مدل پژوهشي سيپ

تعريف سيپ

مدل ارزیابی سیپ توسط دانیال استافل بیمو همکارانش در دهه 1960 ارائه شد.استافل بیم که قبلا در دانشگاه ایالت اوهایو کار می­کرد، اکنون مدیر مرکز ارزیابی، دانشگاه میشیگان غربی، کلامزو، میشیگان در ایالات متحده آمریکا می­باشد.روش سیپ یک روش تمرکز یافته بر تصمیم­گیری برای ارزیابی و تأکید بر تدارک اطلاعات به عنوان با ارزش­ترین نوع در نظر گرفته می­شود در حالیکه به مدیران برنامه در اتخاذ تصمیمات بهتر کمک می­نماید، بنابراین فعالیتهای ارزیابی باید برای هماهنگی با نیازهای تصمیم­گیری سازمان برنامه ریزی شود. آنگاه جمع­آوری داده­ها و گزارش آنها انجام می­گیرد تا مدیریت مؤثرتر برنامه را ارتقا بخشد. زمانیکه برنامه­ها در هنگام اجرا تغییر می­یابند، نیازهای تصمیم­گیرنده­ها نیز تغییر خواهد نمود بنابراین فعالیتهای ارزیابی بایستی برای مشخص ساختن این نیازهای در حال تغییر و همچنین اطمینان دادن جامعه از تمرکز در هنگام مناسب پذیرفته شوند تا توسعه و عملکرد را با گذشت زمان دنبال کنند.

چارچوب سیپ به عنوان ابزار ارتباط دهنده ارزیابی با تصمیم­گیری برنامه توسعه یافت و هدف آن فراهم آوردن یک مبنای تحلیلی و منطقی برای تصمیم­گیری برنامه، بر مبنای چرخه­ای از طرح­ریزی، ساختاربندی، اجرا وبررسی و تجدیدنظر تصمیمات می­باشد که هر کدام از آنها از طریق جنبه متفاوتی از ارزیابی ( مضمون، ورودی، فرآیند و محصول ) بررسی می­شوند.استافل بیم ارزیابی را در مواردی از به­کارگیری انواع تصمیمات و بررسی آنها انجام می­داد و آنرا مطابق با نقش عملی­اش در سیستم طرح­ریزی شده توسط جامعه گروه­بندی نمود.

مدل سیپ تلاشی برای ارزیابی مستقیم مربوط به نیازهای تصمیم­گیرنده­ها در طول مراحل مختلف و فعالیتهای یک برنامه است. در این روش، به منظور مناسب و مفید بودن ارزیابی، بایستی سؤالاتی را بیان کرد که از تصمیم گیرنده­ها پرسیده می­شود و بایستی سؤالات را به شیوه­ها وزبانی ابراز کنیم که تصمیم گیرنده­ها به آسانی آن را درک کنند. مقصود سیپ آن است که تصمیم­گیرنده­ها را در پروسه طرح_­­ریزی ارزیابی به عنوان شیوه افزایش احتمال یافته­های ارزیابی که با آن ارتباط دارند و استفاده می­شوند، شامل گرداند.استافل بیم تصور کرد که ارزیابی باید پروسه­ای شامل مشخص کردن، به دست آوردن و فراهم نمودن اطلاعات مفید برای تصمیم­گیرنده­ها باشد که هدف کلی برنامه یا بهبودی پروژه را همراه دارد.استافل بیم مقصود ارزیابی را به صورت زیر بیان می­دارد:

• بنا نهادن و فراهم آوردن اطلاعات مناسب برای قضاوت راه چاره­های تصمیم­گیری.
• کمک به شنونده برای قضاوت و بهبود ارزش.
• کمک به بهبود سیاست­هاو برنامه­ها

چهار جنبه­ی ارزیابی سیپ به تصمیم­گیرنده برای پاسخ به چهار سؤال پایه­ای کمک می کند:

چه کاری را باید انجام دهیم؟ سؤال شامل جمع­آوری و آنالیز داده­های ارزیابی نیازها، برای تعیین اهداف، اولویتها و مقاصد می­باشد. برای مثال، یک ارزیابی مضمون در یک برنامه سواد آموزی ممکن است آنالیز مقاصد موجود در برنامه­ سوادآموزی، نمرات آزمون موفقیت (کامیابی) سوادآموزی، نگرانی­های پرسنل (عمومی، خصوصی)، سیاستها و طرح­های سوادآموزی و نگرانیهای جامعه، ادراک­ها و گرایشات و نیازها را به­همراه داشته باشد.

چطور باید آن کار را انجام دهیم؟ این سؤال شامل مراحل و منابع مورد نیاز برای برآوردن اهداف و مقاصد جدید می­باشد و می­تواند شامل شناسایی برنامه­های خارجی موفق و موضوعات و همچنین جمع­آوری اطلاعات باشد.

آیا ما آن کار را آن گونه که برنامه­ریزی شده انجام می­دهیم؟ این سؤال اطلاعاتی را در مورد نحوه­ی اجرای برنامه (تا چه اندازه خوب) در اختیار تصمیم­گیرنده­ها قرار می­دهد.با ارزیابی و بازنگری پیوسته برنامه­، تصمیم­گیرنده­ها مطالبی مانند موارد زیر را می­آموزند، آن کار تا چه اندازه به خوبی از طرحها و خط مشی­ها پیروی می­کند، و همچنین مواردی مانند کشمکشهای حاصل آمده، حمایت پرسنل و اخلاقیات، نقاط قوت وضعفهای موضوعات و مشکلات تحویل و بودجه­بندی را در نظر می­گیرد.

آیا بطور اثربخش اجرا شد؟ با اندازه­گیری نتایج واقعی و مقایسه آنها با نتایج پیش­بینی شده، تصمیم­گیرنده­ها بهتر قادر به تصمیم­گیری هستند به شرط آنکه برنامه ادامه یابد و اصلاح شود. این ماهیت ارزیابی محصول است..

مدل در واقع نمایشی از واقعیت موضوع مورد بحث است. مدل را می­توان به عنوان انتظاری از واقعیت که به منظور نظم دادن و ساده­سازی دیدگاه ما از واقعیت بکار می­رود تعریف نمود. در این تعریف از  متغیرهای کمکی مثل توانمندي هاي اقتصادي، آموزشي، پژوهشي، اجرائي، تعهدو تخصص جهت دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي و اعضاء هیئت علمی و غیره به عنوان درونداد و ارائه خدمات آموزشی، ارائه امکانات رفاهی وتفریحی، تمایز خدمات وتمایز کارکنان واعضاء هیئت علمی، کیفیت دانشگاه ونحوه تدریس اساتید و غیره به عنوان پردازش به کارگیری مهارت های یادگیرنده، شهریه دریافتی دانشگاه ها، تصویر ذهنی ایجاد شده ازجایگاه دانشگاه و غیره به عنوان بازخورد و ارزش مدرک تحصیلی، استفاده از فارغ التحصیلان در اداره دانشگاه ها، تاثیر جایگاه تصویر ذهنی دانشگاه در نقش توسعه وپیشرفت کشور، ادامه تحصیل در دانشگاه محل تحصیل وایجاد وفاداری برند در متقاضی و غیره به عنوان برونداد در نظر گرفته شده است.

نقاط قوت و ضعف سیپ

به طور کلی یکی از مشکلات ارزیابی شامل یافته­های به کار رفته در آن مورد می­باشد. سیپ با تمرکز بر تصمیم­گیری می­خواهد اطمینان دهد که یافته­هایش توسط تصمیم گیرنده­ها در یک پروژه استفاده می­شوند. همچنین سیپ روشی کل نگر را برای ارزیابی بیان می­داردو هدفش طرح تصویر گسترده­ای از درک یک پروژه و مضمون و فرآیندهایش در کار می­باشد. سیپ دارای پتانسیلی برای عمل طبق روش تشکیل دهنده و همچنین تلخیصی می­باشد که به شکل دهی بهبود پیشروی پروژه کمک می­کند و همچنین ارزیابی نهایی را فراهم می­آورد. جنبه تشکیل دهنده آن نیز باید در تئوری قادر به فراهم آوردن آرشیو مشخصی از داده­ها برای ارزیابی پایانی یا تلخیصی باشد.

منتقدان سیپ گفته­اند که این روش تصور ایده­آلی است که فرایند باید نسبت به واقعیتش داشته باشد و روش خیلی بالا- پایین یا حاشیه­ای می­باشد، که بستگی به حالت ایده­آلی از مدیریت منطقی نسبت به بازشناسی واقعیت آشفته­اش دارد. در عمل رابطه آموزنده بین ارزیابی و تصمیم­گیری مشکل است و به طور مناسب سیاستهای تصمیم­گیری را درون سازمان و بین سازمانها به شمار نمی­آورد.سیپ بخشی از یک روند دموکراسی کردن ارزیابی می باشد و در روش­های مشارکت کنندهدیوید فترمن یا مری – تریس فایر استاین مشاهده می­شود.

در روشهای سهامدارو مشارکت کننده، ارزیابی به­عنوان سرویسی برای همه موارد شامل شده است بر خلاف روش مدیریتی (مانند سیپ) مشاهده می­شود که تمرکز آن روی مدیریت منطقی می­باشد و ارتباطی را بین محققان و مدیران تصمیم گیرنده برقرار می­کند و در روش سهامدار، تصمیمات از طریق فرایند تطبیق (یا دموکراسی بر مبنای کثرت گرایی و انتشار قدرت) پدیدار می­شود. بنابراین تغییر مسیر در این نوع روش از تصمیم­گیرنده به سوی مخاطب می­باشد. استدلال می­کند که مأموریت ارزیابی تسهیل یک پروسه دموکراتیک و پلورالیست می­باشد که همه مشارکت کننده­ها را تعلیم می­دهد و روشن­گر می­سازد. با وجود این برخی از مأموریتها که گزارشاتی از ارزیابیهای مشارکت کننده دریافت می­دارند می­گویند که این روشها همیشه در تصمیم­گیری مفید نیستند که به علت ماهیت گزارشهای انجام شده و عدم وجود نشانه­های آشکاری برای تصمیم­گیری یا نتایج منازعه­ای می­باشد.

منبع

رضا، محمد حسين(1394)، بررسي جايگاه تصوير ذهني (برند)، پایان نامه کارشناسی ارشد، مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید