سبک­ها و عمده­ ترین مکانیسم­های دفاعی

 بیست مكانيسم دفاعي در سه سطح رشد­نايافته، رشد­يافته و روان­آزرده سبك دفاعي رشد­­يافته شامل مكانيسم­هاي دفاعي والايش ، شوخ­طبعي، پيشاپیش­نگری و فرونشاني  حذف مي باشد. مكانيسم­هاي مربوط به سبك دفاعي نوروتيک ؛روان­آزرده؛ عبارتند از ابطال ، نوعدوستي­كاذب ،آرماني­سازي و تشکل­واكنشی است. سبك دفاعي رشد­نيافته نيز شامل دوازده مكانيسم دفاعي مي­باشد: دلیل­تراشی، فرافکنی، انکار، همه­کار­توانی، ناارزنده­سازی، گذار­به­عمل، بدنی­سازی ، خیالپردازی­اوتیستیک، لایه­سازی، پرخاشگری منفعلانه، جابه­جایی و مجزاسازی . ما آدمیان همگی گه­گاه مکانیسم­های دفاعی را به­کار می­بریم. با کمک مکانیسم­ دفاعی شرایط دشوار را از شدت می­اندازیم تا این­که بتوانیم به صورتی مستقیم­تر آن موقعیت تنش­زا را حل و فصل نماییم. کاربرد مکانیسم­های دفاعی فقط در صورتی حاکی از ناسازگاری است که راه و رسم عمده­ پاسخدهی در برابر سختی­ها و دشواری­ها بشود. یکی از تفاوت­های مکانیسم­های دفاعی با تدابیر مقابله این است که مکانیسم­های دفاعی در واقع فرایندهای ناهشیارند، حال آن­که دست زدن به تدابیر مقابله غالباً هشیارانه وآگاهانه صورت می­گیرد.

بعضی از مکانیسم­های دفاعی ناهشیار به شکل افراطی می­توانند شخص را وادار به کاربرد هشیارانه تدابیر مقابله غیر انطباقی بکشاند . سبک­های دفاعی یکی از مهمترین ابعاد مطرح شده در ساختار شخصیت افراد است که با بلوغ روان­شناختی، رفتارهای مرتبط با سلامت و سازگاری در ارتباط است . فروید سبک دفاعی شخصی، یعنی فراوانی استفاده از مکانیسم­های دفاعی در مقایسه با دیگران را متغیر اصلی برای شناخت شخصیت، آسیب­شناسی و میزان سازش­یافتگی می­دانست. فرضیه­ای که بر اساس یافته­های پژوهشی بسیار مورد تأیید قرارگرفته­ است . اندروز و همکاران؛ بر اساس طبقه­بندی سلسله مراتبی وایلنت در مورد مکانیزم­های دفاعی، 20 مکانیسم را به سه سبک دفاعی ؛رشدیافته ،  روان­آزرده و رشدنایافته  تقسیم کرد­ه­اند. مکانیسم­های دفاعی رشدیافته به منظور شیوه­های مواجهه انطباقی، بهنجار و کارآمد محسوب می­شوند، در حالی­که مکانیسم­های دفاعی روان­آزرده و رشدنایافته، شیوه­های مواجهه­ای غیرانطباقی و ناکارآمد هستند. در شرایطی که این سبک­ها در یک پیوستار و در امتداد یکدیگر قرار گیرند، معمولاً شکلی از سازوکارهای رشدیافته تا رشدنایافته  را تشکیل می­دهند .

میزان تحریف واقعیت در دفاع­های رشدنایافته و روان رنجور بیشتر از دفاع­های رشدیافته است. بنابراین هرگاه میزان تحریف شناختی یک دفاع بیشتر باشد، به دنبال آن از میزان آگاهی هشیارانه کاسته می­شود و تلاش کمتری برای مقابله با تحریف شناختی انجام می­شود. الگوهای تشخیصی مختلفی به بررسی ساختارهای دفاعی افراد پرداخته­ اند. یکی از الگوهای رایج بر اساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی شکل گرفته، که در آن اغلب تشخیص سلامت روان­شناختی افراد و اختلالات روانی بر اساس ساختارهای دفاعی تعیین می گردد. بر اساس پژوهش­ها و نظریه­پردازی­های انجام گرفته، نقش سازوکارهای دفاعی در محافظت از فشار­ روانی به درک کامل بعضی از جنبه­های شخصیت و آسیب­شناسی رویکرد روان­تحلیلی کمک به­سزایی کرده است . سازوکارهای دفاعی، فرایندهای روان­شناختی خودکاری هستند که از افراد در مقابل اضطراب محافظت می­کنند و آن­ها را از فشارهای روانی و تهدیدهای درونی و بیرونی آگاه می­سازند .

مکانیسم­های دفاعی عمده از نظر فروید

  • واپسرانی: بیرون راندن تکانه­ها یا خاطره­های پرتهدید یا بسیار دردناک از حیطه­ هوشیاری
  • دلیل ­تراشی: نسبت دادن انگیزه­های مطلوب اجتماعی یا منطقی، به رفتارهای خویش تا آن رفتارها معقول به نظر برسند.
  • واکنش وارونه: پنهان سازی هر انگیزه معین از خویشتن، از راه زیاده­روی در گرویدن به انگیزه متضاد آن
  • فرافکنی: نسبت دادن ویژگیهای نامطلوب خود به دیگران به صورت افراطی
  • فلسفه­ بافی: سعی در گسلش عاطفی از موقعیت­ پر تنش، از طریق مواجهه انتزاعی و توجیهی با آن
  • انکار: انکار واقعیت داشتن چیزهای ناخوش
  • جابه ­جایی: هدایت انگیزه­ای که امکان برآوردن آن به مجرایی دیگر وجود ندارد .

منبع

پورتقی،لیدا(1394)، طرحواره­هاي ناسازگار اوليه و مكانيسم­هاي دفاعي، پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاداسلامی

از فروشکاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0