انواع مزیت رقابتی

مزیت مشهود و مزیت نامشهود

مزیت رقابتی مشهود آن نوع مزیتی است که منشاء آن منابع مشهود بوده که به صورت داده فیزیکی مانند ماشین آلات، تجهیزات ، ساختمان ، امکانات فیزیکی و . . .  می توان آن را مشاهده کرد . مزیت رقابتی نامشهود آن نوع مزیتی است که امکان مشاهده آن در شکل فیزیکی به راحتی مقدور نیست . این نوع مزیت ها معمولاً پشت عوامل مشخصی پنهان است . این نوع مزیت می تواند ناشی از شیوه یادگیری و دانش شغلی کارکنان ، فرهنگ سازمانی ، میزان ارزش آفرینی و خصوصیات رفتاری باشد . همچنین می توان گفت که هر چقدر ، مزیت های رقابتی سازمان مبتنی بر مزیت های نامشهود باشد ، امکان تقلید آن مشکل تر و زمان برتر خواهد بود . ضمن اینکه ، جابجایی و جذب مزیت نامشهود بسیار مشکل تر از مزیت مشهود است زیرا به احتمال زیاد مزیت نامشهود از خصایص ، مشخصات و قابلیت هایی مشتق می شوند که از نظر علّی مبهم و از نظر اجتماعی پیچیده هستند .

مزیت متجانس و مزیت نامتجانس

وقتی که یک سازمان و رقبایش اساساً با استفاده از مهارت ها و قابلیت های متجانس و مشابه به روش یکسان رقابت می کنند . در این صورت ، مزیت رقابتی از انجام فعالیتهای مشابه به صورت بهتر حاصل می شود . به بیان دیگر وقتی مزیت رقابتی سازمان ها از منابع و روش های مشابهی حاصل می شود در این صورت سازمان هایی به مزیت رقابتی بادوام دست خواهند یافت که به صورت کاراتر و اثربخش تر منابع را به کار گرفته و روش ها را اجرا کنند . مزیت نامتجانس آن نوع مزیتی است که اساساً ایفای نقش متمایز در بازی یا به طور کلی ایفای نقش در بازی متفاوت است . در این نوع مزیت « متفاوت بودن » نقش تعیین کننده و اساسی دارد به نحوی که به وسیله مهارت ها ، ترکیبات متفاوت منابع و یا محصولات متفاوت ، خدمات بهتر و ارزش بیشتری برای مشتری فراهم می سازد .

مزیت موقعیتی و مزیت پویا (جنبشی)

منظور از مزیت های رقابتی موقعیتی ، مزیت هایی است که از ویژگی ها و موجودی های یک بانک ایجاد می شود و معمولاً بر اساس میزان دسترسی و موقعیت های مکانی ایجاد می شوند . مزیت های رقابتی پویا (جنبشی) سبب افزایش کارایی و اثربخشی سازمان ها در بازار می شود زیرا این نوع مزایا باعث می شود که سازمان ها فعالیت های خدماتی خود را کاراتر و اثربخش تر از رقبا انجام دهند که معمولاً برمبنای دانش و قابلیتهای سازمان( قابلیت های کارآفرینی، فنی، سازمانی، تکنولوژیک) استوار است.

مزیت ساده و مزیت مرکب

مزیت رقابتی از حیث عملکرد می تواند به تنهایی عمل کرده یا به صورت ترکیبی از مزیت های چندگانه به عنوان یک کلیت ادغامی و در تعامل با یکدیگر کار کند ، که در حالت اول مزیت رقابتی از نوع ساده و در حالت دوم از نوع مرکب است. بدیهی است که مزیت ترکیبی از حیث رتبه ، نسبت به مزیت ساده جایگاه بالاتر و تعیین کننده تری دارد .

مزیت موقتی و مزیت پایدار

مزیت رقابتی از هر نوع که باشد می تواند از حیث عملکرد رقابتی به صورت پایدار یا موقتی باشد . مزیت موقتی اشاره به مزیتی دارد که کوتاه مدت و انتقالی است . از طرفی طرح هایی که در یک مقطع زمانی مشخص اجرایی می شوند می توان به عنوان مزیت رقابتی موقتی قلمداد نمود . مزیت رقابتی پایدار دارای دو شرط است اولاً از نظر زمانی طولانی مدت بوده و زودگذر نیست و ثانیاً به راحتی توسط رقبا قابل دسترسی نیست . مثال بارز آن نام تجاری قوی و شهرت کوکاکولا است که بیش از یک قرن است ادامه داشته و باعث غبطه همه رقبا می‌شود.

منبع

میری، سودابه(1395)، تاثیر استراتژی های فرایندی و زیر ساختی مدیریت دانش بر کسب مزیت رقابتی، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت استراتژیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.