ثبات و تغییر در شخصیت
آیا سطوح کلی پنج عامل شخصیت در خلال بزرگسالی ثابت است یا این که تغییراتی کلی با توجه به سن در آنها به وجود می آید؟ بعضی از تحقیقات اولیه در آمریکا نشان می دهد که تاثیرات سن اگرچه کم، ولی معنی دار است. به خصوص، نمرات بزرگسالان مسن تر به طور معنی داری در روان رنجورخویی، برون گرایی، و گشودگی پایین تر و در توافق و وظیفه شناسی بالاتر از بزرگسالان و جوانان بزرگسال اوایل سنین بیست سالگی است . معمولا نوجوانان ظاهرا در معرض اضطراب بیشتری قرار دارند و نگران مورد قبول قرار گرفتن و عزت نفس خود هستند :یعنی نمره بالا در عامل روان رنجورخویی، وقت بیشتری را صرف مکالمات تلفنی و فعالیت های اجتماعی با دوستان می کنند : نمره بالا در عامل برون گرایی، نسبت به انواع تجارب و تجربه گری پذیراتر هستند : نمره بالا در عامل توافق، و در عین حال، نسبت به بعضی از افراد به طور خاص و جامعه به طور اعم متوقع و منتقدند : نمره پایین در عامل توافق و در مقایسه با آنچه از آنها انتظار می رود، کمتر مسئولیت پذیر و جدی هستند :نمره پایین در عامل وظیفه شناسی. لذا طبیعی است که از جوانان خشمگین صحبت شود تا از میانسالان خشمگین و یا پدربزرگ های خشمگین.
یافته های مربوط به تغییرات پنج عامل اصلی در سال های دهه بیست به عنوان حرکت به سوی پختگی بیشتر، در 30 سالگی تلقی می شود، فرض بر این است که ایفای نقش بزرگسالان به عنوان والدین، موجبات اعتماد، تعادل عاطفی و رشد توانایی ها و اجتماعی شدن را فراهم می آورد . به طور کلی، مک کری و دیگران ، توانستند یافته هایی را که قبلا به دست آمده بود تکرار کنند، هر چند مجبور بودند که بعضی از مواضع قبلی را مبنی بر این که شخصیت بعد از سن سی سالگی تغییر نمی کند، تغییر دهند. داده های بین فرهنگی نشان می دهد که بعضی از این روندهای سنی هر چند با نقصان، ولی بعد از 30 سالگی ادامه می یابد.
باید توجه داشت که نتایج کلی کاملاً حیرت انگیز است: الگوی یکسانی از تغییر در صفات شخصیت در تمام فرهنگ ها دیده می شود و این علیرغم تمام تفاوت های موجود در تجارب سیاسی، فرهنگی و اقتصادی کاملا مختلف این کشورها با یکدیگر است. این یافته ها مک کری و همکاران، او را بر آن داشت که اذعان کنند که تغییر در صفات شخصیت به تفاوت در تجربیات در طول زندگی مربوط نیست، بلکه این تفاوت های نسبی را مانند سایر نظام های مبتنی بر عوامل زیستی به رسش درونی نسبت می دهند.
پیشرفت طبیعی در رشد شخصیت وجود دارد و این پیشرفت به بافت تاریخی و فرهنگی مربوط نیست. درست همان طور که کودکان، حرف زدن، شمردن و استدلال کردن را در دوره های منظم و مشخص یاد می گیرند، بزرگسالان نیز تحت تأثیر گذشت زمان می توانند سازگارتر شده و میزان برون گرایی در آنها کمتر شود. مفهوم رسش درونی به طور غیرمستقیم با شواهد دیگری مانند توارث، ثبات و عمومیت فرهنگ در همه جا حمایت می شود. این حمایت در تحلیل صفات به عنوان تمایلی اصلی و درونی تلقی می شود.
پیش بینی پیامدهای مهم زندگی از طریق پنج عامل بزرگ شخصیت
روایی خارجی و امکان پیش بینی، موضوعاتی هستند که در گذشته توسط کسانی که به طور سنتی بر روی پنج عامل بزرگ کار می کردند کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در یکی دو دهه اخیر توجه به این نکته معطوف گشته که آیا صفات شخصیتی می توانند پیش بینی کننده پیامدهای زندگی از قبیل سلامت جسمی و روانی، وضعیت تحصیلی و شغلی، و ارتباطات اجتماعی گردند. این تحقیقات نشان داد که عوامل شخصیتی : صفات شخصیت افراد و عوامل محیطی : جنبه های شغلی یا ارتباطات زناشویی به صورت تعاملی در طول زندگی با هم در ارتباطند .
علایق شغلی و تحصیلی
روانشناسان علاقمند به رفتارهای شغلی، معتقدند که شخصیت افراد با نوع حرفه ای که انتخاب می کنند و نحوه عمل آنها در آن حرفه در ارتباط است، به عبارت دیگر، افراد دارای ویژگی های مشخص، مشاغل خاصی را انتخاب و در آن زمینه در مقایسه با دیگران بهتر کار می کنند. برای مثال، براساس الگوی پنج عاملی، عامل وظیفه شناسی در دامنه وسیعی از شغلها پیش بینی کننده قوی است، افرادی که در عامل وظیفه شناسی نمره بالایی می گیرند در مشاغل رسمی و مسئولیت دار بهتر عمل می کنند . دیگر عوامل پنج عاملی نیز پیش بینی کننده جنبه های مختلف عملکرد شغلی و رضایت شغلی هستند.
برای مثال: توافق و روان رنجورخویی پیش بینی کننده عملکرد شغلی در کارهای گروهی است و در بررسی عملکرد کارمندان در شرکتها و سازمانها پیش بینی کننده قوی است. افراد دارای نمره بالا در عامل برون گرایی، مشاغل اجتماعی و جسورانه را انتخاب می کنند. همچنین این افراد در فروش و مدیریت توانایی بالایی دارند. افراد دارای نمره بالا در عامل گشودگی، مشاغل هنری و اکتشافی را بهتر از آنهایی که در این عامل نمره پایینی اتخاذ می کنند عمل می نمایند. افراد روان رنجورخو زود به فرسودگی شغلی می رسند، همچنین خیلی زود شغل هایشان را تغییر می دهند. در مقابل افرادی که از ثبات هیجانی برخوردارند نسبت به سازمان خود تعهد و رضایت دارند .
پژوهشگران در بررسی نقش پیش بینی پذیری پنج عامل بزرگ با پیشرفت های تحصیلی به یافته های جالب توجه ای دست یافته اند. برای مثال: راینر و همکاران ، معتقدند که عوامل وظیفه شناسی و گشودگی پیش بینی کننده پیشرفت تحصیلی در نوجوانان است. در دانشجویان کالج، عامل وظیفه شناسی پیش بینی کننده پیشرفت تحصیلی است، همچنین کسب نمرات بالا در عامل گشودگی می تواند پیش بینی کننده پیشرفت تحصیلی در کل مقاطع آموزشی باشد.
منبع
کارخانه،لیلا(1394)، رابطه سبک های دلبستگی و ویژگی های شخصیتی با میزان هیجان خواهی در امدادگران هلال احمر،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی بالینی،دانشگاه آزاداسلامی
از فروشکاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید