مؤلفه های خودکارآمدی

مطابق نظر بندورا ، باورهای خودکارآمدی از لحاظ سه ویژگی می توانند متفاوت باشندکه این ابعادنقش مهمی دراندازه گیری خودکارآمدی دارند :

سطح : اولین بعد باورهای خودکارآمدی اندازه یاسطح میباشد .کارآمدی یک فرد در یک قلمرو ممکنست در حد کارهای ساده ، متوسط و یا شامل سطوح سخت گردد . اگر هیچ مانعی وجود نداشته باشد ، انجام آن کار ساده بوده و هر کسی ممکن است احساس خودکارآمدی بالا در مورد آن داشته باشد .

در واقع سطح به دشواری مشکلاتی که شخص آمادگی مقابله با آنها را دارد ، اشاره می کند بطور مثال برخی ازافراد این نکته را قبول دارند که باید چیزهای جدید را امتحان کرد اما هرگز این کار را انجام نمی دهند. برخی دیگر ممکن است در ارتباط با کودکان خود پرجرأت ، اما در ارتباط با افراد بزرگتر اینطور نیستند ، یا ممکن است مرد یا زنی هنگام صحبت کردن در یک گروه کوچک بخود اطمینان داشته باشند ، اما موقع سخنرانی در یک مجمع بزرگ چنین اطمینانی نداشته باشند .

عمومیت :دومین تفاوت باورهای خودکارآمدی در بعد تعمیم پذیری است . افراد ممکن است در یک قلمرو و یا بخش کوچکی از آن خود را کارآمد بدانند . دربعد عمومیت خودکارآمدی از چند عامل تأ ثیر می پذیرد ؛ شباهت فعالیتها،حیطه بروزآن دررفتارهای شناختی وعاطفی،کیفیت شرایط وخصوصیات اشخاصی که آن رفتاروفعالیت به آنها مربوط می شود.

به میزان احساس اطمینان شخص به خود برای انجام رفتارهای خاص درشرایط و موقعیت های مختلف اشاره دارد. بدین معنی که عمومیت خودکارآمدی به توانایی فرد برای دادن مناسب ترین پاسخ درتمام موقعیتها اشاره دارد . برخی تجربه ها ، باورهای خودکارآمدی محدودی ایجاد می کنند ، برخی دیگر حس کارآمدی تعمیم یافته را القاء می کنند که به فراسوی موقعیتهای خاص گسترش می یابند .

نیرومندی : باورهای خودکارآمدی ضعیف در اثر تجارب نا موفق به آسانی بی اعتبار می شوند.اما کسانی که اعتقاد محکمی به قابلیتهای خود دارند،دربرابرموانع آن را حفظ می کنند.باورهای خودکارآمدی هر چقدر نیرومندترباشنددوام بیشتری میابندورابطه بیشتری با رفتار پیدا می کنند.

در واقع نیرومندترین خودکارآمدی به اعتقاد فرد مبنی براینکه می تواند از عهده یک رفتار دشوار برآید، اشاره دارد. قدرت خودکارآمدی به تفاوت بین این فکر که   شاید بتوانم این کار را انجام دهم  و این فکر که  مطمئنم می توانم این کار را انجام دهم.

منبع

کریمی،سرگل(1388)، اثربخشی مشاوره شغلی براساس رویکرد شناختی- اجتماعی بندورا برافزایش باورها،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی علامه طباطبایی

ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید