اهداف آموزش ضمن خدمت

تمام آموزش های ضمن خدمت ارائه شده در سازمان ها یکسری اهداف مشترک را دنبال می کنند که در زیر 7 مورد از آن ها بیان شده است:

1.هماهنگ و همسو نمودن کارکنان با سازمان

یکی از اهداف مهم آموزش ضمن خدمت کارکنان در سازمان ها، سازگار کردن فرد با سازمان در قالب وظایف و مسئولیت های شغلی است. این امر از یک سو برای تحقق اهداف سازمان و دستیابی به سیاست ها و خط مشی های تعیین شده برای موسسه اهمیت دارد و از سوی دیگر پیشرفت شغلی و حرفه ای فرد در سازمان در گرو آگاهی وی از انتظارات مقامات مافوق و نحوه ی اجرای تکالیف و مسولیت های شغلی است. با توجه به نقش و اهمیت نهادینه کردن وظایف شغلی برای کارکنان، امروزه در بسیاری از سازمان ها در بدو ورود افراد به موسسه، آموزش های توجیهی به آنان ارائه می شود. این آموزش ها به افراد کمک می کند تا به نیاز ها و علائق فردی در چهاچوب مقررات و قوانین سازمانی توجه کنند.با این حال باید توجه داشت که سازگار کردن فرد با نقش سازمانی نباید منجر به جمود فکری و از بین بردن خلاقیت و ابتکار در افراد شود.

2.افزایش رضایت شغلی و بهبود روحیه کارکنان

از دیگر اهداف اساسی آموزش ضمن خدمت کارکنان عبارت است از افزایش رضایت شغلی و بهبود روحیه ی کارکنان. برانگیختن کارکنان برای اجرای وظایف شغلی یکی از مهمترین دلمشغولی های مدیران سازمان هاست. برای آنکه روحیه کارکنان تقویت شود و رضایت آنان از حرفه شان بهبود یابد، نظریات گوناگونی ارائه شده است، از جمله نظریه ی هرم سلسله مراتبی نیاز های مزلو. از نظر وی، برطرف کردن نیاز های سطوح بالا نقش بسیار مهمی در انگیزش و فزونی رضایت شغلی افراد در جهت اجرای وظایف شغلی دارد.تحقیق ها و مطالعه های انجام شده نشان می دهد که پس از تامین نیاز های اساسی، امنیت شغلی افراد و پس از آن ارزش و اعتبار شغلی عامل مهمی در رضامندی شغلی است. آموزش های ضمن خدمت کارکنان می تواند با ارتقای سطح علمی و حرفه ای کارکنان موجب ابقای فرد در حرفه ی خود شده، ضمن تامین ثبات شغلی، امنیت روانی را برای کارکنان ایجاد کند. علاوه بر این افزایش اطلاعات،مهارت ها و توانایی های کارکنان، موجب بالندگی فرد در حرفه ی خویش می شود و بدین وسیله نیاز های روانی سطوح بالاتر نظیر احترام و… را تامین می نماید در نتیجه می توان گفت آموزش ضمن خدمت می تواند در تامین نیاز های روانی و رضایت شغلی افراد تاثیر مثبتی داشته باشد.

3.کاهش حوادث و ضایعات کاری

در بسیاری از موسسات، بخصوص سازمان های تولیدی، حوادث کاری عمدتا به واسطه عدم آگاهی و مهارت کافی کارکنان بروز می کند. این بیان به ویژه در مورد کسانی که با ابزار ها و تجهیزات حساس و توام با خطر در کارخانجات سروکار دارند، مصداق بیشتری می یابد. علاوه بر حوادث مختلف که به واسطه ی فقدان مهارت و دانش افراد به وجود می آید، ضایعات کاری و افزایش هزینه های سازمان نیز از جمله نتایج نقصان دانش و مهارت نیروی انسانی در سازمان هاست. در موسسات تولیدی این امر از طریق افزایش هزینه های سازمان یا کاهش کیفیت تولیدات نمودار می شود. در سازمان هایی نظیر آموزش و پرورش فقدان مهارت و کارایی معلمان و مدیران به صورت افزایش افت تحصیلی، مردودی، ترک تحصیلی و… جلوه گر می شود. بنابراین ضرورت دارد برای اجتناب ورزیدن از مسائلی نظیر تنبیه، اخراج و توبیخ که عمدتا به واسطه ی عدم آگاهی افراد از سیاست ها، انتظارات و توقعات سازمان و نیز عدم آشنایی با اجرای بهینه وظایف و تکالیف شغلی است، آموزش ضمن خدمت به طور جدی مورد توجه سازمان ها قرار گیرد.

4.بهنگام سازی دانش و توانش نیروی انسانی در سازمان

شالوده افزایش بهره وری در سازمان ها مستلزم تاکید بر نیروی انسانی از نظر کیفی و ممانعت از نابهنگام شدن افراد در حرفه شان می باشد. بنا به تعریف، نابهنگامی در حرفه عبارت است تقلیل کارآیی در اجرای کار در طول زمان و در نهایت فقدان دانش یا مهارت جدید.این مساله باعث می شود که فرد به دلایل مختلف از لحاظ حرفه ای فرسوده شود و نتواند وظایف و تکالیف سازمانی را انجام دهد. برای نابهنگامی دانش و توانش نیروی انسانی دلایل عدیده ای را برشمرده اند. از نظر کافمن مهمترین دلایل نابهنگامی در حرفه عبارت است از:

الف) انفجاراطلاعات و تغییر تحولات علمی: پیشرفت روزافزون وسریع دانش و فناوری منجر به رشد فزاینده اطلاعات و انفجار آن می شود و این امر به سرعت توانایی افراد را تحت الشعاع قرار می دهد.

ب) ویژگی فردی: برخی از ویژگی های فردی نیز بر نابهنگامی فرد موثرند برای مثال هر قدر فرد مسن تر شود، از بازدهی کمتری برخوردار می شود و برای نابهنگامی استعداد بیشتری دارد.

ج) محیط کار و جو سازمانی: تحولات اجتماعی بر محیط کار و جو آن اثر زیادی دارد و تغییرات پی در پی را بر آن تحمیل می کند. از این رو ضروری است تا افرا دائم به دانش و مهارت های جدید مجهز گردند.

اگرچه تمام عوامل ایجاد کننده نابهنگامی در حرفه را نمی توان از طریق آموزش برطرف ساخت، بدون شک آموزش ضمن خدمت کارکنان از طریق بهسازی و نوسازی دانش و توانایی افراد، نقش مهمی در بهنگام سازی آنان دارد.

5.کمک به تغییر و تحولات

تغییر و تحولاتی که در محیط سازمان به وقوع می پیوندد، عمدتا مستلزم آماده سازی کارکنان و نیروی انسانی است. این مساله بخصوص در مورد تغییرات برنامه ریزی شده مصداق دارد. شرکت های مختلف برای افزایش تولید و بهبود خدمات مدام ساختار های خود را متحول می سازند و این امر آماده ساختن کارکنان با این نوآوری ها را ضروری می سازد. در برخی از موارد تغییرات جزئی در روش ها و فنون اجرای کارها به وجود می آید که در غالب موارد، این تغییرات مستلزم افزایش قابلیت انعطاف در کارکنان برای استفاده از ابزار ها و فنون جدید است. تغییرات شخصی افراد و مسئولیت ها و وظایف جدید نیز نیازمند آگاهی و اطلاعات لازم کارکنان است و فقدان این امر می تواند بر کارآیی سازمان تاثیر نامطلوبی داشته باشد. نکته ی اساسی در مورد تغییرات سازمانی، مقاومت کارکنان در مقابل آن است. کارکنان سازمان ها ممکن است به دلایل مختلفی نظیر دلمشغولی اطلاعاتی، نگرانی درباره ی موفقیت، مقام و وضعیت مالی خود در وضعیت جدید، نگرانی درباره ی ناتوانی در اجرای وظایف و دلایل متعدد دیگر در مقابل تغییرات مقاومت کنند. به این دلیل به غیر از تدابیر دیگر نظیر مشارکت کارکنان در برنامه ریزی تغییر، آموزش و توجیه کارکنان نیز نقش بسیار مهمی را در موفقیت تغییرات ایفا می نمایند. بنابراین از جمله مهمترین وظایف آموزش ضمن خدمت در سازمان ها، کمک به تغییرات سازمان است.

6.انطباق با شرایط و اوضاع و احوال اجتماعی

تمام سازمان های معاصر در محیطی فعالیت می کنند که از لحاظ فرهنگی ارزش ها و ایدولوژی ویژه ای دارد و موفقیت بسیاری از آن ها در گرو شناخت این چگونگی اجتماعی و انطباق بهینه با آن است. محیط اجتماعی سازمان ها که می توان آن را فراسیستم اجتماعی نامید، در عین حال حوزه ی عمل و میدان فعالیت سازمان ها را تا حدود زیادی تعیین می نماید. بنابراین شناخت این فراسیستم و درک عمیق آن برای تمام کارکنان سازمان ها بخصوص مدیران و تصمیم گیران سطوح عالی سازمان از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

7.تقویت روحیه ی همدلی و همکاری در بین کارکنان سازمان

یکی دیگر از اهداف آموزش ضمن خدمت کارکنان، تقویت روحیه ی هماهنگی و همکاری در بین کارکنان سازمان و بین کارکنان و سازمان است. در حقیقت توفیق سازمان در دستیابی به اهداف تعیین شده تا حد زیادی تابع ایجاد فضای اعتماد و تفاهم متقابل در محیط کار، افزایش میزان همکاری کارکنان با سرپرستان و مدیران و مهمتر از همه ایجاد هماهنگی در نحوه ی اجرای امور سازمان در واحد های مختلف می باشد.به نظر می رسد استفاده از آموزش های ضمن خدمت یکی از طرق ایجاد هماهنگی و همدلی، باشد که از یک سو زمینه ی ارتباط متقابل کارکنان با یکدیگر در محیط آموزشی را فراهم می سازد و از سوی دیگر، از طریق افزایش دانش و اطلاعات شغلی، برداشت ها و علائق حرفه ای تقریبا یکسانی را در آنان ایجاد می کند. بنابراین از جمله هدف های آموزش ضمن خدمت کارکنان، تقویت روحیه ی همکاری و همدلی در سازمان است.

منبع

اردلان، محمدرضا، بهشتی راد، رقیه و سلطانزاده، وحید(1396)، طراحی الگوی بهره وری منابع انسانی با توجه به آموزش ضمن خدمت و برنامه ریزی مسیر شغلی، گزارش نهایی طرح تحقیقاتی بنیاد ملی نخبگان استان همدان.

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید