ساختمان وکارکرد سلول عصبی

میلین غلافی است که اطراف رشته های عصبی فرا گرفته با ایجاد نقش حفاظتی خود باعث تسریع در انتقال پیامهای عصبی از طریق رشته های عصبی می شود وبه همین دلیل آسیب این غلاف در ام اس باعث کند شدن ویا توقف در انتقال پیامهای عصبی شده که خود منشا بروز علایم ونشانه های ام اس است . علایم قابل توجه در افرادی که دچار فرایند از بین رفتن میلین شده اند ، ممکن است پس از مدتی وبعد از فروکش کردن التهاب وشروع روند التیام ، کاهش یافته یا از بین برود .غلاف میلین به روش زیر توسط سلولهای شوان آکسون تشکیل می شود ابتدا غشاء سلول شوان آکسون را احاطه می کند وآنگاه سلول چندین بار به دور آکسون می چرخد ولایه های متعددی از غشاء سلولی محتوای ماده لیپیدی را در اطرف آکسون تشکیل می دهد .غلاف میلین همپای تحول مغز رشد می کند .

چون اندازه مغز به تدریج افزایش می یابد  غلاف میلین لایه ای از سلولهای چربی که اکثر اکسون ها را پوشش می دهد وعایق بندی می کند . غلاف میلین سرعت انتقال تکانه های عصبی را افزایش می دهد .در اثر بیماری ام اس  نواحی از مغز و نخاغ دمیلینه شده و این نواحی به مرور زمان گسترش می‌‌یابد. در اثر این بیماری، اغلب عصبهای بینایی ،عصبهای نخاعی ، آسیب می‌‌بینند که منجر به نوروپاتی نوری، آتاکسی و …و نهایتاً مرگ می‌‌شود.  این بیماری اغلب در سنین بین بیست تاچهل وپنج سالگی بروز می‌‌کند و در بین زنان شایعتر است.  علت اصلی این بیماری هنوز مشخص نیست، اما این بیماری در اغلب موارد دارای توارث ژنتیکی می‌‌باشد و فرزندان افراد مبتلاً به ام اس، دارای ریسک زیادی برای ابتلا به ام اس می‌‌باشند، مسلما تلاش برای درمان قطعی ام اس وبازگرداندن تمام علایم آن به حالت اولیه زمانی به نتیجه می رسد که امکان ترمیم میلین ورشته های عصبی سیستم اعصاب مرکزی مقدور شود والبته این تلاشها نیز زمانی کامل وموفق می شود که بتوان فرآیند های که موجب آسیب میلین می شوندرا متوقف کرد .

مطالعات گسترده ای که در زمینه میلین وبازسازی آن انجام شده است نشان می دهد که بطور طبیعی ، توان بازسازی وترمیم میلین با سرعت محدود وجود دارد واین ترمیم با تحرک خود به خود سلولهای سازنده میلین که الیگودندروست نام دارد، انجام می شود . در حال حاضر تحقیقات متعددی برای شناسایی این عوامل محرک در حال انجام است وامید می رود که با شناسایی این عوامل محرک در حال انجام است وامید می رود که با شناسایی این عوامل وبازسازی آنها به صورت مصنوعی ، بتوان این ترمیم را کامل کرد. از سوی دیگر دانشمندان در حال شناسایی عواملی می باشند که مانع بازسازی میلین می شوند وامیدوارند که با شناسایی این عوامل ومهار آنها به بازسازی خود بخودی میلین کمک کنند، محققان راههای متعددیگری را نیز برای ترمیم میلین در دست بررسی دارند که عبارتند از :

–از آنجا که آنتی بادی ها ؛ پروتین های خاصی که ایمنی بدن را برعهده دارند  توانسته اند بطور موفقیت آمیزی موجب تحریک بازسازی میلین در نمونه های حیوانی ام اس شوند ، تحقیق در مورد امکان استفاده از این آنتی بادی ها در افراد مبتلا به ام اس ، در حال انجام است .

– دانشمندان برآنندکه قسمتهای آسیب دیده را بوسیله عمل جراحی جایگزین کنند . در این روش پزشکان می کوشند تا با پیوند سلولهای سازنده میلین سالم به جای قسمتهای آسیب دیده ام اس را درمان کنند دانشمندان دانشگاه YaLe با برداشتن این سلولها از قسمتهای عصبی خارج از مغز ونخاع وپیوند آنها در داخل پلاکها ی ایجاد شده در مغز چند بیمار به آزمودن این فرضیه پرداختند که نتایج این تحقیق امید وار کننده است .

– برخی از محققین در حال یافتن سلولهایی هستند که قابلیت جایگزین شدن به جای سلولهای آسیب دیده به علت ام اس را داشته باشند .در حال حاضر سلولهایی مشتق از سلولها ی پوست ، مغز استخوان یا خون بند ناف ونیز سلولهای مغز بالغین مد نظر قرار دارند ، یا به نتیجه رسیدن این مطالعه ونیز یافتن عوامل محرکی که بتوانند این سلولها را به سلول های کارامدی تبدیل کنند ، موفقیت بزرگی در درمان ام اس حاصل خواهد بود . بعضی بیماریها همچون تصلب چندگانه با تخریب غلاف میلین موجب کندی انتقال ویا حتی توقف پتانسیل های فعالیت می گردند . آکسونی که میلین خود را از دست داده است همانند آکسونی که از ابتدا میلین نداشته است ، نیست .در یک آکسون میلین دارکانال های سدیم به طور انحصاری فقط در محل گره ها وجود دارند . اگر آکسونی میلین خود را از دست بدهد بخش هایی از آن که توسط میلین پوشانده شده بودند بدون کانال سدیم باقی خواهند ماند .افراد مبتلا به تصلب چند گانه از آسیب های فراوانی ازجمله ناهماهنگی ماهیچه ای ، ضعف عمومی ، کرختی ، سوزن سوزن شدن یا ناپایداری یک اندام ، دوبینی ، اختلال تعادل ، وتکرراداررنج می برند.

منبع

حبیبی،اعظم(1393)، مقایسه ویژ گی های شخصیتی وسبک زندگی  در بیماران ام. اس تاثیر پذیر و عدم تاثیرپذیر،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید