هوش رقابتی چیست ؟

امروزه ما افراد با هوش را نه فقط از روی توانای آنها در حل معماهای مختلف و یا از روی تستهای ضریب هوش بلکه از طریق صحبت کردن یا رفتارشان تشخیص میدهیم. یک فرد هوشمند سه ویژگی زیر را دارد.

• توانای استثنای در دریافت و فهم اطلاعات پیچیده از دنیای پیرامون
• توانای استثنای در برخورد و ابزار واکنش در برابر این اطلاعات
• توانای یادگیری سریع
• يكي از ويژگي هاي بارز عصر حاضر، تغييرات فزاينده در دانش بشري وعرصه هاي مختلف اجتماعي، اقتصادي، سياسي و تكنولوژيك است .در چنين شرايطي، سازمانها، به اطلاعات، به عنوان پشتيبان تصميم گيريهاي سطوح مختلف سازمان، نياز دارند تا در سطح جهاني، رقابتي شوند و آنرا حفظ كنند. فراواني اطلاعات در دنياي امروز موجب شده تا جمع آوري هر چه بيشتر اطلاعات، مد نظر نباشد، لذا بهره گيري از اطلاعات و تبديل آن به هوشمندي كاربردي جهت هدايت تصميم گيريهاي سازماني اهميت يافته است. هوشمندي رقابتي به عنوان عاملي براي حفظ سازمان از خطرهاي آتي و تشخيص فرصتهاي نهفته عمل مي نمايد.لذا بنگاه هاي پيشتاز به دنبال افزايش مديريت بر اطلاعات، و خلق و مهندسي هوشمندانه آينده سازمان هستند. از آنجايي كه شركتها همواره به دنبال اطلاع از موقعيت رقباي خود بوده اند، نمي توان هوش رقابتي را مفهوم جديدي دانست. اين مفهوم در سال ۱۹۸۰ به صورت آكادميك توسط پورتر با معرفي نيروهاي پنج گانه رقابتي و استراتژيهاي ژنريك، مطرح گرديد. تعاريف بيشماري از هوش رقابتي توسط محققان بيان شده است؛ به طور كلي هوشمندي رقابتي فرآيند ارزش افزا، مستمر گردش دانايي، جهت پايش محيط داخلي و خارجي ساز مان است، كه در اين فرآيند، جنبه هاي رقابتي محيط از منابع قانوني، جمع آوري و تحليل شده، و در نهايت جهت ارتقاء تصميم گيري استراتژيك و عملياتي مورد استفاده قرارگرفته است.در تعريفى ديگر، هوش رقابتي به معناي نظارت هدفمند و هماهنگ بر رقباي خود و شناسايي آنها در چارچوب يك بازار مشخص است و در واقع فرايند بكارگيري شيوه هاي قانوني و اخلاقي براي كشف، تهيه و تحويل به موقع اطلاعات مورد نياز به تصميم گيرندگاني است كه مي خواهند توان رقابتي كسب وكار خود را افزايش دهند.”بن گیلاد” یکی از تئوريپردازان هوشمندي مینویسد: “هوشمندي رقابتی، کل شناختی است که یک شرکت از محیطی که در آن رقابت میکند در اختیار دارد و حاصل تجزیه و تحلیل ذرات بیشمار از اطلاعاتی است که روزانه شرکت را بمباران میکند. در پرتوي این دانش است که تصویر کاملی از وضعیت فعلی و آیندة صحنۀ رقابت پیشاروي مدیران نقش میبندد تا بتوانند بهتر تصمیم بگیرند.براساس تعریف دانشکده مدیریت فرانسه، هوشمندي رقابتی عبارت است از هنر یافتن، جمع آوري، فرآوري و ذخیره سازي اطلاعات، به منظور دسترسی و استفاده پرسنل در تمام سطوح سازمان، تا ضمن شکل دادن به آینده سازمان، از موقعیت موجود نیز در قبال تهدیدات رقابتی حمایت کنند. برابر طبق نظر “لئونارد فالد”، هوشمندي رقابتی عبارت است از: سیگنالهاي هشدار دهنده در مورد فرصتها و تهدیدها .در مقاله اي دیگر، این محقق معتقد است هوشمندي بنگاه، تنها خروجی هاي پایگاه هاي داده و لزوما گزارشهاي حجیم نیست. در ضمن نمی توان هوشمندي رقابتی را جاسوسی یا دزدي اطلاعات نامیدن .بر اساس نظر دو تن از محققان، هوشمندي رقابتی، هنر کنکاش، جمع آوري، پردازش، ذخیره سازي اطلّاعات براي شکل بخشیدن به آینده به همراه مقابله با تهدیدهاي رقبا است.انجمن حرفه اي هوش رقابتی: هوش رقابتی فرآیند نمایش محیط رقابتی است. هوش رقابتی تمام مدیران ارشد سازمان را قادر به اخذ تصمیم هاي آگاهانه در مورد همه چیز از تحقیق و توسعه بازاریابی و تاکتیک هاي سرمایه گذاري تا استراتژي هاي بلند مدت می نماید. هوش رقابتی موثر یک پروسه پیوسته شامل جمع آوري قانونی و اخلاقی اطلاعات و انتقال کنترل شده هوش عملیاتی به تصمیم گیران می باشد.هدف اصلي از انجام تجزيه و تحليل اطلاعات رقابتي، شناخت بهتر يك صنعت و رقباي آن است، به گونه اي كه بتوان تصميمات بهتري را اتخاذ كرد، يك استراتژي با مزيت رقابتي را توسعه داد و به نتايج كارآمدتري كه شركت را در برابر رقيبان در سطح بالاتري قرار دهد، دست يافت .برخلاف مدیریت دانش که روي عوامل داخلی کار می کند هوشمندي رقابتی روي اتفاقات و رویدادهاي خارجی هم متمرکز میشود. یکی از اهداف کلیدي در هوشمندي رقابتی، هشدار به موقع است که به تصمیم گیران اجازه می دهد، اهدافی را پیش گیرند که موجب حفظ مزیت رقابتی آنها شود. ردگیري اهداف و اقدامات رقبا از طریق جست وجو در منابع عمومی اطلاعات، منابع اینترنتی و رسانه ها، گفت وگو با مشتري، تأمین کنندگان، شرکاي تجاري، متخصصان و خبرگان صنعت صورت می پذیرد .بنابراين رديابي، درك و واكنش به رقبا به عنوان يك جنبه ي ويژه از فعاليت هاي بازاريابي مطرح بوده و لازم است شركت ها يك برنامه اثربخش به نام هوشمندي رقابتي را به اجرا درآورند.در جمع بندي تعاریف پیش گفته، هوشمندي رقابتی را بدین گونه میتوان تقریر کرد: هوشمندي رقابتی فرآیند نمایش و شفاف سازي محیط رقابتی است. هوشمندي رقابتی فرآیندي است براي گردآوري داده ها و اطلاعات محیط رقابتی و فعالیت هاي رقبا و تبدیل آن به هوشمندي هدفمند، به هنگام و راهبردي که بتواند به تصمیم گیري غیر ساخت یافته و راهبردي مدیران یاري رساند. در این فرآیند، براي جمع آوري اطلاعات از ابزارها و روشهاي قانونی و اخلاقی استفاده می شود. پایش و پیمایش محیط رقابتی با هدف اخذ تصمیمات راهبردي انجام میشود هوشمندي رقابتی مدیران ارشد سازمانها را قادر می سازد که تصمیمات خود را براساس آگاهی از اطلاعات تحلیل شده و به موقع (= هوشمندي) اتخاذ کنند. تصمیمگیري راهبردي هوشمندانه، افزایش رقابت پذیري شرکت را در پی دارد. هوشمندي رقابتی بخش جدایی ناپذیر از پدیده روبه ظهور اقتصاد دانایی محور است.

 منبع

هزار خوانی ، حسین (1392) ، بررسی تاثیر هوش رقابتی بر فروش محصولات بیمه ای مطالعه موردی: نمایندگان فروش بیمه ایران استان کرمانشاه ، پایان نامه کارشناسی ارشد  مدیریت بازرگانی ، دانشگاه آزاد اسلامی تهران

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید