تنيدگي چيست؟
استرس ؛ تنيدگي چيست؟ بارها و بارها از زبان اين و آن و از طريق رسانهها اين كلمه را شنيدهايم و حتماً تا به حال متوجه شدهايم كه استرس را بيماري قرن حاضر دانسته اند. شايد زماني ميانديشيديم كه استرس با شرايطي مثل زلزله، جنگهاي هستهاي و شيميايي و نظامي، طوفانها و گرد بادهاي شديد ارتباط دارد ولي امروزه متوجه شدهايم كه يك مشاجرة كوچك يا ماندن در يك صف و يا گذاشتن كيف در منزل و … نيز ميتوانند استرس ؛ تنيدگي محسوب شوند و حتي گاهي مجموع اين استرسهاي جزئي ميتوانند حتي از استرسهاي بزرگ آسيب زنندهتر باشند.
امروزه تحقيقات بيانگر اين موضوع هستند كه بسياري از بيماريهاي روان ـ تني يا رواني ـ فيزيولوژيكي، اختلالهاي پوستي، تنفسي، قلبي، عفونتهاي ناشي از ويروس و باكتري و … ميتوانند ريشة روانشناختي داشته و ناشي از تعامل عوامل روانشناختي و جسماني باشند.تحقيقات بسيار گستردهاي در زمينة استرس انجام شده است. از جمله در تحقيقي كه توسط هرينگتن، و همكارانش ، انجام شده مشخص گرديد كه هر اندازه سطح «حرمت خود» بالا، سطح اضطراب پايين و احساس مهار دروني، وسعت ديد و تحمل فرد بالا باشد سطح تنيدگي پايينتر و توان سازش با مسأله بيشتر خواهد بود.
استرس حرفهاي، عملكرد فرد را در قلمرو اجتماعي، روانشناختي، جسماني و خانوادگي دچار اختلال ميكند، نارضايتي حرفهاي، كاهش ترديد، افزايش خطاها و تصادفها، تنزّل سطح قضاوت و كندي زمان واكنش را در پي دارد. تغييرات روانشناختي مانند افزايش تحريكپذيري، اضطراب، تنش، حالت عصبي و ناتواني در مهار خود، روابط اجتماعي و خانوادگي را مختل ميكند، در ايفاي نقش حرفهاي با پدري و مادري ضعف و سستي بوجود ميآورد، يا تضعيف نظام مصون كنندة بدن فرد را مستعد ابتلاء بيماريها ميسازد، كارآمدي وي را قبل و بعد از بروز بيماري كاهش ميدهد و به افزايش بار تنيدگي كساني كه بايد اين غيبتها و كم كاريها را جبران كنند، منجر ميشود. در پايان دهة هفتاد، پژوهشگران به بررسي استرس (تنيدگي) حرفهاي علاقهمند شدند.
در اين ميان مورل، مفهوم جديدي دربارة استرس حرفهاي پيشنهاد كرد كه شامل سه بخش ميباشد، علت، اثر و نتيجه، به اين ترتيب كه: به منظور اجتناب از هر نوع ابهام، اصطلاح فشار به عنوان معادل استرس ؛تنيدگي براي توصيف موقعيتهاي بروني به كار خواهد رفت. از اصطلاح تش به منزلة معادل تنيدگي ؛در معناي سليه، براي توصيف تأثير فشار بر فرد، استفاده خواهد شد و ناتواني در مقابله با اين فشار ميتواند و در بر گيرندة نتايجي باشد كه از نارضايتي تا انحطاط وضع سلامت، گستردهاند .
شش منبع تنيدگي حرفهاي و سازماني تاكنون مشخص شدهاند كه به عواملي كه در پي ميآيند وابستهاند:
- شغل فرد
- نقش سازماني فرد
- جريان پيشرفت حرفهاي
- روابط حرفهاي
- ساختار و جو سازماني
- رويارويي خانواده ـ كار
تنيدگي حرفهاي: محيط حرفهاي، نوع كار، افراط يا تفريط در كار، خطرهاي جسماني، چگونگي تطبيق فرد با محيط كار و رويارويي خانواده ـ كار، به منزلة منابع تنيدگي يا تنشهاي حرفهاي محسوب ميشوند.
منبع
سعادتمند،مرجان(1388)، رابطۀ بین رضایت شغلی و فرسودگی شغلی با استرس شغلی از دیدگاه مدیران مدارس،مدیریت آموزشی،دانشگاه آزاداسلامی مرودشت
ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید