« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »اعتیاد به مواد محرک
درمان اعتیاد به مواد محرک از چالش‌های بزرگ درمانگران حوزه‌ی اعتیاد می‌باشد، درمان اعتیاد به مواد افیونی با رشد درمانهای نگهدارنده مانند متادون، بوپره نورفین و نالتروکسان رشد مناسبی داشته است اما در درمان مواد محرک هنوز درمان نگهدارنده ای وجود ندارد و تمرکز عمده بر درمانهای روان‌شناختی می‌باشد . شیوع بالای مصرف مواد محرک از مهم‌ترین معضلات سلامت در سال‌های اخیر در سطح جهانی می‌باشد، در ایالات‌متحده امریکا در سال ۲۰۱۰، حدود ۳۵۷ هزار مصرف‌کننده مواد محرک که در سنین ۱۲ به بالا بودن گزارش‌شده است که مصرف در این افراد منجر به بستری‌های پزشکی گشته است؛ و حدود ۱ میلیون مصرف‌کننده کوکائین که تشخیص روان‌پزشکی دریافت کرده و منجر به بستری شدن در این افراد شده است همچنین شیوع سالانه مصرف آمفتامین‌ها در حدود ۱۴ تا ۵۲ میلیون نفر گزارش‌شده است .
تاثیرات مواد محرک
مواد محرک در افراد مصرف‌کننده باعث شادابی، افزایش انرژی، کاهش حواس‌پرتی، افزایش اعتمادبه‌نفس، هوشیاری، افزایش انرژی روانی، ارگاسم‌های طولانی‌مدت و تاثیرات منفی مانند رعشه، تعریق، افزایش تنش در ماهیچه و عضلات، تندی تنفس، مشکلات قلبی، واکنش مفرط سیستم عصبی در مقابل محرک‌های محیطی، افزایش درجه حرارت بدن و تب، مشکلات دهانی و دندان، مشکلاتی در عملکرد جنسی، مشکلات خوب و تغذیه می‌شود تاثیرات مواد محرک در کوتاه‌مدت و بلندمدت و همچنین در دو زه‌ای مصرفی مختلف، متفاوت می‌باشد در کوتاه‌مدت با تاثیرات مثبتی برای مصرف‌کننده همراه است و در بلندمدت آسیب‌های گاه غیرقابل‌جبران آن آشکار می‌شود. در اندازه های مصرفی متفاوت نیز با تفاوت اثرات مواد محرک روبه‌رو هستیم مانند مصرف مقدار بالا که می‌تواند به ایست قلبی منجر شود.
اختلال مصرف مواد محرک و سندرم ترک
در راهنمای تشخیص و آماری اختلالات روانی، نسخه پنجم (DSM5)، اختلال مصرف مواد محرک را به‌عنوان الگوی مصرف مواد اعتیادآور گروه آمفتامین مانند کوکائین و دیگر ماده‌های محرک که تأثیر زیادی در کارکرد و وضعیت روان‌شناختی فرد بر جا می‌گذارد تعریف‌شده است این تشخیص هنگامی‌که دو مورد از ۱۱ مورد مشکلات مربوط با مصرف در یک دوره ۱۲ ماهه دیده شود، گذاشته می‌شود.
یازده مورد شامل نیاز به مصرف بیشتر برای رسیدن به تاثیرات قبلی مصرف، صرف زمان طولانی جهت کسب و مصرف مواد، ولع مصرف، شکست در پرهیز از مواد، ادامه مصرف مواد علی‌رغم پیامدهای منفی اجتماعی و میان فردی، محدودیت‌ها و آسیب‌های شغلی و اجتماعی، عود مصرف در شرایط فیزیکی دشوار، ادامه مصرف علی‌رغم مشکلات روان‌شناختی و جسمی، تحمل، علائم ترک و ادامه مصرف برای دوری از سندرم ترک . سندرم ترک مواد محرک اغلب شامل بی‌خوابی مفرط، افزایش اشتها، خلق افسرده می‌باشد شدیدترین دوره سندرم ترک ۷ تا ۱۰ روز بعد از آخرین مصرف بروز پیدا می‌کند .
شیوع مصرف مواد محرک
تخمین زده‌شده است که در سال ۲۰۱۲ حدود ۳۴ میلیون مصرف‌کننده آمفتامین و ۱۷ میلیون مصرف‌کننده کوکائین در سراسر جهان وجود دارند که نیازمند مداخلات پزشکی می‌باشند. آمفتامین دومین ماده مصرفی اعتیادآور در جهان می‌باشد. کوکائین دارای نیمه‌عمر کمی در دستگاه عصب می‌باشد. آمفتامین و کوکائین بیشترین شیوع مصرف را در بین مواد محرک به خود اختصاص داده‌اند و با پیامدهای مخربی مانند ایدز، هپاتیت بی،سی، بیماری‌هایی که از طریق روابط جنسی منتقل می‌شود همراه هستند.
در مطالعه مروری نظام‌مندی که دگنهارت و همکاران انجام دادند با مرور پژوهش‌های انجام‌شده درباره شیوع شناسی مصرف مواد محرک آمار جالب را گزارش کرده‌اند، با مرور مطالعات انجام‌شده در ۱۸۲ کشور که ۹۸ درصد جمعیت جهان را به خود اختصاص داده بودند به این نتیجه رسیدند که در حدود ۲۴ میلیون مصرف‌کننده آمفتامین‌ها در جهان وجود دارد که ازین تعداد، ۶ میلیون مصرف‌کننده کوکائین و ۱۸ میلیون مصرف‌کننده آمفتامین‌ها وجود دارند.
بیشتر مصرف‌کننده‌ها مرد و در سنین بین ۲۵ تا ۳۴ سال قرار دارند، مصرف کوکائین بیشتر در کشورهای آمریکای جنوبی و شمالی و مصرف آمفتامین‌ها بیشتر در جنوب و جنوب شرق آسیا وجود دارد. مصرف مواد محرک روزبه‌روز با رشد سرسام‌آوری همراه می‌باشد که در آینده‌ای نه‌چندان دور تبدیل به اپیدمی خواهد شد و روزی شاهد سونامی مواد محرک خواهیم بود، ازین رو توجه به بحث پیشگیری، درمان و مداخلات کاهش آسیب در این نوع از اعتیاد بیشتر از انواع دیگر اعتیاد دارای اهمیت می‌باشد.
درمانهای روان‌شناختی و مواد محرک
درمانهای روان‌شناختی در صف مقدم مبارزه با مواد محرک قرار دارند و به دلیل محدودیت و عدم وجود داروی مناسب، تمام تمرکز اصلی در درمان بر درمانهای روان‌شناختی معطوف است. طیف وسیعی از مداخلات روان‌شناختی در اعتیاد بکار می رود، که به دلیل پیچیدگی و وضعیت خاصی که مواد محرک در افراد موجب می‌شود، این مداخلات با اثربخشی کمی همراه می شوند.
ازجمله این درمان‌ها مداخلات رفتاری، درمانهای مبتنی برافزایش انگیزش، درمانهای شناختی رفتاری، درمانهای شناختی، مصاحبه انگیزشی، آموزش‌های روانی، درمانهای میان فردی می‌باشد، اما متأسفانه این درمان‌ها دارای اثربخشی خوبی نیستند و با آمار بالای عود و لغزش روبرو هستیم، گرچه این مداخلات روان‌شناختی با کاهش آسیب و بهبود نسبی وضعیت فرد مصرف‌کننده همراه است، اما نتایج امیدوارکننده نیست.
مواد محرک نیازمند درمانهای طولانی‌مدت و پیگیری زیادی می‌باشد، آن‌هم به دلیل تاثیرات و تخریب‌هایی بالایی که در مقایسه با سایر مواد در روان و جسم فرد به‌جا گذاشته‌اند. درمان‌هایی که دارای محلی برای بستری و نگهداری و اقامت بیماران در آنجا بوده است دارای اثربخشی بهتری در مقایسه با دیگر درمانهای روان‌شناختی بوده‌اند . درمان‌هایی مانند ماتریکس و ۱۲ قدم و اقامتی به دلیل عواملی مانند محیط درمانی سالم، پیگیری‌های طولانی‌مدت، ارائه خدمات در زمان طولانی و مواقع ولع و لغزش، ایجاد محیط و رابطه‌ای که فضای آموزشی و اصلاح رفتاری دارد، در مبحث درمانهای مواد محرک موفقیت خوبی داشتهاند .
منبع
علی پور، فرشید(1394)، اثربخشی درمان اجتماع مدار بر کارکردهای اجرایی، پایان‌نامه جهت اخذ کارشناسی ارشد، روانشناسی بالینی،دانشگاه خوارزمی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید