مدلهای ارتباطات
مدلهاي مختلفي براي فراگرد ارتباط ارائهشده است كه بهطورکلی ميتوان آنها را ازنظر وسعت عناصر تشکیلدهنده بهصورت دو قالب ساده و پيچيده نشان داد. برخي از اين مدلها عبارتاند از:
مدل لاسول: وي مدل ارتباطي خود را در قالب پنج سؤال اساسي عنوان ميكند: الف) چه كسي؛ ب) چه ميگويد؛ ج) در چه كانالي؛ د) به چه كسي؛ هـ) با چه اثري.
مدل كلود شانون و وارن ويور : در اين مدل رمزها بهصورت نشانهها، از سوي منبع و از مسير كانال، به مخاطب ميرسند و پیامگیر آنها را رمزگشايي ميكند. در چنين مسيري است كه علائم تبديل به پيام شده و قابلادراک ميشوند. در اين ميان اختلال يا پارازيت در فاصلۀ ارتباطي بين رمزگذار و رمزگشاي ميتواند وجود داشته باشد و روی پيام اثر بگذارد .
مدل گرنبر: گرنبر با دقت و تفصيل بر روي مدل لاسول كاركرد و مدلي كلامي تحصيل كرد؛ كه ده حوزه اصلي پژوهش ارتباطي را نشان ميدهد. اين مدل درواقع گسترش مدل لاسول است.
مدل شرام: شرام در رشتهاي از مدلهاي اوليه از يك مدل ارتباطي ساده بهسوی مدل پيچيدهتري پيش ميرود كه تجربههاي متراكم دو فردي را كه ميكوشند ارتباط برقرار كنند بهحساب آورد و سپس به مدلي ميرسد كه ارتباط انساني را با كنش متقابل ميان دو فرد در نظر ميگيرند.
مهارتهای ارتباطی
مهارتهای ارتباطی بهمنزله آن دسته از مهارتهایی هستند که بهواسطه آنها افراد میتوانند درگیر تعاملهای بین فردی و فرایند ارتباط شوند؛ یعنی فرایندی که افراد در طی آن، اطلاعات، افکار و احساسهای خود را از طریق مبادله پیامهای کلامی و غیرکلامی با یکدیگر در میان میگذارند . این مهارتها مشتمل بر مهارتهای فرعی یا خرده مهارتهای مربوط به ؛ درک پیامهای کلامی و غیرکلامی ، نظم دهی به هیجانها ، گوش دادن ، بینش نسبت به فرایند ارتباط و قاطعیت در ارتباط است که اساس مهارتهای ارتباطی را تشکیل میدهند . این مهارتها از چنان اهمیتی برخوردارند که نارسایی آنها میتواند بااحساس تنهایی، اضطراب اجتماعی، افسردگی، حرمت خود پایین و عدم موفقیتهای شغلی و تحصیلی است.
بهطورکلی مهارتهای ارتباطی مربوط به فرایند برقراری ارتباط میان حداقل دو نفر است و به مجموعهی رفتارهایی اطلاق میشوند که به انسان کمک میکنند تا میان عواطف و نیازهای خود ارتباط برقرار کند و به اهداف میان فردی و اجتماعی دسترسی یابد. بهعبارتدیگر مهارتهای اجتماعی، رفتارهای آموختهشدهای هستند که بر روابط بین فردی با افراد تأثیر میگذارند . پژوهشها نشان میدهند افرادی که در کسب مهارتهای اجتماعی و ارتباطی نقص دارند، پیامدهای منفی کوتاهمدت و بلندمدتی را تجربه میکنند. گرایش افراد غیراجتماعی به بزهکاری بیش از سایر افراد ، بیبهره بودن افراد غیراجتماعی از مهارتهای گسترده و متنوع مثل برقراری رابطه، همکاری، پاسخ مثبت به دوستان همگی حکایت از اهمیت برقراری مهارتهای ارتباطی و اجتماعی در افراد دارد .
انواع مهارتهای ارتباطي
انواع مختلف مهارتهای ارتباطی شامل، مهارتهای درون فردي، ميان فردي، گروههای كوچك، ارتباط عمومي، چند فرهنگي، ارتباط كامپيوتري و ارتباط سازمانی میباشد . ارتباط درون فردي در درون خودمان اتفاق میافتد. اينكه چگونه فكر ميكنيم، احساس و درك میكنيم دراینارتباط شما هم فرستنده و هم گيرنده هستيد به اين صورت كه پيغام از افكار و احساس شما ساخته میشود. كانال ارتباطي ذهن ما است و اينكه به چه فكر ميكنيد و چه احساسي داريد. میتوانید بازخوردتان را با بحث روي موافق و مخالف و حذف ايدههاي اصلي، بهتر كنيد و روي مسير انتخابي خود، تصميمگيري كنيد. ارتباط ميان فردي هنگامي است كه شما با يكديگر مرتبط هستيد، معمولاً با شخص ديگري، اما گاهي میتواند با بيشتر از يك نفر باشد. دوباره تمام روندهاي يك ارتباط مورداستفاده قرار ميگيرد. ساختن يك ارتباط ميان فردي مثبت باعث به وجود آمدن يك محيط كاري موفق میشود.
ارتباط گروههای كوچك وقتي است كه تعدادي از افراد با يكديگر ملاقات دارند، گروه بايد بهاندازه كافي كوچك باشد تا تمام اعضاء بتوانند رویهم اثر متقابل گذارند. ارتباط گروه كوچك پیچیدهتر از ارتباط درون فردي و ميان فردي است به خاطر اينكه افراد مختلف همزمان در حال فرستادن و دريافت پیامهای مختلف هستند. براي دستيابي به ارتباط گروه كوچك پیامها بايد بيشتر ساختاري باشند و کانالهای مناسب بايد بهدقت ملاحظه شوند. ارتباط غيرمستقيم كامپيوتري، ارتباطي است كه در ميان شبکههای كامپيوتري به سهولت مورداستفاده قرار میگیرد. ارتباطات عمومي وقتي است كه فرستنده پيغامي را براي مخاطب میفرستد و پيغام ساختاري را تحويل میگیرد. ارتباط ميان فرهنگي بين دو يا چند نفر كه از فرهنگهاي متفاوت هستند، به وجود میآید. به خاطر رشد فنّاوری اطلاعات، جهانیشدن و تنوعات فرهنگي، ما فرصت بيشتري براي برقراري ارتباط با مردم سراسر دنیاداریم.
تنوعات فرهنگي سازمان ما را غني میکند اما همچنين میتواند باعث يك سري موانع ارتباطي شود. مشكلات ارتباطي ناشي از رشد اختلافات فرهنگي و زباني است. براي رسيدن به يك ارتباط مؤثر، تکنیکهایی میتواند براي بهتر شدن ارتباط ميان فرهنگي استفاده شود. نشانههای غیرزبانی را هميشه براي نشان دادن نبود درك و فهم، مشاهده كنند و هنگامیکه لازم باشد آن را تكرار يا بهطور واضح مشخص میکنند. ازاینرو مدير ماهر بايد روي راههایی تمركز كند تا بتواند ارتباط خود را بهبود ببخشد و كارکنان با درك بهتر را پرورش دهد، تضاد و اختلافات را كم كند و با تأثير رفتارها و نگرشها بتواند عكسالعملهاي مثبت را كه منجر به موفقيت سازماني ميشود را حفظ كنند .
در مهرومومهای اخیر استفاده فنّاوریهای ارتباطی و اطلاعاتی (ICT) در بین کارکنان رو به افزایش داشته و بهنوعی آنها را به سمتی برده که کمتر کارکنان سطوح سرپرستی و کارکنان ردههای پایین سازمان را بهصورت رودررو ملاقات مینمایند . سازمانهای پیچیده بهطور مداوم در جستجوی راههای جدید برای گسترش دادن پارامترهای اعتمادسازی هستند و همکاری و مشارکت را در بین کارمندانشان تقویت میکنند بهویژه در محیطهای کاری که وابسته به عملکردهای مشارکتی و تیمی برای بالا بردن ارزشهای حاکم میباشد .
هنوز ارتباط با رهبری تحولگرا، آگاهی احساسی، یک سبک رهبری است که شدیداً با کارآمدی و رضایت پیروان رهبران ارتباط دارد. بین شخصیت، ارزشها و رفتار با شیوهی ارتباط بین فردی یک فضای سهبعدی وجود دارد. این ابعاد شامل بعد عمودی در فضا، بهطرف بالا و پایین یا تسلط، در مقابل بهعنوان صفت مشخصهای از شخصیت مربوط میشود. این بعد از میزان حرف زدن با شخص و همچنین از میزان رابطهای که برقرار میکند، مشخص میشود. افرادی که در این سلسلهمراتب بالاترند، احتمالاً ازنظر صفات مشخصه تسلط، برونگرایی و ماجراجویی در ردهی بالاتری قرار دارند و احتمالاً با توفیق مادی روبرو شده و موفقیت بالاتری در این زمینهدارند. اینچنین شخصی، در عین مسلط بودن و نیز موردعلاقه بوده، مایل به جلب توافق دیگران است و بهاحتمالزیاد در آزمونهای سنجش شخصیت رده بالایی را ازنظر اجتماعی بودن و شاید رهبری دارا باشد و معمولاً برای کسب موفقیت اجتماعی و شهرت ارزش قائل است، از سوی دیگر تسلط نیز ممکن است همراه با رفتار غیردوستانه و تمایل به عدم موافقت با دیگران میباشد.
منبع
به نژاد،هاله(1394)، رابطه بین مهارتهای ارتباطی، هوش هیجانی و هوش معنوی در دانشجویان،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید