کارآفرینی سازمانی

کارآفرینی سازمانی

موج تغییرات و شتاب نوآوری زندگی بشر را در تمام عرصه ها تحت تاثیر قرار داده است، جوامع کنونی در برابر سازش و همسو شدن با این تغییرات زمانی می تواند موفق باشند که از نیروی انسانی خلاق، خودباور، متخصص و یا در یک کلمه کارآفرین بهره مند باشند. هیت و همکارانش(2002) اعتقاد دارند که روند رشد و توسعه جهانی به خوبی نشان می دهد که با افزایش و گسترش فناوری های پیشرفته، نقش و جایگاه کارآفرینی و افراد کارآفرین حیاتی جلوه می کند.

کارآفرینی از منابع مهم و پایان ناپذیر همه جوامع بشری است، از یک سو ارزان و از سوی دیگر بسیار ارزشمند و پایان ناپذیر است، امروزه همگان دریافته اند جوامعی که به فکر متکی بوده اند تا به منابع زیر زمینی در بلند مدت موفق تر بوده اند، گواه این ادعا کشورهای کم توسعه اند که صاحبان منابع غنی هستند ولی در توسعه طرفی نبسته اند. منابع زیر زمینی در کشور های جهان سوم به رغم مزیت ها آن از جمله موانع توسعه نیافتگی محسوب شده اند. در صورتی که نبود این منابع در برخی از کشور ها باعث شده است تا آنها با استفاده از نیروی فکر، خلاقیت و ابتکار، از جمله کشور های پیشرو در جهان کنونی شوند، بویژه عصر حاضر، عصر دانایی و خلاقیت و عصر تلفیق اندیشه ها و ابتکارات است و توجه به کارآفرینی در توسعه و پیشرفت کشورها بسیار اهمیت دارد.

از طریق کارآفرینی می توان موجبات خودکفایی و استقلال کشور را  در زمینه فنون و تخصص های مورد نیاز فراهم آورد. زیرا کارآفرینی راهی برای بازآفرینی قابلیت های اقتصادی و سازمانی به شمار می رود.از طرفی امروزه در اقتصاد مبتنی بر دانش، از دانشگاه ها انتظار می رود به معرفی راه حل برای نیاز های صنعتی و اجتماعی با بهره برداری از دانش بپردازنند. در نتیجه دانشگاه ها با توجه به ظرفیت هایی که به عنوان نهاد تولید و توزیع کننده دانش دارند، به عنوان دانشگاه های کارآفرین نقش اساسی را در نوآوری صنعتی و توسعه فناوری ایفاء می کنند. امروزه همه پذیرفته اند که موفقیت چشمگیر سازمان های موفق، نه در ابعاد فیزیکی و تکنولوژی آنها، بلکه در عوامل غیر مملوس قدرتمند در فرهنگ سازمانی آنها، ارزش ها و باورهای کارکنان نهفته است.

کارآفرینی، به عنوان موثرترین بحث در قدرت اقتصاد جهانی و تاریخ اجتماعی، فرایند ابتکار و نوآوری و ایجاد کسب و کارهای جدید در شرایط مخاطره آمیز از طریق کشف فرصت ها می باشد، به تعیبر دیگر فراگرد شکار فرصت ها به وسیله افراد بدون در نظر گرفتن منابع موجود در اختیار آنها است. به طور کلی ادبیات کارآفرینی نشان می دهد که کارآفرینی در سه قالب فردی، درون سازمانی و سازمانی شکل می گرد، کارآفرینی فردی فرایندی است که در آن فرد با اتکا به منابع مالی غالبا شخصی و متکی بر ویژگی های شخصیتی نظیر فعالیت، ریسک پذیری و اهل عمل بودن اقدام به تاسیس یک کسب و کار جدید می نماید و آن را تا رسیدن به موفقیت هدایت می کند. کارآفرینی درون سازمانی فعالیت هایی است که به طور صریح از حمایت قانونی و منابع سازمانی در جهت تلاش نوآورانه برای رشد، بهبود محصول و فرایند جدید برخودار می گردد.

کارآفرینی سازمانی عبارت است از توجه به فرصت ها و سازماندهی خلاقانه عوامل تولید با القای فرهنگ کارآفرینانه در راستای ایجاد ارزش افزوده برای سازمان.  این رویکرد استراتژیک که باز تولید کل سازمان را در بر می گیرد از طریق ایجاد و  بهره گیری مداوم از منابع جدید دانش از مزیت رقابتی سازمان حمایت می کند، و طی آن گروهی از افراد درون سازمان تبدیل به ابزار تحرک و پویایی آن می گردند و به تجدید سازمان و بهبود عملکرد می پردازند. این فرایندکه با اشکال مختلف سرمایه تفاوت بنیادین دارد، نیازمند یک عمل کارآفرینانه و یک عامل کارآفرینانه است. عمل کارآفرینانه به مفهوم سازی و پیاده سازی یک ایده، فرایند، محصول و یا کسب و کار جدید دلالت دارد و عامل کارآفرینانه، فرد یا گروهی است که مسئولیت شکوفاسازی و به بار نشستن عمل کارآفرینانه را بر عهده می گیرد.

کارآفرینی سازمانی یک ساختار چند بعدی متشکل از عناصر شناسایی فرصت، انعطاف پذیری سازمانی و توانایی سازمان در اندازه گیری تشویق و پاداش به خلاقیت و نوآوری، ریسک پذیری و پیشگامی است. خلاقیت و نوآوری تاکید بر توسعه و نوآوری در تکنولوژی دارد. به عبارت دیگر این بعد به معنای تغییر سازمان و استراتژیک است. بعد ریسک پذیری اشاره به پیگیری سریع فرصت ها، استفاده یا کاربرد سریع منابع و اقدامات جسورانه می شود. و بعد پیشگامی مربوط به درگیری فرصت ها یا ورود به بازارهای جدید دارد، پیشگامی میزان یا اندازه ای است که سازمان ها در مواردی، مانند حوزه های کلیدی تجاری، هنگام معرفی محصولات و خدمات، به کارگیری تکنولوژی ها و تکنیک های اداری سعی در رهبری رقبا دارند تا پیروی آنها.

منبع

اردلان، محمدرضا، سلطانزاده، وحید و بهشتی راد، رقیه(1393)، ارزیابی نقش فرهنگ سازمانی با کارآفرینی سازمانی، نامه آموزش عالی، 7(27): 11-34.

https://journal.sanjesh.org/article_14864.html