کنترل متابولیک

آنچه که امروزه از آن به عنوان کنترل متابولیک در افراد مبتلا به دیابت نام برده می‌شود، مجموعه ای از آزمایش ها و بررسی‌های مرتبط با دیابت به طور روزانه و دو الی سه  ماه یک بار است که با دستیابی به این مجموعه اعمال، به طور مرتب می‌توان از وضعیت سازگاری جسمی فرد مبتلا به دیابت با بیماری و سیر پیشرفت آن آگاه شد .

کنترل روزانه

 عبارت از آزمایش هایی است که فرد مبتلا به دیابت به تنهایی قادر به انجام آن در منزل می‌باشد. این آزمایش ها عبارتند از:

• کنترل روزانه قند خون
• کنترل روزانه قند ادرار
• کنترل روزانه کتون ادرار.

کنترل روزانه قند خون

از آنجا که هدف از درمان دیابت دستیابی به میزان قند خون در حد طبیعی است، این هدف فقط زمانی میسر می‌شود که فرد مبتلا به دیابت بتواند کنترل مداوم قند خون را سه الی چهار بار در روز پیش از وعده‌های غذایی و قبل از خواب انجام دهد. در این آزمایش از سر انگشتان دست خون گرفته و به کمک نوارهای تست قند خون و با مقایسه تغییر رنگ نوار با جداول و مربع‌های رنگی روی قوطی نوارها، به میزان دقیق تری از قند خون دست یافت .

کنترل روزانه قند ادرار

در صورتی که قند خون افراد از میزان آستانه‌ی کلیه‌ی آنها بیشتر شود، قند در ادرار آنها دفع خواهد شد. نوارهای آزمایش قند ادرار بر این اساس ساخته شده است. در اصل می‌توان هم زمان با استفاده از نوارهای آزمایش قند خون، جهت دستیابی به میزان دقیق تر قند خون از نوارهای آزمایش قند ادرار استفاده نمود. با استفاده از نوارهای آزمایش قند ادرار فقط می‌توان از بالا بودن قند خون بیش از حد آستانه‌ی کلیه آگاه شد .

کنترل روزانه کتون ادرار

کتون ماده ای است که از تجزیه‌ی چربی ها در بدن حاصل می‌شود و هنگام کاهش وزن و یا فعالیت شدید بدنی، یعنی زمانی که چربی زیاد در بدن تجزیه می‌شود، مقدار کمی کتون وارد ادرار می‌شود اما در افراد مبتلا به دیابت، وجود کتون در ادرار نشان دهنده‌ی میزان قند خون بالاست که نتیجه‌ی کنترل نامطلوب است. در واقع، فرد دچار کاهش یا فقدان انسولین شده است. در نتیجه‌ی بالا بودن میزان قند خون، فرد دچار پرنوشی، پرخوری و پرادراری می‌شود و در صورتی که دچار تب یا استفراغ شود، آزمایش ادرار از نظر وجود کتون ضروری است .

دیابت نوع  دو  در مراحل اولیه با تغییر شیوه زندگی اعم از تغذیه سالم، فعالیت بدنی و نیز کنترل استرس قابل درمان خواهد بود. در مراحل پیشرفته تر بیماری اغلب با مصرف داروهای خوراکی قابل کنترل است­ .مسائل روانشناختی در کنترل دیابت بسیار موثر است. آموزش‌های روانشناختی همراه با درمان‌های پزشکی در دیابت بسیار موثرتر و پایدارتر از درمان دارویی به تنهایی است. این نکته را باید در نظر گرفت که آموزش‌های روانشناختی باید با توجه به نوع دیابت و توانایی‌های بیماران باشد.

امید درمانی

امید یک هیجان انفعالی نیست که تنها در لحظات تاریک زندگی پدیدار می‌شود بلکه فرایندی شناختی است که افراد به وسیله‌ی آن، فعالانه اهداف خود را دنبال می‌کنند. از نظر الیوت فرایندی است که طی آن افراد :

• اهداف خود را تعیین می‌کنند .
• راهکارهایی برای رسیدن به آن اهداف خلق می‌کنند .
• انگیزه لازم برای به اجرا دراوردن این راهکار ها را ایجاد کرده و در طول مسیر حفظ می‌کنند .

این سه مولفه‌ی الگوی امید به عنوان اهداف، تفکر گذرگاه  و تفکر عامل  شناخته می‌شوند .اهداف، نقاط پایان رفتارهای هدفمند هستند . به عبارت دیگر تقریبا هر آنچه که یک فرد انجام می‌دهد به سمت دستیابی به یک هدف است. هدف شامل هر چیزی است که فرد مایل به دستیابی، انجام، تجربه و یا خلق آن است . تفکر گذرگاه، توانایی ادراک شده فرد برای شناسایی و ایجاد مسیرهایی به سمت هدف است . از آنجایی که برخی از طرح ها و نقشه ها ممکن است با شکست مواجه شوند، افراد دارای امید بالا، به منظور مقابله با موانع احتمالی چندین گذرگاه را در نظر می‌گیرند .

آثار سود مند امید، ناشی از توانایی واقعی در ایجاد گذرگاه ها نیست بلکه ناشی از این ادراک است که چنین گذرگاه هایی در صورت لزوم می‌توانند تولید شوند. تفکر عامل ،کارگزار:  تفکری است که افراد در مورد توانایی خود برای شروع و تداوم حرکت در مسیر انتخاب شده به سمت هدف دارند . این افکار در خودگویی‌های مثبت همچون ؛ من می‌توانم این کار را انجام دهم  یا رها نخواهم کرد ، نمایان می‌شود .تفکر عامل، فرد را برای شروع و حفظ حرکت در طول مسیر به سمت هدف برمی انگیزد. این سه مولفه امید ؛  هدف، تفکرگذرگاه و تفکر عامل  بر یکدیگر اثر متقابل دارند .

امید درمانی این هدف را در نظر دارد که به درمانجویان کمک کند که هدف‌های روشنی را مشخص و طبقه بندی و مسیرهای متعددی را برای این هدف ها ایجاد نماید و آنها را برانگیزاند که هدف ها را تعقیب نموده و مجدد موانع را به عنوان چالش هایی برای غلبه بر آنها چارچوب بندی کند . افراد امیدوار گذرگاه‌های بیشتری برای دنبال کردن اهداف خود دارند و وقتی با مانع برخورد می‌کنند می‌توانند انگیزه خود را حفظ کرده و از گذرگاه‌های جانشین استفاده کنند، اما افراد نا امید به دلیل این که عامل و گذرگاه‌های کمی دارند در برخورد با موانع به راحتی انگیزه خود را از دست داده و دچار هیجان‌های منفی می‌شوند که این امر به نوبه‌ی خود منجر به افسردگی می‌شود.  در امید درمانی سعی می‌شود مولفه‌ی اصلی امید در مراجع افزایش یابد. تغییر امید یک فرایند یادگیری است، بنابراین درمانگر با مداخله‌ی آموزشی و با استفاده از برنامه‌های آموزش فردی و گروهی مختلفی که به این منظور تدوین شده است به افزایش امید و تفکر امیدوارانه مراجع کمک می‌کند.

منبع

نوروزی،نرجس(1394)، اثر بخشی امید درمان گروهی به روش شناختی رفتاری بر افسردگی و کیفیت زندگی زنان،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید