« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »نظام‌هاي آموزشي در جهان
امروزه کشورهاي مختلف جهان از ساختارهاي آموزشي متفاوتي برخوردار هستند که طبيعتا این ساختارها در هرکشوري بنا بر سياست‌ها، برنامه‌ها و اهداف مورد نظر آن کشور متفاوت است. در اين ميان، تلاش براين است که نظام آموزشي هر يک از کشورها با تحولات اجتماعي و پيشرفت هاي فرهنگي متناسب با قرن بيست و يکم همگام گردد و از سويي ديگر، هماهنگي هاي لازم بين برنامه هاي آموزشي و بازار کار در حوزه هاي مختلف خدماتي، صنايع، کشاورزی، بازرگانی، و غیره برقرار گردد.
در طي سال‌هاي اخير، کشور ايران نيز با توجه به ناکارآمدي نظام هاي آموزشي گذشته در تحقق اهدافي نظير تناسب توليدات نظام آموزشي با بازار کار، برخورداري از راهبردها و روي کردهاي نوين آموزشي، برخورداري و بهره وري از فن آوري روز در ابعاد مختلف آن و… دستخوش تحولاتي نه چندان گسترده و بعضاً موردي بوده است. اما از آن جا که اعمال تغييرات مذکور هنوز ازشکل آرماني برخوردار نگرديده است، آشنايي و بررسي ساختار نظام بعنوان سرآغاز مطالعات جامع درخصوص تجارب آموزشي کشورهاي مختلف به ويژه کشورهايي که از شرايط و امکانات مشابه کشور ايران برخوردار هستند مطرح است .
قاره آسیا:
در قاره پهناور آسیا با مجموعه متنوعی از نظام‌های آموزشی مواجهه هستیم که از یکسو برخی به دلیل تطابق بیشتر وضعیت نظام با اهداف از پیش تعیین شده وبرخورداری از امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی آموزش دیده از وضعیت مطلوب تری برخوردار بوده و از سوی دیگر برخی نیز با ادامه حاکمیت روش‌های سنتی برنظام آموزشی مدارس از بازدهی لازم برخوردار نبوده و به دلا‌یل عدم تامین منابع مالی مورد نیاز، عدم برخورداری از امکانات، فرصت‌ها، تجهیزات وشرایط لازم از آموزشی پویا محروم هستند. در این جا تجزیه و تحلیل نظام آموزشی کشورهای جهان مد نظر نبوده، بلکه به نگاهی توصیفی به اطلاعات موجود اکتفا می گردد.
قاره آفریقا:
درقاره آفریقا به دلیل وجود کشورهای متعدد شاهد تنوع زیادی در نظام‌های آموزشی هستیم. به طور مسلم اکثریت کشورهای قاره آفریقا در زمره کشورهای توسعه نیافته قرار گرفته و برخی در زمره کشورهای در حال توسعه محسوب می‌گردند. تبعات چنین وضعیتی در مجموع شرایطی را پدید می‌آورد که به جز درمواردی معدود، نظام‌های آموزشی این قاره به‌دلیل عدم برخورداری از امکانات وتجهیزات لازم، نیروی انسانی متخصص و عدم سرمایه‌گذاری و پشتیبانی‌های مالی لازم از کیفیت قابل توجهی برخوردار نباشد. با این وجود تمام این موارد مانع از این نمی‌گردد که جنبه‌های مثبت به صورت موردی وجود نداشته یا در برخی نمونه‌های معدود نظام‌های موفق، تجارب قابل استفاده‌ای وجودنداشته باشد. به طور کلی از نکات برجسته در مطالعات نظام‌های آموزشی قاره افریقا می‌توان به اجرای طرح‌ها و برنامه‌های جهانی آموزش بری همه اشاره نمود که درجهت رفع محرومیت، افزایش پوشش تحصیلی، ارتقای کیفیت آموزشی و… به اجرادرآمده است. طی تحقیقات به‌عمل آمده مشخص گردیده است که مطالعه و بررسی راهبردهای فوق تا حدود زیادی راهگشا و اثر بخش بوده است.
قاره امریکا:
قاره آمریکا خود از دو بخش آمریکای شمالی و جنوبی تشکیل شده است که به طورنسبی می‌توان چنین تقسیم بندی را به نوعی به بعد آموزشی آن قاره نیز تعمیم داد، چرا که در آمریکای شمالی کیفیت آموزشی دو کشور بزرگ و توسعه یافته کانادا و ایالا‌ت متحده آمریکا که قسمت اعظم این قاره را تشکیل داده‌اند، در مقایسه با دیگر کشورها از مطلوبیت چشم گیری برخوردار می‌باشد و دلا‌یل این مطلوبیت را می‌توان در بسیاری از عوامل از جمله توجه سرمایه‌گذاری همه جانبه در حوزه آموزش و پرورش به‌عنوان یکی از مهمترین عوامل توسعه جامعه، مطالعه و تحقیق مستمر برای بهبود روند کیفی و کمی آموزش، برخورداری ازوسایل کمک آموزشی و فناوری روز، شیوه‌های نوین تربیت معلم و روش‌های آموزشی و… جست‌وجو کرد.
عامل موثر دیگری که نقشی انکارناپذیر بر کیفیت آموزشی دارد برخورداری کشورهای مذکور از نظام آموزشی غیرمتمرکز است، به نحوی که هریک از ایالت‌ها دارای وزارت آموزش و پرورش مجزا بوده و آن وزارت می‌تواند در محدوده ایالت خود از استقلا‌ل و قدرت تصمیم گیری لازم برای اداره امور برخوردار باشد. همین موضوع سبب رقابتی سازنده بین ایالت‌های مختلف شده و در نهایت به مدد دیگرعوامل در مقایسه با کشورهای آمریکای جنوبی چهره مطلوب‌تری از نظام آموزشی را ترسیم می‌نماید. البته توضیح این نکته ضرورت دارد که برشمردن امتیازات فوق به منزله نامناسب بودن وضعیت آموزش در کشورهای آمریکای جنوبی نیست، چراکه اصلا‌حات آموزشی انجام شده یکی دو دهه اخیر در برخی از کشورها تحولات فراوانی در ارتقاء سطح آموزش آن کشورها به وجود آورده است. مطالعه وبررسی هر کدام از آن موارد می‌تواند راه گشای کارشناسان و برنامه ریزان آموزشی گردد.
قاره اروپا:
در میان قاره‌های جهان قاره اروپا را می‌توان به عنوان جایگاهی قلمداد کرد که مجموعه‌ای از پیشرفته‌ترین و متنوع ترین نظام‌های آموزشی را در خود جای داده است. دلا‌یل پیشرفت این نظام‌ها را می‌توان در عوامل ذیل جست و جو نمود:
- استقرار و اجتماع اکثر کشورهای توسعه یافته در این قاره
- قدمت فرهنگی و سوابق ممتد و طولا‌نی علمی و آموزشی در هر یک از کشورهای این قاره
- وقوف بر اهمیت و نقش آموزش و پرورش در توسعه جامعه و سرمایه‌گذاری‌های لازم در این کشورها
- شناسایی و بهره‌برداری مفید کشورها از منابع، ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود خود
- برنامه ریزی و آینده نگری ها ی لازم
- ساختار مناسب مدیریتی حاکم بر نظام آموزشی
- بهره گیری از مشارکت های مؤثر مردمی
- برخورداری و به کارگیری فناوری پیشرفته در چارچوب برنامه آموزشی
میزان کارآیی نظام‌های آموزشی و برخورداری از عوامل فوق در کشورهای این قاره یکسان نبوده و می‌توان کشورهای مختلف را از این نظر به سطوحی مختلفی تقسیم‌بندی نمود. اما شاخص‌ترین نمونه‌ها را می‌توان در کشورهای آلمان، انگلیس، اسکاندیناوی و… مشاهده کرد. همان‌گونه که درابتدا ی این بحث مدنظر بوده وطرح مطالب فوق تنها به منظور جلب توجه پژوهش گران و علا‌قه‌مندان به این حوزه برای بررسی و مطالعه در زمینه شیوه‌های مختلف مدیریت و اداره آموزش وپرورش، نوآوری‌های آموزشی، پیوند آموزش با بازار کار و اشتغال، حضور موثرمردم و مشارکت‌های مردمی در آموزش است که در گام‌های بعدی می‌تواند حوزه مطالعاتی مناسبی را پیش‌روی علا‌قه‌مندان امر آموزش قراردهد.
پایین‌ترین سن ورود به مقطع آموزش ابتدایی سن ۴ سالگی است که در منطقه ی جبل الطارق دیده شده و در عین حال پایین‌ترین سن ورود به این مقطع در جهان می‌باشد و مسن‌ترین دانش‌آموزان شاغل به تحصیل در مقطع ابتدایی نیز در کشورهای لهستان و مقدونیه به دلیل طولا‌نی‌بودن آن مقطع با۱۴سال سن مشاهده می‌شود. طولا‌نی‌ترین مقطع ابتدایی با ۸ سال طول مدت مقطع نیز در کشورهای آلبانی، مقدونیه و منطقه‌ی جبل‌الطارق به اجرا در می‌آید. کوتاه‌ترین طول مقطع نیز ۳ سال بوده که متعلق به کشور روسیه فدرال می‌باشد ودر عین حال این مدت زمان رکورد کوتاه‌ترین مقطع ابتدایی در جهان نیز به حساب می‌آید.
قاره اقیانوسیه:
مقطع آموزش پایه در برخی ازکشورهای این قاره(۲۰ درصد) تنها مقطع ابتدایی، را در برمی‌گیرد و در اکثر کشورها نیز(۶۵درصد) این مقطع شامل دو مقطع ابتدایی و مقدماتی متوسطه می‌شود.
منبع
باقری،بابک(1391)،بررسی کارآیی درونی آموزش ابتدایی،پایان نامه کارشناسی ارشد،برنامه ریزی آموزشی،دانشگاه آزاداسلامی دزفول
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید