فعالیت بدنی و دیابت
كاهش فعاليت بدني و عدم شركت در فعاليت هاي ورزشي با مكانيسمهاي مختلفي بر پديدايي ديابت و آثار آن مي افزايد. بنظر ميرسد اصليترين شيو هي تاثير فعاليت بدني بر ديابت، باتاثير آن برميزان مصرف انرژي و به تبع آن چاقي درارتباط باشد كه ازطرف سازمان جهاني بهداشت بعنوان مهمترين عامل خطر ديابت درنظر گرفته شده است.ازديگر سازوكارهاي تاثير فعاليت بدني بر ديابت، ميتوان به نقش آن در تعديل استرس بعنوان عامل موثر ديگر بر ديابت اشاره نمود. بعلاوه در دیابت نوع دوانسولین نميتواند وظیفه خود در بدن را بهدرستی انجام دهد و در واقع یك حالت مقاومت به انسولین در بدن وجود دارد. بهترین عامل این افزایش مقاومت، چربيهای اضافی بدن هستند. بنابراین با رعایت رژیم غذیی و فعالیت ورزشی منظم كه هر دو منجر به كاهش وزن و كمتر شدن چربيهای اضافی بدن ميشوند ميتوان مقاومت به انسولین را كاهش داد و بدین وسیله قند خون را بهتر كنترل كرد.
ورزش منظم، کنترل قندخون را در مبتلایان به دیابت نوع ۲ بهبود میبخشد و ممکن است منافع مشابهی در دیابت بارداری داشته باشد. نکتهی جالب اینکه ناهنجاریهایی که باعث بروز مقاومت به انسولین ؛ دیابت نوع دو و دیابت بارداری میشوند، با کاهش وزن، رژیم غذایی و فعالیت بدنی قابل بازگشت هستند. از این رو تغییر شیوهی زندگی با تمرکز بر کاهش وزن و افزایش فعالیت بدنی از راهکارهای اصلی پیشگیری از بروز دیابت در افرادی است که تست تحمل گلوکز ؛ اندازه گیری قندخون بیمار پس از نوشیدن محلول قندی مختل دارند. تاکنون تمرینهای منظم ورزشی در کنترل مطلوب قندخون بیماران مبتلا به دیابت نوع یک موثر نشان داده نشدهاند، ولی میتوانند بعنوان درمان فرعی ایمن و اثربخش برای این افراد تجویز شوند.
شرکت منظم در تمرینهای ورزشی، بغیر از تاثیر بر کنترل قندخون، آثار سودمند بسیاری از جمله بهبود وضعیت قلبی عروقی،متابولیک وسلامتروانی برای بیمارمبتلا به دیابت بدنبال خواهدداشت.ورزش، در پیشگیری اولیه وثانویه بیماریهای قلبی عروقی وپیشگیری ازعوارض خاص بیماری دیابت کمککننده است.
تغذیه و دیابت
براي كاهش وزن يا جلوگيري از افزايش وزن و كاهش ورود انرژي به بدن، تغيير در رژيم غذايي ضروري است. پژوهشهايي كه طي آنها ميزان ورود انرژي به بدن بطور دقيق كنترل ميشود، نشان دادهاند كه كاهشوزن، با هر نوع رژيم و پرهيز غذايي، زماني ميتواند اتفاق بيفتد كه انرژي دريافتي كمتر از انرژي مصرفي باشد .
مطالعات متعدد نشان دادهاند که تغذیهی سالم تاثیر قابل توجهی در کنترل علائم و نیز جلوگیری از پیشرفت بیماری دیابت نوع دوم و نیز بیماریهای پیشزمینه ی آن بویژه چاقی خواهدداشت. تغذيه درماني در كنترل ديابت مهمترين نقش را ايفا ميكند. هدف از تغذيهدرماني در ديابت، حفظ مقدار قند خون در محدودهی طبيعي، بهبود سطح چربيهاي خون، كاهش فشارخون، درمان و جلوگيري از عوارض ديابت همچون بيماريهاي قلبي عروقي، رتينوپاتي، نفروپاتي و نيز برآوردن نيازهاي تغذيه اي فرد است. در ديابت نوع 2، محدوديت كالري و كاهش وزن به حد متوسط (به ميزان 9-5/4کیلوگرم) باعث كنترل قند خون، كاهش مقاومت به انسولين و كاهش فشارخون مي شود، حتي اگر فرد به وزن نرمال نرسيده باشد. اين كاهش وزن وقتي بيشترين اثر و فايده را دارد كه بلافاصله بعدازتشخيص ديابت نوع دو اعمال شوديعني وقتي كه ترشح انسولين هنوز بحد كافي صورت ميگيرد.
محدوديت كالري، بيشتر وسريعتر از كاهش وزن، قند خون رادر افراد ديابتي كنترل ميكند. يعني مسألهی كالري در ديابت نوع دو،مهمتر از مسألهی وزن است. اين محدوديت بايد طوري باشد كه فرد 500-250 كالري كمتر از دريافت روزانه خود، دريافت كند.
كروم عنصري است كه از آن بعنوان ؛ فاكتور تحمل گلوكز ياد ميشود و روي عملكرد انسولين تأثير ميگذارد. در حيوانات آزمايشگاهي كمبود كروم باعث افزايش قند، كلسترول و تري گليسيريد خون ميشود.هدف اصلي از رژيمدرماني در بيماران ديابتي، استفاده از موادغذايي به صورت متعادل است. اصولاً رژيم غذايياي كه توسط كارشناسان ومتخصصان تغذيه براي افراد ديابتي تهيه ميشود داراي اهداف زيراست:رساندن قندخون به سطح طبيعي،حفظ سطح چربيهاي خون در حد طبيعي، كاهش مشكلات خاص بيماران ديابتي، بهدستآوردن و حفظ وزن ايدهآل، رساندن مواد مغذي به بدن به ميزان لازم، تأمين انرژي موردنياز بدن جهت انجام فعاليتهاي لازم وجلوگيري ازبروزعوارض ومشكلات ناشي ازديابت.
فشارخون و دیابت
فشارخون بالا همواره يکي ازمشکلات بيماران ديابتي نوع دوبه حساب ميآيد.تحقیقات جدید نشان دادهاند كه اهمیت كنترل فشار خون بالا در افراد دیابتی به منظور پیشگیری از عوارض دیابت به اندازهی اهمیت كنترل قند خون است. توصيههاي درماني اخير با تأکيد بر کاهش فشار خون در اين افراد به کمتر از ميزان توصيه شده درافرادغيربيمار اين است که فشارخون دياستولي ۸۰ ميلي مترجيوه در افراد ديابتي در مقايسه با فشارخون ۹۰ ميلي مترجيوه خطرابتلا به بسياري ازبيماریهاي قلبي عروقي راكاهش ميدهد.يکي ازمهمترين پيامدهاي بيماري ديابت پيدايش شرايط استرس اکسيداتيو در بيماران است که درنتيجهي توليد بيش از حد گونههاي واکنشگر اکسيژن ROS و يا کاهش ذخاير آنتياکسيداني ايجاد ميشود. مطالعه هاي گذشته نشان دادهاند که افزايش توليدراديکالهاي آزاد در پاتوژنز و ايجاد عوارض ديابت، وفشارخون بالا پرفشاري دخيل هستند بطوريکه غلظت کمتر آنتي اکسيدانها افزايش توليد راديکال اکسيژن وکاهش توليد اکسيد نيتريک(NO) در نوتروفيلها و پلاکتهاي افرادديابتي بهاثبات رسيده است در واقع، هيپرگليسمي با اثر مستقيم بر توليدآنژيوتانسين ازيک طرف و افزايش انسولين از طرف ديگر، در ايجاد پرفشاري خون در بيماران ديابتي نقش دارد.بيش از ۸۰ % افراد مبتلا به ديابت نوع دواز افزايش فشونانسولین دیابت ناشي از مقاومت به انسولين رنج ميبرند.
منبع
اعراب شیبانی،خدیجه(1392)،اثربخشی مداخلات روانشناختی برشاخصهای سلامت جسمی وروانی، پایان نامه دکترای تخصصی،روانشناسی سلامتی،دانشگاه پیام نور تهران
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید