سنخ های شخصیتی در نظریه یونگ

یونگ، برای افراد انسانی بر حسب آنکه بیشتر متوجه عالم درون باشند یا عالم بیرون، دو سنخ شخصیتی قائل است: گروه اول درونگرا و گروه دوم برونگرا. در تعریف برونگرایی و درونگرایی یونگ می گوید:«وقتی توجه به امور و اشیای خارج چنان شدید باشد که افعال ارادی و سایر اعمال اساسی آدمی صرفاً معلول مناسبات امور و عوامل بیرونی باشد و نه حاصل ارزیابی ذهنی، این حالت برونگرایی خوانده می شود. برعکس شخص درونگرا غالباً متوجه عوامل درونی و ذهنی است و زیر نفوذ این عوامل قرار دارد. تردیدی نیست که او شرایط و اوضاع و احوال بیرونی را می بیند، اما عوامل و عناصر ذهنی در او برتری و مزیت دارند و حاکم بر احوال و رفتار او هستند علاوه بر این دو تیپ شخصیتی، یونگ برای آدمی چهار کارکرد نیز قائل است که عبارتند از: حس کردن، شهود، احساس و تفکر که ترکیب آنها با دو تیپ ذکر شده جمعاً هشت تیپ شخصیتی به شرح زیر ایجاد می کند:

برونگرای متفکر: افراد این سنخ طبق قواعد دقیق و جدی زندگی می کنند. آنان احساسات و عواطف خود را مهار می زنند، در تمام جنبه های زندگی خود عینیت گرا هستند و در افکار و عقاید خود خشک و متحجرند.

برونگرای احساسی یا عاطفی: این افراد تفکر را سرکوب کرده و شدیداً عاطفی هستندوسخت به ارزش ها،اخلاقیات وسنتهایی که به آنها آموخته شده ،میچسبند ومعمولاً نسبت به انتظارات وعقاید دیگران حساسند.

برونگرای حسی:این سنخ شخصیتی بر خوشی و لذت تأکید دارد. و تمرکز او بر جستجوی مداوم تجربه های نو و شورانگیز است. چنین اشخاصی جهت گیری قوی نسبت به واقعیت دارند و قدرت سازگار شدن آنها با افراد و موقعیت های مختلف بسیار زیاد است .

برونگرای شهودی: یونگ معتقد بود که این افراد از نظر کارهای سیاسی و تجارتی عالی هستند؛ زیرا استعدادی قوی در بهره گیری از فرصت ها دارند. آنان جذب اندیشه های نو می شوند و تمایل دارند که خلاق بوده و بتوانند دیگران را در پیشرفت و موفقیت ترغیب کنند.

درونگرای متفکر:این افراد نمی توانند به راحتی با دیگران راه بیایند، در انتقال اندیشه های خود دشواری دارند و نسبت به دیگران سرد و بی ملاحظه به نظر می رسند. آنان به جای احساسات بر تفکر تأکید دارند و قضاوت عملی ضعیفی دارند.

درونگرای احساسی یا عاطفی: در این گونه افراد، تفکر و اظهار علنی عواطف سرکوب می شود. آنان از سوی دیگران، مرموز و غیرقابل دسترس به نظر می آیند و تمایل به سکوت، ملایمت و کودکانه بودن دارند و نسبت به احساسات و افکار دیگران کم ملاحظه اند.

درونگرای حسی: از نظر یونگ تیپ حسی درونگرا،‌تیپ عقلانی است که تحت امر حس ذهنی است که محرک آن عینی باشد. این تیپ شخصیتی ظاهراً به محرک های بیرونی واکنش نشان می دهد، آنان بیشتر فعالیت های انسان از دیده سرگرمی و نیکخواهی می نگرند. از نظر زیبايي شناختی شدیداً حساس اند، تيپ حسي درونگرا ممكن است به هيئت عقلاني هم در آيد و اعمالش را كاملاكنترل كند چون با اشياء موجود در محيط ازجمله با ديگران رابطه اي ندارد.

درونگرای شهودی: تشدید قوه شهود در تیپ شهودی درونگرا معمولاً به دور شدن آنان از واقعیت بیرونی می شود. چنین شخصیتی حتی از نظر دوستان نزدیک خود هم اسرارآمیز است. در بعد مثبت چنین افراد می تواند یک انسان ژرف بین و عارف باشد. در بعد منفی آن هم می تواند هنرمند باشد که زبان و نگاه عجیب و غریبی دارد. درک چنین آدمی آسان نیست و به راحتی نمی توانند با دیگران ارتباط برقرار نمایند.

ویژگی افراد برونگرا دو درونگرا

برونگرایان	درونگرایان
به افراد و اشیا بیشتر توجه نشان می دهند.	به احساسات و افکار خویش بیشتر توجه دارند.
در زمان حال زندگی می کنند.	نگران آینده و مآل اندیش هستند.
طرفدار اصلاحات اساسی هستند.	معمولاً محافظه کار هستند.
به خود اعمال و نتیجه آنها توجه دارند.	اصول و معیارها را مهم تر از خود اعمال می دانند.
راحت و روان سخن می گویند.	در نوشتن بهتر از گفتن هستند.
به ورزش و فعالیت های حرکتی علاقمندند.	مشتاق کتاب ها و مجلات هستند.
به جهان محسوس و پدیدارهای آن توجه دارند.	به بررسی علت ها و قانون ها علاقمندند.
زود تصمیم می گیرند و به سرعت به اجرای آن می پردازند.	بیشتر وقت خود را صرف طرح نقشه و تجزیه و تحلیل آن می کنند و دیرتر وارد عمل می شوند.
خونگرم، زودآشنا و اهل معاشرت هستند.	مردم گریز و دیرآشنا هستند.
به ارزش های عینی یا عوامل عینی توجه دارند.	به ارزش های ذهنی یا عوامل ذهنی توجه دارند