ذهن آگاهی

متغیر درمانی مهم در تحقیق جاری ذهن آگاهی است. این مفهوم در سال های اخیر در دنیای درمان جایگاه خاصی پیدا کرده است. مفهوم ذهن آگاهی از مذهب بودا با سنت 2500 ساله از هند شروع شده و بعد از دگرگون شدن به غرب دور راه پیدا کرده است . ذهن آگاهي در آيين بودا  تحت عنوان توجه محض يا ثبت غير استدلالي رويدادها بدون واكنش یا ارزیابی  ذهني تعريف شده است، در واقع ذهن آگاهی واکنشی پیشگیرانه برای افکاری است که ما را غمگین یا مضطرب می کند و به ما کمک می کند تا به حالت تعادل بعد از هیجان های تجربه شدۀ منفی بازگردیم .

محققان بسیاری تأثیر ذهن آگاهی را بر احساسات، هیجانات، و ادراکات ما مورد بررسی قرار داده اند و به تعاریف و نتایج قابل توجهی دست یافته اند به عنوان مثال، ذهن آگاهی به عنوان یک احساس بدون قضاوت و متعادل از آگاهی تعریف شده است که به واضح دیدن و پذیرش هیجانات و پدیده های فیزیکی، همانطور که اتفاق می افتند، کمک می کند . افراد ذهن آگاه واقعیات درونی و بیرونی را آزادانه و بدون تحریف ادراک می کنند و توانایی زیادی در مواجهه با دامنه گسترده ای از تفکرات، هیجانات و تجربه ها ؛ اعم از خوشایند و ناخوشایند دارند .

آپل و کیم- آپل ؛ بیان می دارند که مراقبۀ ذهن آگاهی با آرمیدگی تفاوت دارد، بدین صورت که در آرمیدگی فرد به احساسات بدنی و تنفس توجه می کند ولی در مراقبه ی ذهن آگاهی افکار و هیجانات در حالت آرامش مورد قبول ذهن واقع می شوند. هر چند هدف اصلي ذهن آگاهي آرام سازي نيست اما مشاهدۀ غيرقضاوتي رويدادهاي منفي دروني يا برانگیختگی فيزيولوژي باعث بروز اين حالت مي شود .

در واقع ذهن آگاهی به معنی توجه کردن به تجربیات لحظه به لحظه مانند احساسات فیزیکی، هیجان، ولع، و تنش است و این توجه در حالیست که تجربیات بدون اقدام، بدون قضاوت،بدون نشخوارفکری وبدون تلاش در ثبت آنها مورد قبول ذهن واقع می شوند . زمانیکه ما مستقیماً به چشم هیجانات آزاردهنده نگاه می کنیم و درک می کنیم که هیجانات چه هستند و چگونه عمل می کنند، به همان اندازه بیشترازجلو چشمانمان ناپدید می شوند مانند سیاهی جنگل  که زیرخورشید صبحگاهی بتدریج ناپدید میشود وزیباییهای آن آشکار می شود. بعد از آن هر زمان که هیجانات فوران کنند، آنها باعث زنجیره ای از افکار که ما را به اقدام مجبور می کنند،نمی شود. مراقبۀ ذهن آگاهی، ممکنست منجربه تسهیل رشد بینشِ فراشناختی شود،در این مراقبه مانند بینش فراشناختی، افکار و حوادث بصورت گذرا، ذهنی و غیر واقعی درک می شوند تا تجلی دقیق حقیقت .با تمرین مهارت های ذهن آگاهی که نوعی آگاهی لحظه به لحظه می باشد، فرد به الگوهای افکار، احساس و تعاملاتش با دیگران بینش پیدا می کند و در نتیجه می تواند ماهرانه و بطور ثمربخش، نه اینکه به صورت اتوماتیک و ازروی عادت و ناهوشیارانه، پاسخ مناسب دهد . ناگفته نماند که این مهارت احتیاج به تمرین دارد. دیویس و همکاران ؛ بیان می دارند که ذهن آگاهی یک مهارت است و مانند یادگیری یک آلت موسیقی، نیاز به تمرین روزانه و تکراری دارد. از دیدگاه روانشناسی غرب، وقتیکه ذهن آگاهی هم از طریق مراقبه رسمی و هم با تمرین روزانه یاد گرفته می شود یک فرایند بیداری اتفاق می افتد.

پژوهشگرانی از قبیل دیویدسون و همکاران ، مالیبوف- هرتیوباس ، نریمانی و همکاران ، نجاتی و همکاران ، موسویان و همکاران ، صادقی و همکاران ، بساک نژاد و همکاران  و حناساب زاده اصفهانی و همکاران ، در پژوهش های خود به نقش مثبت ذهن آگاهی یا درمان های بر پایۀ ذهن آگاهی بر سلامتی پی بردند.

منبع

صفرزاده،زیبا(1392)، اثربخشی درمان تلفیقی مدل ماتریکس وکاهش استرس برپایه ذهن آگاهی، پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی بالینی ،دانشگاه آزاداسلامی فارس

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید