« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »مديريت آموزشي در ايران
بررسي تاريخي و مقايسه آموزش و پرورش قديمي ايران، با آنچه كه امروز داريم، با توجه به مسئله مديريت آموزش و به تبع آن مديريت مدارس را الزامي و اجتناب‌ناپذير مي‌نمايد. در گذشته در آموزش و پرورش سنتي به دليل سادگي و محدود بودن شايد چنين نيازي محسوس نبوده است، ولي با گسترش نظام آموزشي كشورمان بيانگر اين حقيقت است كه امروزه، رهبري و مديريت نظام آموزش و پرورش در سطوح مختلف آن به صورت يكي از مسئوليت‌هاي مهم و سنگين جامعه درآمده است. نكته مهم لزوماً دارا بودن وظايف مديريت آموزشي است كه كسب اين مهارت‌ها از طريق تحصيل و تجربه امكان پذير مي‌گردد.
وظايف مديران از ديدگاه‌هاي مختلف
لازم به ذكر است كه وظايف كلي مديران واحدهاي آموزشي براساس اهداف مديريت تنظيم و بيان مي‌شود. اين وظايف را علاقه‌بند اين‌گونه بيان مي‌كند:
- برنامه آموزشي و تدريس:
مهمترين وظيفه مديران آموزش، هدايت جريان آموزشي و يادگيري به ويژه تسهيل جريان رشد و پرورش دانش‌آموزان است، نقش مديران آموزش سازماندهي موثر و بسيج منابع انساني و مالي و مادي و هدايت فعاليت‌هاي اجرائي برنامه‌هاي آموزشي است.
- امور دانش‌آموزان:
الف- پذيرش، ثبت نام، گروه‌بندي و نگهداري آمارهاي حضور و غياب سوابق و اطلاعات شغلي و تحصيلي دانش‌آموزان.
ب- شناسايي توانايي‌هاي علائق و نيازهاي فراگيران و پرورش آنها.
- امور كاركنان آموزشي
- روابط مدرسه و اجتماع
- تسهيلات و تجهيزات
- امور مالي و اداري
دكتر اقتداري عناصر زير را به‌عنوان وظايف خاص مديريت مورد توجه قرار مي‌دهد: برنامه‌ريزي، سازماندهي، هماهنگي، رهبري و كنترل و نظارت.
دكتر مصطفي عسگريان وظايف زير را براي مديران آموزشي مورد توجه قرار مي‌دهد:
- موجوديت آنها كاملاً بازدهي عايد كند.
- از نهادهاي اجتماعي ناشي شوند و از يك نقش اجتماعي برخوردار باشند.
- زمان فعاليتشان متناسب با نوع اهداف و مقاصدي باشد كه به خاطر تحقق آنها به وجود آمده‌اند. لذا عمر سازمان‌ها مي‌تواند كوتاه، كم دوام و يا طولاني باشد.
سازماندهي فعاليت مستمري است كه مدير همواره با آن روبه‌روست و منحصر به طراحي سازمان در ابتداي آن نمي‌شود. از اين روست كه برخي از صاحبنظران سازمان و مديريت ازجمله هميتون، اين وظيفه مدير را سازماندهي مجدد نام نهادند. بدين معني كه مدير دائماً در كار اصلاح و بهبود سازمان و طراحي مجدد آن است. سازمان براي همپايي با محيط متغير اطرافش بايد دائماً در حال تغيير و تحول باشد و مدير است كه به كمك سازماندهي محيط اين حالت پويا را در سازمان حفظ مي‌كند.
عسگريان ، در كتاب سازمان و مديريت آموزش و پرورش درباره سازماندهي به عنوان يكي از وظايف مديران آموزشي مي‌نويسد: سازماندهي در محل عبارت است از ايجاد نظم و نسق كاري براي هر كس به انضمام هماهنگ كردن و مرتبط ساختن مساعي يك عده، با ايجاد موازين خاصي به طرف هدف‌هاي مشخص، به وسيله يك سازماندهي خوب مي‌توان صرفه جويي در زمان و امكانات مادي و مساعي نيروي انساني را ايجاد نمود و حداكثر استفاده از حداقل امكانات را موجب گرديد. لازمه سازماندهي يك كار گروهي، مطالعه زمان، برآورد امكانات مادي، تقسيم كار و تهيه وسايل لازم است. سازمان دادن پايه‌هاي موسسه را محكم مي‌كند. لازم است بر اصولي متكي شود چون:
- هر گروه بايد داراي مسئولي باشد كه در مقابل مافوق‌تر خود مسئوليت دارد.
- مسئولين بايد توجه به كيفيتشان به كار گمارده شده بدون درنظر گرفتن كيفيت افراد مسئوليتي به آنها واگذار نشود، تا ثمره بهتري عايد شود.
- براي روز مبادا، جهت هر مسئولي جانشيني در نظر گرفته شود.
- با توجه به مسئوليت‌ها و وظايف هر يك از كاركنان، در صورت مشاهده زمان اضافي، كار فوق‌العاده براي آنان تعيين شود.
- كارها بايد بين اعضاء هم رديف شوند.
- تخصص‌ها در مسير خود به كار گرفته شوند، از واگذاري امور خارج از تخصص به افراد جلوگيري شود.
ايشان معتقدند علاوه بر اصول مذكور سازماندهي بايد:
- طرح و برنامه‌ريزي‌هاي آموزشي و پرورشي: مدير وظيفه دارد، امور سازماني را طرح نموده و جهت اجراي امور برنامه‌ريزي نمايد، برنامه‌ريزي يعني عملياتي كه مدير بدان وسيله نقشه كارهاي مربوطه به هدف‌هاي سازمان و راه و روش برآورد آنها را براي آينده تهيه مي‌بيند.
- سازماندهي: يعني ايجاد نظم و نسق كاري براي هر كس به انضمام هماهنگ كردن و مرتبط ساختن مساعي يك عده با ايجاد موازين خاصي به طرف هدف‌هاي مشخص
- پيش‌بيني: يعني پيش‌بيني انجام امور سازمان با استفاده از منابع اطلاعاتي اداري و غير اداري كه از محيط كاري منشعب مي‌شود و با به كار بردن بينش و انديشه‌هاي مشخص.
- هدايت و رهبري: يعني هدايت و رهبري دستگاه تحت مديريت فرد در مسير برآورد هدف كلي آن موسسه
- ايجاد روحيه؟ يعني تشويق و ترغيب كاركنان سازمان براي انجام كار جهت حصول به اهداف سازماني.
- اجراي صحيح مقررات به منظور باروري هدف‌هاي تربيتي.
- عايت مقررات انضباطي كاركنان با توجه به تحكيم روابط انساني و علت‌يابي بي نظمي احتمالي اعضاء
- تشكيل جلسه و همكاري‌ها، به منظور انتقال اطلاعات، ايجاد زمينه مشاوره، تعليم دادن و توزيع نمودن وظايف .
منبع
يزداني‌نژاد،افروز(1388)، انطباق عملكرد جاري مديران بر وظايف مديران آموزشي دوره ابتدايي، پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی،دانشگاه آزاداسلامی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید