« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »ویژگی‌های دانش‌آموزان در دورۀ متوسطه
از نظر صافی ، ویژگی‌های دانش‌آموزان دورۀ متوسطه عبارت‌اند از:
- بروز بخش اعظمی از استعدادهای اختصاصی به دنبال استعدادهای عمومی.
- رشد سریع قوای جسمانی و نیرومندی کم سابقه.
- رشد کامل هوش و رسیدن قدرت یادگیری به حد اعلای خود.
- فزونی گرفتن الگوپذیری و همانندسازی.
- جهت‌دار شدن کنجکاوی نوجوان.
- تفکر در مورد مسائل جدی زندگی نظیر انتخاب رشته، انتخاب شغل و انتخاب همسر و نگرانی نسبت به این مسائل.
- پایان یافتن وابستگی شدید والدین وتمایل رهایی تدریجی ازاین وابستگی وداشتن استقلال فردی.
- دست یافتن بقواعد اجتماعی پایدار،احساس محدودیت نسبت ببرخی از قواعد اجتماعی و خانواده.
- گرایش به امور سیاسی و مرام و مسلک.
- افزایش روحیۀ ارزش‌گذاری به امور فرهنگی، هنری و علمی.
- احساس توانایی تأثیرگذاری و ایفای نقش‌های مفید اجتماعی و شرکت در زندگی گروهی.
- رسیدن به بلوغ جنسی و بلوغ شرعی.
- وجود تفاوت بین پسران و دختران از لحاظ زمان بلوغ جنسی، شرعی و غیره
- ورود به مرحلۀ تفکر انتزاعی و گسترده شدن توانایی‌های فکری و ذهنی.
- پرداختن به قضاوت، سنجش و ارزیابی دوبارۀ اشخاص، اشیاء و پدیده‌ها و داشتن نوعی شک و تردید در باورها و اعتقادات برای دوباره‌سازی آن‌ها.
- گسترش آمال و آرزوها و شدت یافتن تخیلات و تجسمات. شدت یافتن رفاقت بین همسالان و تمایل به جنس مخالف.
- بیدار شدن و تشدید گرایش‌ها اخلاقی و مذهبی
نیازهای اساسی نوجوانان در دورۀ متوسطه
از نظر ندیمی و بروج ، نوجوانان در دورۀ متوسطه نیازهای گوناگونی در ابعاد مختلفی دارند و آموزش و پرورش نیز در قبال این نیازها وظایف خاصی خود را دارد. در ادامه به بیان این نیازها پرداخته می‌شود امّا بر اساس هدف و موضوع پژوهش پیش رو برخی از آن‌ها ذکر خواهند شد.
نیاز به سلامت روح: دراین‌باره از راه تدریس بهداشت و زیست‌شناسی و سایر رشته‌های علمی، اطلاعات لازم را در اختیار جوانان قرارداد. در زمینۀ بهداشت روحی می‌توان از طریق تأمین نیازهای اساسی جوانان ممانعت از پیدایش اضطراب در میان آن‌ها و از راه مطالعۀ ویژگی‌های فردی هر یکاز آن‌ها، اقدامات مؤثری را معمول داشت.
نیاز به استقلال عاطفی و نحوۀ تربیت آن: جوانان در دورۀ بلوغ با رفقای هم‌سن خود، ارتباط بیشتری دارند و همین امر در ارتباط آن‌ها با والدین تغییراتی به وجود می‌آورد. آن‌ها میل دارند کمتر به والدین خود در زمینۀ عاطفی متکی باشند و بتدریج روابط خود را با دیگران توسعه دهند. معلمان با یدباکمک والدین در اجرای استقلال عاطفی به جوانان کمک نمایند.
نیاز به درک و آشنایی با حقوق و وظایف خود در جامعه و تربیت آن: هریک از جوانان باید به حقوق خود در جامعه آشنا شوند و موظف‌اند ضمن قبولی مسئولیتی که از لحاظ اجتماعی باید به عهده بگیرند،در نهایت خدمت و صداقت به وظایف خود نیز عمل نمایند. در این زمینه مدرسه می‌تواند از راه تدریس تعلیمات اجتماعی، شرکت دادن دانش‌آموزان در امور اجتماعی و آشنا کردن آن‌ها با مؤسسات اجتماعی و نقش این‌گونه مؤسسات، آن‌ها را به وظایف و حقوق خود آشنا سازد.
نیاز به رشد اخلاقی و نحوۀ تربیت آن: در این زمینه جوانان باید خوب و بد را از لحاظ میزان‌های جامعه، درک کنند و به تدریج وجدان اخلاقی، یا قوۀ تمیز خوب و بد را در خود شکل دهند. انتخاب میزان‌های اخلاقی وایجاد روابط صحیح با دیگران در متعالی نمودن سطح رشد اخلاقی مؤثر است. مدرسه می‌تواند با شرکت دادن شاگردان در کارهای جمعی، آگاهانه در بالا بردن سطح اخلاقی جوانان اقدام کند. جوانان را باید به درک ارزش‌های انسانی و اجتماعی علاقه‌مند نمود. چون آنان به طور کلی شیفتۀ ارزش‌های فرهنگی، اعم از ارزش‌های سیاسی، هنری، اخلاقی، دینی، معنوی و غیره هستند. برای رساندن جوانان به مرحلۀ درک ارزش‌های عالی معنوی باید مسئولان در برنامۀ دورۀ متوسطه مدارج مختلف درک ارزش‌ها (از ارزش‌های حسی گرفته تا ارزش‌های فرهنگی و معنوی) را به دقت پیش‌بینی نماید.
نیاز به درک ارزش‌های دینی و معنوی و نحوۀ ایجاد آن در جوانان: جوانان باید ارزش مبانی دینی را درک کنند و تأثیر دین را در زندگی اجتماعی و اخلاقی مورد توجه قراردهند. معلم با آشنا کردن جوانان به مبانی دین و شرکت دادن آن‌ها در مراسم صحیح مذهبی، می‌تواند به درک ارزش‌های معنوی جوانان کمک نماید. تربیت اخلاقی در جوان در این دوره مفهوم وسیع‌تری نسبت به پرستش خدا و حقیقت و زیبایی پیداکرده به طوری که می‌تواند مفهوم و ارزش قوانین اخلاقی را تصور و درک کند. دورۀ جوانی مناسب‌ترین موقع برای طرح این قبیل مسائل و تعمق دربارۀآنهاست و مربی باید در آن راستا راهگشا و حامی جوانان باشد. مربی باید شور و التهاب جوانان را در جهت صحیح به کار گیرد تا از متمایل شدن آنان به افراط و تفریط جلوگیری نماید.
نیاز به درک اینکه جوانان چگونه باید اوقات بیکاری خود را صرف کنند: اغلب جوانان نمی‌دانند که چگونه اوقات فراغت را بگذرانند. در مدارس نیزاین نکته کمتر مورد توجه مربیان است معلمان باید در تهیۀ برنامه‌های سودمند و فرح‌انگیز برای ایام بیکاری به شاگردان کمک کنند و عادت به مطالعه و ورزش و تفریح سالم را در جوانان ایجاد نمایند.
تربيت و آماده ساختن نوجوانان و جوانان يكي از مهم‌ترین هدف‌های آموزش و پرورش است. بطوريكه نمی‌توان جامعه‌ای را يافت كه از جوانان و مسائل آنان سخن نگويد و از آن‌ها به عنوان عناصری مهم و ارزشمند یاد نکند. توجه خاص به جوانان را می‌توان این‌گونه توجيه كرد:
- جوانان اكثريت هر اجتماعي را تشكيل می‌دهند.
- ادارۀ اجتماع به تدريج به جوانان سپرده می‌شود.
- جوانان نگاه‌دارندۀ تمدن و فرهنگ هر اجتماعي هستند.
- جوانان بایداز دوران جواني خود بشكل مطلوب بهره‌مندتا ازسلامت بدني ورواني برخوردار باشند.
- جوانان باید خانوادۀ سالم تشكيل دهند و فرزندان سالم بار آورند.
- جوانان بایدآثار فرهنگي مطلوب والدين خودراحفظ کنند که تصور شود والدينشان هنوز هم زنده‌اند
- جوانان، به طور طبيعي با والدين يا به طور كلي بزرگ‌سالان تفاوت‌های رفتاري پيدا می‌کنند، پس لازم است بزرگ‌سالان خود را از ياد نبرند و به آن‌هااحترام گذارند.
- آيندۀ سالم و مطلوب در صورتي امكان خواهد داشت كه امروز مديران سالم براي آن تربيت شوند.
منبع
جامه بزرگی،مریم(1392)، بررسی وجوه تقابل سبک زندگی لیبرالیستی بااسلام،پایان نامه کارشناسی ارشد،گرایش تعلیم وتربیت اسلامی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی علامه طباطبایی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید