مفاهیم و تعاریف فناوری اطلاعات و ارتباطات

درمورد فناوري اطلاعات وارتباطات، تعاريف ومفاهيم متعددي ارائه شده است وبه تعدادي از آنها اشاره مي شود:

از نظر يونسکو، فناوري اطلاعات و ارتباطات عبارتست از روش هاي علمي ، فني ، مهندسي و تکنيک­هاي مديريت پردازش و کاربرد اطلاعات در زمينه هاي اجتماعي ، اقتصادي و فرهنگي.

در تعریفی که از آنونی ، آمده است فناوري اطلاعات و ارتباطات به پردازش و توزيع داده ها با استفاده از سخت افزار و نرم افزار هاي رايانه­اي و تجهيزات ارتباط از راه دور گفته مي شود .

واتسن، ICT را استفاده از اصطلاحي براي  توصيف تكنولوژي هائي كه با اطلاعات سر و كار دارند و به ارتباطات كمك مي كنند مي داند .

در اوایل 1990 به مجموعه ی سخت افزار، نرم افزار، شبکه و صنایع مرتبط به آنان، فناوری اطلاعات  گفته می شد. در فناوری اطلاعات و ارتباطات تاکید و محوریت بر روی جنبه­ی ارتباطی می باشد، بگونه ای که ارتباطات به منزله ی یک  باید مطرح بوده که فناوری اطلاعات بدون آن امکان ارائه ی سرویس ها و خدمات را دارا نمی باشد.

در یک تعریف آموزشی­تر از فناوری اطلاعات و ارتباطات می‌توان گفت که فناوری اطلاعات طرح­ریزی و تسهیل استفاده از رایانه، نرم افزارها، اينترنت و وسايل ارتباطي است که به راه­های گوناگون، تدریس، یادگیری و فعالیت­‌های دیگر آموزشي را در­بر مي­گيرد. بعنوان مثال فعالیت­های مرتبط با فناوری اطلاعات، شامل موارد زیر می‌شود :

1. نوارهای کاست ویدئویی یا لوح­های فشرده به عنوان منابع اطلاعاتی در گذشته
2. میکرو رایانه­ها به همراه صفحه کلیدهای اختصاصی و دیگر وسایل جهت تدریس
3. ابزارهایی به منظور ایجاد ارتباط آسان­تر برای کسانی که نیازهای ویژه دارند
4. بازی­های الکترونیکی جهت تقویت فضاسازی سه بعدی و کنترل روانی ـ مکانیکی
5. پست الکترونیکی جهت جلب انگیزه در نوشتن و به اشتراک گذاشتن منابع
6. ویدئو کنفرانس‌ برای تدریس روزآمد زبان­های خارجی
7. جست‌وجوی اینترنتی
8. سیستم­های یادگیری سازگار جهت تدریس
9. فناوری اطلاعات جهت مبادلات اداری و ارزیابی داده­ها .

در کل آی تی ترکیبی از حروف اول کلمه های انگلیسی «Information»(اطلاعات) و «Technology» (فناوری)­ است که در نهایت، ترکیب این دو پدیده با عنوان فناوری اطلاعات مطرح می شود و هدف آن دسترسی کاربر به گنجینه­ی دانش بشری است. در سال­های اخیر این مفهوم به صورت ؛ آی سی تی  که ترکیبی از حروف اول کلمات «Technology, Information, Communication» است تغییر یافته و هدف آن تسهیل و تسریع دسترسی به اطلاعات از طریق ابزارها و فنون ارتباطات است. «آی سی تی» ابزار بسیار قدرتمندی است که ما ناچاریم با آن مواجه شویم؛ چرا که در دنیای امروز که «آی سی تی» تاثیرات شگرفی بر زندگی و نحوه ی گذران آن گذاشته است، گریز از فناوری امکان پذیر نیست. آی سی تی نه تنها در درون خود در حال رشد و نوسازی است بلکه با نفوذ سریع و خزنده ی خود توانسته است در میدان علم و عمل وارد شود و دگرگونی­های وصف ناپذیری را در زمینه­های گوناگون پدید آورد.

این پدیده شاید بیش از همه، زمینه­های فرهنگی، اجتماعی و آموزش و پرورش کشورها را تحت تاثیر ویژگی­های خود قرار داده است و میزان این تغییرات به قدری سریع و درخور توجه است که حتی برای لحظه­ای هم نمی توان از آن غافل شد. به بیانی ساده­تر، می­توان گفت که فناوری اطلاعات و ارتباطات به مثابه یکی از جدیدترین فناوری­های ساخته شده به دست بشر، توانایی گردآوری، سازماندهی، ذخیره و بازتاب اطلاعات را در قالب صوت، تصویر، متن­های نوشتاری و عددی دارد که این کار با استفاده از ابزار های رایانه­ای و بکارگیری سیستم­های مخابراتی محقق می شود. فناوری اطلاعات و ارتباطات مشخصه­های فراوانی دارد که از آن میان می­توان فعالیت­های گسترده­ی اطلاعاتی و ارتباطی و ارتباط شبکه ای سهل و آسان در میان استفاده­کنندگان را به مثابه مشخصه­های اصلی نام برد. به هر حال فناوری اطلاعات و ارتباطات برای جوامع بشری به اندازه ی جاده­های بین شهری، خطوط راه آهن، برق مصرفی و … مورد نیاز است ­.

کامیت ، مراحل تحول جوامع بشری را به سه دوره ی تمدن کشاورزی، صنعتی و اطلاعاتی تقسیم کرده است. در تمدن کشاورزی محور زندگی را کشاورزی و دامداری تشکیل می داد و افراد دارای آب و زمین صاحبان قدرت محسوب می شدند و کودکان در خانواده به وسیله­ی والدین و بزرگترها پرورش می­یافتند یا از طریق کارآموزی پیش استادکار ماهر وارد اجتماع می شدند. فقط عده­ی محدودی از افراد جامعه معمولا از طبقات مرفه می­توانستند از آموزش مدرسه­ای برخوردار شوند. در مرحله­ی تمدن صنعتی با اختراع وسایل ارتباطی نظیر رادیو، تلویزیون، روزنامه و تلفن و … نحوه­ی ارتباط به شکل گسترده­ای تحت تاثیر دیگران قرار گرفت و نظام آموزش رسمی اهمیت خاصی در این دوره پیدا کرد. مهارت خواندن، نوشتن و حساب کردن شرط لازم زندگی محسوب می­شدند و هیچ فردی نمی­توانست بدون خودداری از این مهارت ها در زندگی احساس راحتی نماید. در دهه ی 1990 پیشرفت سریع در زمینه ی تکنولوژی­های ارتباطی و اطلاعاتی به وقوع پیوست. وقوع این رویداد موجب گردید که مخاطبان زیادی از طریق شبکه­های کامپیوتری و اینترنتی به اطلاعات گسترده­ای در زمینه­های گوناگون دسترسی پیدا کنند. همه ی این عوامل باعث ایجاد تحولی نوین در جامعه ی بشری و حرکت آن به سوی جامعه­ی اطلاعاتی شد.

بسیاری از متخصصان توسعه معتقدند سرعت انقلاب فناوری بیشتر از انقلاب صنعتی است. چنانچه کشور ما که یک کشور در حال توسعه است به منظور پیوستن به این قطار سریع تلاش ننماید قطعا فاصله­ی بیشتری با دیگر کشورها در مقایسه با انقلاب صنعتی پیدا خواهد کرد. نقطه­ی هدف انقلاب صنعتی بازوی بشر بود ولی انقلاب فناوری ذهن بشر را یاری می دهد ­.

از نظر طلایی­ ، ­یکی از ویژگی های تمدن بشر امروزی، رشد سریع تغییرات کمی و کیفی است. بخش اعظم تغییرات اقتصادی و اجتماعی به دلیل رشد سریع فناوری­های اطلاعاتی و ارتباطی بوده است. تغییرات ایجاد شده، نه به طور کامل اتفاقی و نه بطور یقین جبری است. این فناوری را می­توان یکی از عوامل مهم و اساسی در ایجاد تغییرات مفید و سازنده در نظر گرفت. مشروط بر اینکه ­ها در اختیار افرادی قرار گیرد که می­توانند از آنها خلاقانه و به نحو احسن استفاده کنند.چنانچه نظام آموزش و پرورش کشور ما خواهان مشارکت در جامعه­ای باشد که بر اساس دانش و فناوری حرکت کند، باید ابتدا اذهان را آماده­ی این تحول عظیم و حیاتی نماید و مزایای استفاده از این فناوری را به عرصه­ی ظهور برساند­ . خود فناوری اطلاعات و ارتباطات، از حوزه ها یا فناوری­هایی تشکیل شده است که هر کدام از آنها به تنهایی و یا به طور تلفیقی، ساختار آموزش و یادگیری را متحول کرده است. این پنج حوزه یا فناوری عبارت است از:

1. رادیو
2. تلوزیون
3. ویدئو
4. کامپیوتر شخصی
5. اینترنت

استفاده از فناوری­های اطلاعاتی و ارتباطی  در فرایند یاددهی- یادگیری، گسترش و تعمیق مواد رایانه ای و اطلاعاتی دانش آموزان رسالت خطیری است که بر دوش دولت و به ویژه آموزش و پرورش سنگینی می کند و دستیابی به این مهم زمینه ساز توسعه درون­زا و پایدار کشور خواهد بود و نظام آموزشی و تربیتی کشور را متاثر خواهد کرد.

 منبع

سعیدی نیری،مینا(1388)، بررسي ميزان و نوع استفاده معلمان از برنامه درسي مبتني بر فناوري اطلاعات و ارتباطات،پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی،دانشکده علوم انسانی واجتماعی مازندران

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید