكره حل و فصل نمايند. اگر اختلاف از طريق مذاكره حل و فصل نشد ‌مي‌توانند از طريق داوري يا مراجعه به دادگاه موضوع را حل و فصل كنند. در صورت انتخاب روش داوري، طرفين قرارداد ‌مي‌توانند يك نفر داور مرضي‌الطرفين را انتخاب كنند. در صورت عدم توافق براي انتخاب داور مرضي‌الطرفين، هر يك از طرفين داور انتخابي خود را به صورت كتبي به طرف ديگر معرفي ‌مي‌كند. داوران منتخب، داور سومي را انتخاب و پس از رسيدگي به موضوع اختلاف، با اكثريت آرا رأي داوري را صادر ‌مي‌كنند. در صورتي كه داوران منتخب براي انتخاب داور سوم به توافق نرسند هر يك از طرفين قرارداد ‌مي‌تواند تعيين داور سوم را از دادگاه صالح خواستار شود. هر يك از طرفين، حق‌الزحمه داور انتخابي خود را ‌مي‌پردازد و حق‌الزحمه داور سوم به تساوي تقسيم مي‌شود.

 مهلت اقامه دعوا: هرگونه ادعاي ناشي از اين ‌بيمه‌نامه بايد حداكثر ظرف مدت دو سال از تاريخ بطلان، فسخ و يا انقضاي مدت ‌بيمه‌نامه و در صورت وقوع حوادث منجر به خسارت، از تاريخ وقوع آن اقامه شود و پس از دو سال مذكور ادعاي ناشي از اين ‌بيمه‌نامه مسموع نخواهد بود. مرور زمان ‌مي‌تواند يك نوبت توسط هر يك از طرفين با اظهارنامه رسمي قطع شود. در صورت قطع شدن مرور زمان، به مدت باقي‌مانده مرور زمان، يك سال اضافه خواهد شد.

استثنائات

• خسارات غير قابل پرداخت: علاوه بر موارد ذكر شده در شرايط پيوست، خسارات ناشي از تحقق خطرات زير نيز تحت پوشش اين بيمه نخواهد بود.
• اشعه يون‌ساز و آلودگي به مواد راديو‌اكتيو ناشي از هرگونه سوخت يا فضولات هسته‌اي.
• عدم قبول بيمه‌گذار براي ورود كالاي مورد بيمه و يا ممانعت مقامات كشور واردكننده از ورود كالا.
• كسر از مبدا و يا ارسال كالايي مغاير با اسناد حمل و يا خريد.

ماده ۱۹- اين آيين‌نامه از تاريخ ابلاغ لازم الاجرا خواهد بود و مصوب شوراي عالي بيمه و مكمل‌هاي بعدي آن خواهد شد.

مجموعه شرايط A و B و C ( شرایط پیوست )

این شرایط جزء شرایط استاندارد بین المللی حمل کالا می باشند و عمدتا پیوست بیمه نامه می شوند از این جهت به نام شرایط پیوست نیز شناخته می شوند .

خطرات مشمول بيمه(  خطرات تحت پوشش )

 اين بيمه همه ‌خطرهايي را كه منجر به تلف شدن يا آسيب ديدن كالاي مورد بيمه مي شود .

خسارت همگاني

اين بيمه‌نامه خسارات همگاني و هزينه هاي نجات راكه به ‌منظور پيشگيري از خسارت يا در ارتباط طبق قرارداد حمل و يا قانون و عرف حاكم بر آن محاسبه و تعيين شده باشد، پوشش مي‌دهد.

 مسئوليت مشترك در تصادم

 به موجب شرط مندرج در قرارداد حمل در خصوص مسئوليت مشترك دو كشتي در تصادم ، بيمه گر جبران اين زيان را در قبال خطرات مورد تعهد در اين بيمه به‌عهده مي گيرد . بيمه گذار تقبل مي نمايد كه هر گاه حمل كننده بر اساس شرط مذكور مطالبه زيان كند ، بيمه گر را آگاه نمايد . در اين صورت بيمه گر حق دارد به هزينه خود دفاع از بيمه گذار را در دعوي به عهده گيرد.

استثنائات

 اين بيمه به هيچ وجه شامل خطرات زير نمي‌گردد:

تلف شدن ، آسيب ديدن يا هزينه قابل انتساب به سوء عمل ارادي بيمه‌گذار.  نشت و ريزش عادي، كسري عادي وزن يا حجم و يا فرسودگي و پوسيدگي عادي كالاي‌ مورد بيمه.تلف شدن، آسيب ديدن يا هزينه ناشي از كافي نبودن يا نامناسب بودن بسته بندي يا آماده سازي كالاي مورد بيمه مشروط بر اينكه بسته بندي يا آماده سازي قبل از شروع اين بيمه انجام شده يا به‌ وسيله بيمه گذار يا كاركنان او انجام شده باشند و تحمل مقابله با حوادث معمول در سفر بيمه شده را نداشته باشد،در موارد مربوط به اين شرط ،” بسته بندي ” شامل چيدن كالاي مورد بيمه در كانتينر هم هست وكاركنان جزو پيمانكاران مستقل محسوب نمي‌شوند.

 تلف شدن، آسيب ديدن يا هزينه به علت عيب ذاتي يا ماهيت كالاي ‌مورد بيمه. تلف شدن، آسيب ديدن يا هزينه اي‌كه علت آن تاخير باشد، حتي اگر اين تاخير ناشي از خطرات بيمه شده باشد. تلف شدن ، آسيب  ديدن يا هزينه ناشي از اعسار يا ورشكستگي مالكان، مديران، اجاره كنندگان يا گردانندگان كشتي يا قصور در انجام تعهدات مالي از طرف يكي از آنها، به شرط اينكه بيمه گذار در هنگام بارگيري كالاي مورد بيمه در كشتي ، از اين امر مطلع بوده يا بايستي طبيعتا در جريان معمول تجارت خود از اين مسئله آگاه باشد كه اين اعسار و يا ناتواني مالي مي‌تواند مانع از ادامه عادي سفر گردد. اين استثنا در صورتي كه قرارداد بيمه به طرف ديگري ، طرف مدعي خسارت ،واگذار شده باشد كه آن طرف موضوع بيمه را با حسن نيت و تحت قرارداد الزام آور خريداري كرده يا با خريد آن توافق نموده است ، اعمال نمي گردد.

تلف شدن، آسيب ديدن يا هزينه اي كه مستقيم يا غير مستقيم به علت يا ناشي از كاربرد هر نوع سلاح‌ يا وسيله‌اي باشد كه با انرژي اتمي ‌يا شكست هسته‌اي و يا تركيب هسته اي يا واكنش مشابه ديگر يا نيرو يا ماده راديو اكتيو كاركند. اين بيمه به‌هيچ ‌وجه تلف شدن، آسيب ديدن يا هزينه ناشي از موارد زير را پوشش نمي‌دهد:

عدم قابليت دريانوردي‌كشتي يا شناور يا نا مناسب بودن كشتي يا شناور براي حمل ايمن كالاي مورد بيمه ، مشروط بر اينكه هنگام بارگيري كالاي مورد بيمه به وسيله حمل ، بيمه گذار از فقدان قابليت دريانوردي يا نا مناسب بودن كشتي يا شناور آگاه باشد.نامناسب بودن كانتينريا وسيله حمل‌ جهت حمل سالم  مورد بيمه، مشروط بر اينكه بارگيري كالا درون يا برون اين وسائط قبل از شروع اين بيمه نامه انجام شده باشد يا توسط بيمه گذار يا كاركنان او انجام شده باشد و آنها از نامناسب بودن وسائط مذكور در زمان بارگيري كالاي مورد بيمه اطلاع داشته باشند.

در مواردي كه قرارداد بيمه به طرف ديگري ،طرف مدعي خسارت  واگذار شده باشد و ايشان موضوع بيمه را با حسن نيت و تحت قرارداد الزام آور خريداري كرده يا با خريد آن توافق نموده است. بيمه گران حق ادعاي نقض تعهدات ضمني راجع به قابليت دريانوردي كشتي و مناسب بودن كشتي براي حمل مورد بيمه را از خود اسقاط مي‌كنند. اين بيمه به هيچ عنوان ،تلف شدن ، آسيب ديدن يا هزينه‌هايي را كه علت اصلي آنها يكي از موارد زير باشد جبران نمي‌كند:

1. جنگ، جنگ داخلي، انقلاب، شورش، قيام و يا زد و خوردهاي داخلي ناشي از اين امور يا هرگونه عمل خصمانه توسط يا بر عليه يكي از دو قدرت متخاصم.
2. توقيف، ضبط، مصادره، تصرف  ،غير از دزدي دريايي يا اثرات ناشي از اين امور يا اثرات ناشي از اقدام به شروع آنها.
3. مين، اژدر و بمبهاي مترو‌كه يا ساير سلاحهاي جنگي به جا مانده و متروكه.

 اين بيمه‌نامه به‌هيچ‌وجه تلف شدن، آسيب ديدن يا هزينه ناشي از موارد زير را پوشش نمي‌دهد:

• عمل اعتصاب كنندگان، جلوگيري از ورود كارگران يا عمل اشخاصي كه در درگيري هاي كارگري، آشوبها يا اغتشاشات داخلي شركت مي كنند.
• اعتصاب، تعطيل محل كار، درگيريهاي كارگري، آشوبها و يا اغتشاشات داخلي.
• هر گونه عمل تروريستي يا اقدام هر شخصي كه مستقيما با هدف براندازي دولتي يا اعمال نفوذ از طريق توسل به زور يا خشونت بر عليه دولت يا از طرف يا در ارتباط با هر سازماني كه قانوني يا غير قانوني تشكيل شده باشد.
• عمل هر شخصي با انگيزه سياسي عقيدتي يا مذهبي

مدت اعتبار بيمه نامه

شرط حمل

 اين بيمه از زماني‌كه كالاي مورد بيمه، انبار يا محل نگهداري مذكور در اين بيمه‌نامه را به‌ منظور بارگيري بدون وقفه بر روي وسيله نقليه يا هر وسيله حمل ديگري براي شروع حمل براي اولين بار ترك مي‌نمايد، آغاز و در طول جريان عادي حمل ادامه مي‌يابد و در يكي از حالات زير، هر كدام زودتر واقع شود، منقضي مي شود:

به مجرد تخليه كامل كالا از وسيله حمل يا وسيله نقليه ديگر در انبار يا محل نگهداري نهايي در مقصد مذكور در بيمه‌نامه. به مجرد تخليه كامل كالا از وسيله حمل يا وسيله نقليه ديگر به هر انبار يا محل نگهداري ديگر در مقصد مندرج در بيمه نامه يا قبل از آن ، كه بيمه‌گذار يا كاركنان وي براي نگهداري كالا در خارج از مسير حمل يا تقسيم و توزيع كالا در نظر گرفته باشد. هنگامي كه بيمه گذار يا كاركنان او تصميم مي گيرند خارج از مسير عادي حمل از هر يك از وسايل حمل زميني يا ساير وسائل حمل يا كانتينر براي نگهداري كالاي مورد بيمه استفاده كنند.

 به مجرد انقضاي ۶۰ روز از تخليه كامل كالاي مورد بيمه از كشتي در آخرين بندر تخليه.هرگاه پس از تخليه كالاي مورد بيمه از كشتي در بندر نهايي تخليه و قبل از انقضاي مدت بيمه نامه قرار باشد كه كالا به مقصد ديگري غير از مقصد تعيين شده در بيمه نامه حمل شود، در اين صورت بيمه به اعتبار خود باقي است ولي با شروع حمل به مقصد ديگر فاقد اعتبار است.اين بيمه ؛در صورت تاخير خارج از اختيار بيمه‌گذار، هر نوع تغيير مسير، تخليه اجباري، ارسال مجدد يا انتقال كالا به كشتي ديگر و در جريان هر نوع تغييري كه در سفر دريايي روي داده و ناشي از اختياراتي باشد كه طبق قرارداد باربري به مالكان يا اجاره كنندگان كشتي تفويض شده است، داراي اعتبار خواهد بود.

خاتمه قرارداد حمل و نقل

 هرگاه قرارداد حمل در اثر رويدادي خارج از اراده و اختيار بيمه‌گذار در بندر يا محلي غير از مقصد مذكور در آن قرارداد خاتمه يابد يا حمل كالا به‌نحو ديگري قبل از تحويل كالا در مقصد، خاتمه يابد يا حمل كالا به نحو ديگري قبل از تخليه كالا در مقصد خاتمه يابد ، اين بيمه نيز منقضي مي‌شود مگر آنكه مراتب فورا” به بيمه‌گر اطلاع و ادامه بيمه درخواست شود كه در آن‌صورت در ازاء حق‌بيمه اضافي اين بيمه تا يكي از مهلت‌هاي مقرر در زير به ‌قوت خود باقي مي‌ماند:

• تا زماني‌كه كالا در چنين بندر يا محلي به‌فروش رسيده و تحويل گردد يا چنانچه توافق خاص ديگري نشده باشد، تا انقضاء مدت ۶۰ روز بعد از ورود كالاي بيمه شده به چنين بندر يا محل، هر كدام زودتر واقع شود.
• اگر كالاي مورد بيمه ظرف همان مدت ۶۰ روز ،يا هر مدت اضافي ديگري كه توافق شده باشد، به مقصد مذكور در بيمه‌نامه يا هر مقصد ديگري ارسال گردد.

تغيیر سفر

هر گاه پس از شروع اين بيمه مقصد توسط بيمه‌گذار تغيير نمايد، بقاء اعتبار اين بيمه مشروط است به‌ اينكه بيمه‌گذار مراتب را فورا به بيمه‌گر اعلام كند و شرايط و حق‌بيمه مورد توافق قرار گيرد. چنانچه خسارتي قبل از توافقات رخ دهد تحت پوشش خواهد بود مشروط به اينكه بر مبناي نرخ و شرايط متعارف بازار باشد. هر گاه حمل كالاي مورد بيمه طبق شرايط اين بیمه  آغاز اما كشتي بدون اطلاع بيمه گذار يا كاركنان وي به مقصد ديگري حركت كند ، با شروع حمل اين بيمه به قوت خود باقي‌است.

خسارات

نفع بيمه اي

براي جبران خسارت تحت اين بيمه، بيمه‌گذار بايد هنگام بروز خسارت، نسبت به كالاي مورد بيمه نفع بيمه اي داشته باشد. بيمه‌گذار حق دارد خسارت ناشي از خطر بيمه شده را كه در طول مدت اين بيمه حادث مي‌شود، دريافت دارد، حتي اگر خسارت قبل از انعقاد قرارداد بيمه اتفاق افتاده باشد مگر آنكه در مورد اخير بيمه‌گذار از وقوع خسارت مطلع بوده و بيمه‌گر نسبت به آن بي اطلاع باشد.

هزينه حمل تا مقصد نهايي

هرگاه در اثر تحقق يكي از خطرات تحت پوشش اين بيمه، حمل موضوع بيمه در بندر يا محلي به‌غير از مقصد كالاي بيمه شده خاتمه يابد، بيمه‌گر هرگونه هزينه هاي اضافي كه به‌طور معقول و متعارف براي تخليه، نگهداري و ارسال مورد بيمه به‌ مقصد توسط بيمه‌گذار تحمل شده است را جبران خواهد نمود. مقررات اين بند شامل هزينه هاي نجات يا خسارت همگاني نبوده ونيز شامل هزينه هاي ناشي از تقصير، غفلت، ورشكستگي يا قصور در انجام تعهدات مالي بيمه‌گذار يا كاركنان وي نمي‌گردد.

خسارت كلي فرضي

درخواست خسارت به‌عنوان خسارت كلي فرضي قابل قبول نيست مگر اينكه بدين لحاظ كه تلف مورد بيمه قطعي و غير قابل اجتناب است و يا هزينه نجات، مرمت و ارسال مجدد آن به‌مقصد تعيين شده، از قيمت آن كالا در مقصد بيشتر خواهد بود رها كردن آن معقول و منطقي باشد.

 ارزش اضافي

اگر بيمه‌گذار براي كالاي بيمه شده تحت اين بيمه‌نامه، بيمه ارزش اضافي تحصيل كند، فرض مي‌شود كه قيمت توافقي كالا تا جمع كل مبلغ بيمه شده تحت اين بيمه‌نامه و كليه بيمه‌نامه هاي ارزش اضافي، افزايش يافته است و تعهد بيمه‌گر با توجه به نسبت مبلغ بيمه شده اين بيمه‌نامه با كل مبالغ بيمه شده، تعيين مي‌شود. در صورت وقوع خسارت،بيمه‌گذار موظف به ارائه مدارك مربوط به مبالغ بيمه شده تحت كليه بيمه‌نامه هاي ديگر به بيمه‌گر مي‌باشد.

چنانچه اين بيمه به‌صورت ارزش اضافي باشد، شرط زير رعايت خواهد شد:

• فرض مي‌شود كه قيمت توافقي كالا برابر با جمع كل مبلغ بيمه شده تحت بيمه‌نامه اوليه و كليه بيمه‌نامه هاي ارزش اضافي ديگر كه توسط بيمه‌گذار تحصيل شده است، مي‌باشد .تعهد بيمه‌گر با توجه به نسبت مبلغ بيمه شده اين بيمه‌نامه با جمع كل مبلغ بيمه شده، خواهد بود.
• در صورت وقوع خسارت ،بيمه‌گذار موظف به ارائه مدارك مربوط به مبالغ بيمه شده تحت كليه بيمه‌نامه‌هاي ديگر به بيمه‌گر مي‌باشد.

 منافع حاصل از بيمه

بيمه گذاري را تحت پوشش قرار مي دهد كه ادعاي خسارت مي‌كند ، اعم از اينكه قرارداد بيمه توسط او يا از سوي او منعقد شده يا بيمه نامه به او منتقل شده باشد. به حمل كنندگان كالا و ساير امانت گيران كالاي مورد بيمه تسري نمي يابد و آنان را منتفع نمي كند.

به حداقل رساندن خسارات

وظايف بيمه‌گذار

بيمه‌گذار، كاركنان و نمايندگان او در مورد خسارت قابل جبران موظف‌اند:

• هرگونه اقدام معقول كه جهت دفع يا به حداقل رساندن چنين خسارتي موثر است را انجام دهند.
• امكان اقامه دعوي و احقاق حق عليه حمل كنندگان، تحويل گيرندگان كالا يا هر شخص ثالث را كاملاً حفظ كنند.

در مقابل، بيمه‌گر علاوه بر ساير خسارات قابل پرداخت تحت اين بيمه‌نامه، هزينه هاي متناسب و معقولي كه بيمه‌گذار جهت انجام اين وظايف متحمل شده است را جبران مي‌نمايد.

 عدم اسقاط حق

اقداماتي كه توسط بيمه‌گذار و يا بيمه‌گر به‌منظور نجات، حفظ يا مرمت و بازيافتن مورد بيمه به‌عمل مي‌آيد، نبايد به‌عنوان اسقاط حق يا قبول ترك مالكيت يا به‌عنوان هرگونه خدشه در حقوق هر يك از طرفين محسوب گردد.

 اجتناب از تاخير

از جمله شرايط اين بيمه اين است كه اقدامات بيمه‌گذار براي حمل كالا در تمام موارد تا حدي كه دركنترل وي مي‌باشد، بايد با سرعت معقول و به‌نحو متعارف انجام گيرد.

 قانون و عرف

 اين بيمه تابع قانون بيمه و عرف كشور ايران است. تذكر: بيمه‌گذار موظف است در صورت تقاضاي تمديد براي اين بيمه نامه و يا اطلاع از تغيير مقصد فورا بيمه گر را مطلع كند. شرط استفاده از چنين پوششي انجام اين تعهد مي باشد.

شرايط بيمه‌گران كالا مجموعه شرايط (B)

تفاوت اصلی این کلوز از نظر ادبیات نگارشی و دامنه پوشش در خطرات مشمول بيمه آن  می باشد و سایر بند ها دارای تعهدات و استثنائات و شمول  مشابه کلوز A   می باشند لذا از تکرار آنها خودداری می شود و فقط بخش خطرات مشمول بیمه آن در ادامه جهت درک و بررسی بیشتر ذکر می گردد.

خطرات مشمول بيمه (خطرات تحت پوشش )

اين بيمه خطرات زير به جز موارد استثنا شده‌ ،را پوشش مي‌دهد. تلف شدن يا آسيب ديدن مورد بيمه كه به طور منطقي مرتبط با يكي از موارد زير باشد:

• آتش سوزي يا انفجار.
• به‌گل نشستن ، زمينگير شدن و برخورد با كف دريا، غرق شدن يا واژگون شدن كشتي يا شناور.
• واژگون شدن يا از راه يا از خط خارج شدن وسيله حمل زميني.
• تصادم يا برخورد كشتي، شناور يا هر وسيله حمل ديگر با هر جسم خارجي به‌غير از آب.
• تخليه كالا در بندر اضطراري.
• زلزله، آتشفشان يا صاعقه
• تلف شدن يا آسيب ديدن كالاي مورد بيمه كه علت آن يكي از امور زير باشد:
• فداكردن كالا در جريان خسارت عمومی
• به دريا انداختن كالا جهت سبك سازي كشتي يا به دريا افتادن كالا از روي عرشه كشتی
• ورود آب دريا، درياچه يا رودخانه به كشتي، شناور، محفظه كالا، كانتينريا محل انبار.
• تلف شدن كلي هر بسته در كشتي يا شناور و يا تلف كلي هر بسته به‌علت افتادن به‌هنگام بارگيري و يا تخليه كشتي يا شناور.

شرايط بيمه‌گران كالا مجموعه شرايط (C)

همانگونه که قبلا نیز اشاره شد تفاوت عمده مجموعه شرایط A,B,C در بخش خطرات تحت پوشش آنها می باشد بنابراین به توضیح در خصوص خطرات تحت پوشش مجموعه شرايط (C) اکتفا می شود.

خطرات مشمول بيمه (خطرات تحت پوشش )

• اين بيمه خطرات زير به جز موارد استثنا شده  را پوشش مي‌دهد.
• تلف شدن يا آسيب ديدن مورد بيمه كه به طور منطقي مرتبط با يكي از موارد زير باشد:
• آتش سوزي يا انفجار.
• به‌گل نشستن ، زمينگير شدن و برخورد با كف دريا، غرق شدن يا واژگون شدن كشتي يا شناور
• واژگون شدن يا از راه يا از خط خارج شدن وسيله حمل زميني.
• تصادم يا برخورد كشتي، شناور يا هر وسيله حمل ديگر با هر جسم خارجي به‌غير از آب.
• تخليه كالا در بندر اضطراري.
• تلف شدن يا آسيب ديدن كالاي مورد بيمه كه علت آن يكي از امور زير باشد:
• فداكردن كالا در جريان خسارت عمومي.
• به دريا انداختن كالا جهت سبك سازي كشتي.

شرایط خصوصی

کلیه توافقات بین بیمه گر و بیمه گذار در زمان صدور بیمه نامه باربری  بعنوان شرایط خصوصی شناخته می شود این توافقات که در چارچوب قوانین و مقررات  بیمه ای مورد می باشند عمدتا بر روی بیمه نامه درج می گردند. شرایط خصوصی بر شرایط عمومی و شرایط پیوست ارجعیت دارند.

  منبع

شرفی،سهیلا،(1393)، تاثیر دزدی دریایی در بیمه های باربری و راهکار های مقابله با آن،پایان نامه کارشناسی ارشد،مدیریت بازرگانی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید