دیدگاه کانت در مورد صلح

کانت در مقاله­ ی خود درباره­ی تعلیم و تربیت و هرجا که مستقیم و غیرمستقیم به مسئله­ تعلیم و تربیت پرداخته، از فعالیت­های روزمره و قصدناشده­ ی محیط­ های آموزشی غافل نگشته است  و مربیان را از اهمیت تجارب قصدناشده­ روزانه آگاه کرده است. او در اشاره به غفلت نظام تعلیم و تربیت از وظایف روزمره مدارس، به تکالیف روزانه­ی دانش­ آموزان اشاره می­کند و می­ نویسد:” درحالی که به احساس شان درمورد عظمت متعالی خویش می ­بالند، خویش را از قید اطاعت تکلیف متعارف و یومیه، که در این صورت در نظرشان بی­قدر و قیمت جلوه می­ کند، آزاد می­ سازند”.از نظریات کانت می­توان استنباط کرد که برنامه­ درسی رسمی مدارس باید مورد نقد شاگردان قرار گیرد زیرا در جاهای متفاوت، تلقین و اجبار را در تمام صحنه­ های زندگی و از جمله آموزش و پرورش، مخالف خود آیینی و شان و منزلت انسانی می­داند و بر این باور است که هیچ عقیده­ و نظریه ­ای از نقادی بی­نیاز نیست: “خرد، باید در همه­ کارهای خود به نقد گرفته شود و نیز باید اجازه یابد که کار خود را بی­ هیچ­ گونه مانعی انجام دهد”. کانت تحقق صلح را در چهار حوزه اخلاق، شناخت شناسی، نظام جمهوری و جامعه مدنی جهان بررسی می کند:

پیش زمینه های اخلاقی برای تحقق صلح پایدار: کانت رسیدن به صلح پایدار را در سیمای انسان اخلاقی می نگرد. از این رو، برخی متفکران کوشیده اند رویکرد اخلاق گرایانه کانت را در یکی از گروه های آرمان گرا یا واقع گرا طبقه بندی کنند زیرا کانت هم به آینده یک انسان اخلاقی امیدوار است و هم دشواری ها و سختی های فرا روی انسان را برای سلطه کامل اخلاق بر زندگی درک می کند.

پیش زمینه­ های عقلانی برای تحقق صلح پایدار: عصر روشنگری بعد از نوزایی به عصر عقل باوری معروف شده است زیرا اغلب متفکران عصر روشنگری، خرد انسانی را برای غلبه بر طبیعت و جهان و به صورت رادیکال برای رهایی و سعادت انسانی کافی دانسته اند. در این میان شاید نبوغ کانت یا تاثیر فیلسوفانی چون هیوم و روسو محدودیت های عقل را بر او آشکار کرد. در هر حال با آن که کانت همانند پشتیبان خود هیچ معیار و محکی را بالغ تر از عقل برای نشان دادن راه به انسان و سعادت او نمی شناسد، همواره بر خطاهای شناخت انسان واقف است و در مهم ترین اثر خود نقد خرد نظری بر توانایی ها و ناتوانایی های عقل انگشت می گذارد.

مفهوم کانتی نظام جمهوری و فدراسیون دولت های آزاد در جوامع امروز:کانت در بخش وسیعی از مقاله صلح ابدی کوشیده است بر لزوم تغییر ساختار سیاسی ها برای نیل به صلح تاکید کند. او با فرض این که ایجاد نظام کشوری برای رشد مدنی و خارج از وضعیت طبیعی ضروری است، سبک نظام سیاسی ملی مطلوب تصویر می کند. از نظر کانت، این نظام همان نظام جمهوری است. گرچه کانت در تفسیر نظام جمهوری نظریات متفاوتی دارد، از ویژگی ها مهم نظام جموری نوعی ساختار سیاسی است که مردم در اداره حکومت بیشترین سهم را دارند و ما امروز چنین نظامی را لیبرالیسم می خوانیم

مفهوم کانتی جامعه جهان شهری و جامعه مدنی در جوامع امروز:کانت آرمان انسان را در قدم نخست نه صلح یا زندگی سعادت مندانه بلکه رسیدن به نوعی شایستگی می داند. جنس و ماهیت این نوع شایستگی ها همان شایستگی اخلاقی می باشد. از نظر کانت انسان کار خود را چون چیزی که هست، آغاز نمی کند بلکه باید از خود چیزی بسازد که باید باشد. گرایش حیوانی او که خود را به وسوسه های تن آسایی بسپارد ممکن است بس نیرومند باشد؛ ولی تکلیف خردمندانه او آن است که در نبرد فعالانه با مانع ها خود را شایسته مقام انسان بسازد.

منبع:

رضایی، الناز(1395)، تحلیل محتوای کتابهای درسی دوره متوسطه دوم رشته علوم انسانی برمبنای آموزش صلح، پایان نامه کارشناسی ارشد برنامه درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد.

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید.