سبک اسناد و سلامتی

افراد خوش‏بين كمتر به بيماري‏هاي رواني مانند افسردگي و اضطراب مبتلا مي‏شوند و در واقع، مهم‏ترين عارضه بدبيني، افسردگي است. بنابراين، مي‏توان با ايجاد خوش‏بيني در افراد بزرگسال، افسردگي را در آنان كاهش داد و با آموزش آن به كودكان، آنان را در برابر افسردگي ايمن‏ ساخت . افراد خوش‏بين در مدرسه، كار و زمين ورزش موفق‏تر از افراد بدبين هستند. افراد بدبين با تمركز بر موانع و محدوديت‏ها، فرصت‏ها، توانمندي‏ها و امكانات را نمي‏بينند. در نتيجه، به موفقيت دست نمي‏يابند . افراد خوش‏بين سلامت جسماني بيشتري نسبت به افراد بدبين دارند. مگیارموئه، تأثير خوش‏بيني، بدبيني و اضطراب صفتي را بر سطوح فشار خون و سطح خلق مورد پژوهش قرار داد. نتايج نشان داد كه افراد بدبين سطوح بالاتري از بيماري فشار خون را دارند و احساس منفي‏تري نسبت به افراد خوش‏بين نشان مي‏دهند. در مطالعه‏اي ديگر دوناهو، نشان داد كه خوش‏بيني نقش ميانجي را در اثرگذاري متغيرهاي خانوادگي بر سلامت جسماني و بهزيستي رواني ايفا مي‏كند. در کنار سبک اسناد خوش بینانه، سبک اسناد بدبینانه نیز با ادراک استرس و به دنبال آن بیماری های جسمانی و روانی دارای ارتباطی ناگسستنی است و حتی آن را تسهیل می کند. مطابق با دیدگاه لازاروس ارزیابی های شناختی منفی و بدبینانه افراد از رویدادها بر ادراک استرسزای آنها از رویدادها تاثیر می گذارد و منجر به افزایش استرس در فرد شده و به جای اتخاذ رویکرد مساله مدار فرد به هنگام مواجهه با مساله و یا مشکل به رویکرد هیجان مدار متوسل می شود چرا که خود را فردی ناتوان و درمانده احساس می کند که در چرخه مشکلات اسیر است و منابع کافی برای گریز و یا حل مساله در اختیار ندارد. شواهد پژوهشی مختلف فرض کرده اند که افراد به طور طبیعی از یک خزانه قابل ملاحظه ای از راهبردهای مقابله ای برخوردارند که به منظور پاسخ به رخدادهای خاص زندگی از آن استفاده می کنند. افراد دارای سبک اسناد بدبینانه، بدلیل عدم دسترسی به یک خزانه مقابله موثر، درمواجهه با رخدادهای منفی زندگی بیشترازراهبردهای ناکارآمد وغیرانطباقی استفاده می کنند.

راموس ، استدلال کرد که درک و پیش بینی تفاوت های فردی در پاسخ به موقعیت های تنیدگی زا، مستلزم آگاهی دقیق از ویژگی های شخصیتی افراد، نظام باورهای وی در رابطه با خود و روابط، درک نوع موقعیتی که متاثر از سبک اسناد فرد است و به دنبال آن راهبردهای مقابلهای در مواجهه با یک رخداد منفی، می باشد. برخی از صاحب نظران معتقدند که سبک های اسنادی در مواقعی می توانند واکنش های هیجانی افراد را تعدیل کنند. سلیگمن بر این باور است که اسناد موفقیت ها به عوامل درونی منجر به افزایش حرمت خود در فرد شده و هیجان غرور را به دنبال دارد. در عوض انتساب موفقیت به عوامل بیرونی منجر به ایجاد حس سپاسگزاری و قدردانی می شود. اسناد موفقیت ها به عوامل پایدار به هیجان امید میانجامد و انتظار تکرار موفقیت ها متعاقب آن افزایش می یابد. همچنان که شکست های منتسب به قصور و ناتوانی فرد در صورت قابل پیشگیری فرض شدن، منجر به احساس گناه در فرد می شود، با انتساب شکست ها به شرایط خارجی و کنترل ناپذیر احساس خشم و تاسف در فرد ایجاد می شود. فورسایت معتقد است نوع اسناد موفقیت و شکست متاثر از حرمت خود فرد است و ریو، اسنادها را متاثر از سوگیری های خود باور می داند که منجر به حفظ حرمت خود در فرد می شود. در واقع ریو، بر این باور است که شخص با بزرگ کردن سهم خود از رویدادهای مثبت، حرمت خود را افزایش می دهد و با سرزنش کردن دیگران و برجسته کردن عوامل موقعیتی سهم خود را از پیامدها به حداقل می رساند و حرمت خود را حفظ می کند. در عین حال در بعضی از مواقع احساس کنترل بر محیط تا اندازه ای در فرد قوی است که فرد به خاطر پیامدهای منفی رفتار، خود را سرزنش می کند. شواهد نشان می دهند که سبك اسناد خوشبينانه همواره ارزشمند نمی باشد. برخي از افراد خوشبين ممكن است نظر غيرواقع‌بيانتارها نمي‌تواند به آنها صدمه بزند زيرا نگرش آنها خيلي مثبت استنه‌اي درباره آسيب ناپذيري خود نسبت به عواقب رفتارشان داشته باشند. براي مثال امكان دارد كه آنها به خودشان بگويند كه اين رف. ازسوي ديگر داشتن بدبيني غيرواقعبينانه نیز موجب می شود در صورت روبروشدن با موارد منفی و اتفاقات ناگوار، فرد به این باور برسد که هرگز قادر نخواهد بود براين وضعيت چيره شود و دچار درماندگی، انفعال و افسردگی گردد.

نتایج تحقیقات گوناگون نشان داده است که سبک اسناد بر عملکرد افراد تأثیر بسزایی دارد. در پژوهشی که بر 63 زن و مرد ورزشکار (عضو تیم شنای دانشگاه کالیفرنیا) انجام گرفت، افراد دارای سبک اسناد خوشبینانه هنگامی که در اولین مسابقة خود شکست میخوردند، نگرش مثبت خود را نسبت به آینده حفظ کرده، بیشتر تلاش میکردند و بنابراین در مسابقة بعدی نتایج بهتری کسب کردند. اما هنگامی که افراد دارای سبک اسناد بدبینانه در مسابقة اول شکست میخوردند، ناامید شده، دست از تلاش میکشیدند و بنابراین در مسابقة بعدی نیز نتیجة مطلوبی کسب نمیکردند . در پژوهش دیگری مشاهده شد بسکتبالیستهایی که دارای سبک اسناد بدبینانه بودند، اگر در مسابقة اول شکست میخوردند، در مسابقة بعدی انتظار موفقیت را نداشتند، دچار اضطراب زیادی شده و عملکردشان تضعیف میشد. در مقابل بازیکنان خوشبین در مسابقة بعدی اضطراب کمتری داشته، اعتماد به نفس آنها کاهش نمییافت و عملکرد مطلوب خود را حفظ میکردند . نتایج پژوهشی که بر روی دانشجویان کالج سلطنتی روانپزشکان در انگلستان در سال 2011 انجام شد نشان داد زمانی که به دانشجویان بدبین گفته شد در یک امتحان میان ترم نمرة پایین گرفتهاند، آنها دچار افسردگی شدند و عملکردشان در آزمون بعدی نیز مطلوب نبود. اما دانشجویان خوشبین که نمرة بد خود را به عوامل بیرونی، موقت و ناپایدار نسبت میدادند، دچار افسردگی نشدند و در امتحان بعدی عملکرد مطلوبی داشتند. نتایج پژوهش سلیگمن ،دربارة بازاریابان بیمة عمر نشان داد افراد دارای سبک اسناد خوشبینانه بسیار کمتر از افراد دارای سبک اسناد بدبینانه، کار خود را رها میکردند. همچنین آنها در سال اول فعالیت خود 21% و در سال دوم 57% نسبت به همکاران بدبین خود بیشتر توانستند کالا بفروشند.

خوشبيني و بدبيني مي‌توانند بر عملكرد شناختي افراد نيز تأثير بگذارد . در بررسي پاسخ‌هاي تعدادی از دانشجویان کالج، سلیگمن بیان کرد دانشجوياني كه در بدبيني نمره بالايي گرفتند به احتمال بيشتري به محرك‌هاي منفي توجه كرده‌اند در حالی که دانشجویان دارای نمره بالا در خوشبينی، به هر دو محرك مثبت ومنفي توجه كردند. نتایج یک پژوهش طولی 35ساله، که آزمودنیهای آن را 99 نفر از فارغالتحصیلان دانشگاه هاروارد تشکیل میدادند نشان داده شد افرادی که سبک اسناد بدبینانه داشتند در سن 45 تا 60 سالگی از مشکلات جسمانی بیشتری رنج میبردند. یعنی سبک اسناد بدبینانه در کودکی و نوجوانی یک عامل خطرزا برای ابتلا به بیماریهای جسمانی در سنین میانسالی و پیری به شمار میرود . سلیگمن و همکارانش، به بررسی رابطة سبک تبیین خوشبینانه و عملکرد دستگاه ایمنی پرداختند. نتایج نشان داد که سبک اسناد بدبینانه با عملکرد ضعیف دستگاه ایمنی در بزرگسالان ارتباط دارد. میان سبک اسناد بدبینانه و تعداد کم لنفوسیتهای 4 و 8 رابطة معناداری وجود داشت. در مقابل میزان لنفوسیتهای نوع 4و8 افراد خوشبین در حد بهنجار یا بالاتر بود .

نتایج پژوهش دیگری بر روی بیمارانی قلبی، که تحت درمان به وسیلة یک برنامة توانبخشی قلبی بودند نشان داد بیمارانی که دارای سبک اسناد بدبینانه بودند، در پایان دورة درمان میزان بهبود خود را کمتر از بیماران خوشبین گزارش کردند.

منبع

پهلوان نشان،سحر(1393)، اثر بخشی برنامه ایمن سازی روانی بر سبک اسناد دانش آموزان،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی وآموزش کودکان استثنایی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید