اصول مسؤولیتپذیری در سازمان

مسؤولیت پذیری، تعهد تصمیم گیرندگان برای اقداماتی است که به طور کلی علاوه برتأمین منابع خودشان، موجبات بهبود رفاه جامعه رانیز فراهم می آورد. در این تعریف عناصر چندین وجود دارد:

مسؤولیتپذیری یک تعهد است که موسسات باید در قبال آن پاسخگو باشند.
موسسات مسئولند که از آلوده کردن محیط زیست، اعمال تبعیض در امور استخدامی، بی توجهی به تأمین نیازهای کارکنان خود، تولید کردن محصولات زیان آور و نظائر آن که به سلامت جامعه لطمه میزند، بپرهیزند.
سازمانها باید با اختصاص منابع مالی، در بهبود رفاه اجتماعی مورد قبول اکثریت جامعه بکوشند این قبیل اقدامات عبارتند از: کمک به فرهنگ کشور و موسسات فرهنگی و بهبود کیفیت زندگی به طور کلی.
چون سازمان تاثیر عمده ای بر سیستم اجتماعی دارند لاجرم چگونگی فعالیت آنها باید به گونه ای باشد که در اثر آن زیانی به جامعه نرسد و در صورت رسیدن زیان، سازمانهای مربوطه ملزم به جبران آن باشند .به عبارت ساده ، سازمانها باید به عنوان جزئی مرتبط با نظام بزرگتر که در آن قرار دارند عمل کنند چون نظام های فرعی کل نظام اجتماعی را شکل می دهند.

جمع بندی ده بعد اصلی از اصول بیان شده در مورد مسؤولیت پذیری اجتماعی سازمان

تعهد به جامعه
مشارکت ذینفعان
بهبود کیفیت زندگی
توسعه اقتصادی
پیاده سازی کسب وکار اخلاقی
قانون مداری
اقدامات داوطلبانه
حقوق بشر
حفاظت از محیط زیست
شفافیت و پاسخگویی

مدل مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان از دید کارول

چارچوب کارول به عنوان پر استفاده ترین چارچوب نقل قول شده است او عنوان کرده که تکایف اجتماعی هر بنگاه را می توان از چهار منظر مشاهده کرد که پرداختن به آنها موجب ارتقای کیفیت شهروندی هربنگاه است.

تعهدات اقتصادی

به طور کلی بنگاهای اقتصادی به عنوان واحدهای اقتصادی در جوامع برای نیل به اقتصاد بهتر شکل گرفتهاند و تولید کالا و خدمات اولین و بهترین هدف بنگاهای اقتصادی می باشد به همین دلیل نقش اولیه و اصلی بنگاها تولید کالا یا خدماتی است که جامعه از آنها انتظار دارد واین فرایند موجب تولید سود برای بنگاها می باشد. باید توجه داشت که اهداف و فعالیت های بنگاهها در سایه فعالیت های اقتصادی معنی پیدا می کند و اگر فعالیت های اقتصادی سودده نباشند دیگر فعالیتهای وی، مورد سوال قرار می گیرد.

تعهدات قانونی

جامعه از بنگاها فقط نمیخواهد که سود ده باشند بلکه همچنین میخواهد مطابق با قوانین و مقررات رفتار نمایند. به عبارت دیگر در (قرارداد اجتماعی) بین جامعه و بنگاهای اقتصادی، جامعه از بنگاهها و شرکتهای اقتصادی میخواهد که در یک چارچوب حقوقی و قانونی سود باشند. مسؤولیتهای حقوقی در بر گیرنده یک مجموعه از دستورالعمل های اخلاقی است که برای تجارت عادلانه، توسط قانون گذاران وضع شده است. این نوع از مسؤولیت سازمان را در اصل می توان لایه ی دوم از هرم تعهدات اجتماعی بر شمرد. ولی همچون تعهد اقتصادی از نوع پایداری واجباری می باشند که در صورت عدم پرداختی به آنها موجب زوال سازمان می گردد.

تعهدات اخلاقی

تعهدات اخلاقی بازگو کنندهی فعالیت هایی هستند که بر خلاف تعهدات اقتصادی و حقوقی تدوین نشدهاند واز طرف افراد جامعه به صورت دستورالعمل ارائه نشده اند. این تعهدات در بر گیرنده هنجارها، استانداردها و انتظاراتی است که بازگو کنندهی دغدغههای مصرف کنندگان، کارکنان، سهامداران و جوامع در خصوص عدالت، برابری و پاسداری از وجدان ذی نفعان می باشد. نکته ای که وجود دارد این است که شاید تعهدات اخلاقی به صورت کج دار و مریز در جامعه وجود داشته باشد و وحدت نظردرمورد آن حاصل نشده باشد، که موجب خواهد شد بنگاها در این زمینه دچار مشکلات شناسایی اخلاقیات و انتظارات جامعه باشند.

تعهدات اجتماعی

نوع دوستی شامل آن دسته از فعالیتهای بنگاه می گردد که در جهت پاسخ به انتظارات جامعه برای شناسایی بنگاه به عنوان شهروند خوب انجام میشوند. به طور مثال مشارکت بنگاهای اقتصادی چه از جهت مالی وچه از لحاظ زمانی ومعنوی در فعالیت ها هنری، آموزشی، و یا تشکیل انجام آنها از این دسته می باشد.

روشهای متفاوت اجرای مسؤولیتپذیری اجتماعی سازمان

روشهای متعددی برای اجرای مسؤولیت پذیری اجتماعی سازمان در سازمانها وجود دارد، اما عمدتاً این سه روش غالب هستند:

مسؤولیتپذیری سازمان در محیط کار : این ویژگی عمدتآ فعالیتهایی نظیر بهبود عملکرد در محیط کار، راهبردهای مربوط به سلامت جسمی و فکری کارکنان، ایجاد و حفظ تعادل در سطح کار و زندگی کارکنان، تأمین امنیت شغلی کارکنان و همچنین راهبردهای مرتبط با یادگیری و توسعه نیروی انسانی در محیط کار را در بر میگیرد.

مسؤولیت پذیری سازمانها در سطح جامعه: در این بحث مباحثی از قبیل سازمانهای غیر دولتی و عام المنفعه، رعایت حقوق انسانی تک تک افراد جامعه، مشتریان، کارکنان و گروههای ذینفع و همچنین گروههای غیر منتفع از فعالیت سازمان مطرح میگردد.

مسؤولیت پذیریسازمانها در قبال محیط زیست: آلودگی های زیست محیطی و توجه به مسائل اخلاقی و غیر مادی در این دسته مسؤولیت های سازمان می گنجد.

منبع

بازی، قاسم(1394)، رابطه بین مسؤولیت پذیری اجتماعی سازمان با کارتیمی و توسعه حرفه ای، پایان نامه کارشناسی ارشد، مدیریت آموزشی، دانشگاه بوعلی سینا

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید