مفهوم استرس

اصطلاح استرس به قرن پانزدهم میلادی برمی‌گردد که بمعنای تنش یا فشار فیزیکی بکار رفت. در سال 1706 این اصطلاح برای توصیف سختی، دشواری یا بدبختی بکار برده ‏شد و در اواسط قرن 19 به معنای فشار گسترس یافت و این فشار هم به معنای نیروی وارده ‏بر بدن و هم روان مورد استفاده قرارگرفت .

مفهوم استرس اغلب با هانس سلیه ، همراه می‌شود، وی برای نخستین بار این اصطلاح را برای مجموعه خاص از علائم بکار برد. هانس ، در هنگامی‌که دانشجوی رشته پزشکی بود مشاهده کرد که موشهای که مواد سمی به آنها تزریق می‌شود علایمی مشابه افراد بیمار و آسیب دیده از خود نشان می‌دهند. وی نخست چنین نشانه‌هایی را سندرم رنجوری  نامید و سپس واژه  استرس  را برای این سندرم بکار برد. سلیه، این اصطلاح را از فیزیک به عاریه گرفت. بنابراین استرس هنگامی رخ می‌دهد که یک نیرو با مقاومت مواجه شده و مواد مقاوم را دچار تغییر و دگرگونی سازد.سندرم سازگاری عمومی  عنوانی است که سلیه برای تغییرات جسمانی که بوسیله استرس ایجاد می‌گردد بکار برد.

لازاروس،  با استفاده از توصیف های روانشناختی، استرس را بعنوان مجموعه‌ای از متغیرهای وابسته به هم و فرآیندی که به میزان زیادی مشخص شده است، تعریف می‌کند که این پیوند یا وابستگی شخصی تصوری بوده و ویژگیهای خاص خود را داراست. بخش عمده‌ای از واکنش فرد به استرس منوط به ارزیابی فرد از تواناییهای خود، چگونگی برخورد وکنترل موقعیتهای استرس‌زا و اهمیتی است که چنین رویارویی برای سلامتی فرد دارد. استرس فرآیند انطباق یا سروکار داشتن با محرکهایی پیرامونی است که این محرکها مخرب یا تهدیدانگیز بوده ‏وکارکردهای فیزیکی یا روانی فرد را تحلیل می‌برد .

سربازی که در جبهه جنگ جراحاتی متحمل می‌شود، مادری که فکرآن پسر سرباز خود است، فقیری که گرسنگی می‌کشد، کاسبی که پیوسته نگران ارزان شدن قیمتهاست و تاجری که برای پول بیشتر تلاش می‌کند. همگی تحت استرس می‌باشند. همه انسانها در طول زندگی با استرسها متعددی روبرو می‌شوند و به گفته سلیه استرس چاشنی زندگی است و رهایی کامل از آن تنها با مرگ امکان پذیر است . سلیه، در جایی دیگر عنوان می‌کند که برخی استرسها طبیعی، ضروری و غیر قابل اجتناب هستند. استرس موجب برانگیختگی رفتار سازشی ارگانیزم می‌شود، چنانچه استرس لذتبخش باشد به آن استرس مفید گویند و اگر ناراحت کننده باشد آن را پریشانی نامند.

تعریف استرس

بطورکلی هر نیرویی که بر سیستم عصبی عمل نموده و موجب تغییراتی در شکل آن گردیده یا تحریف هایی را در آن بوجود آورد‏ه استرس گویند. این واژه بر فشارهای جسمانی، روانی، اجتماعی تاکید داشته و به تبیین علّی استرس می‌پردازد.استرس عبارت است از یک حالت تنش روانشناختی است که بوسیله انواع نیروها یا فشارهای جسمانی، روانی، اجتماعی و … حاصل می‌گردد. هنگامی که واژه دوم مد نظر داشته باشیم به  نوعی واژه استرسور،به معنای فاعلی بکارگر فته می‌شود.

منبع

تقوی،سیدمجتبی(1387)، بررسی عوامل فشارزای روانی- اجتماعی و سلامت عمومی،پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه آموزشی مددکاری اجتماعی، دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید