« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »عوامل موثر بر کنترل اضافه بار اطلاعاتي وب
با آغاز رشد و توسعه فناوري اطلاعات در سراسر جهان ، مديريت نيز به منظور کنترل، ارزيابي و به کارگيري اين فناوري‌ها به منظور خدمات اطلاع رساني مطرح گرديد. به طور کلي، دو جريان ميتواند بار سنگين اطلاعات را کاهش دهد که عبارتند از :
تصفيه:منظور از تصفيه ، رويداد و جرياني است که طي آن اطلاعات خام ( داده ) بسته به ارتباط و مناسبتشان با مسئله و موضوع مورد نظر ، نيازهاي اطلاعاتي تصميم گيرنده و وضعيت زماني و مکاني، ازهم تفکيک، طبقه بندي، اصلاح و پالايش ميشوند. در واقع، اطلاعات مربوط، مورد نياز و ضروري از اطلاعات نامربوط و غير ضروري براي تصميم گيري، جدا و غربال ميشوند.
تلخيص:منظور از تلخيص رويداد و جرياني است که طي آن اطلاعات خام ( داده ) از حشو و زوايد پاک، اطلاعات تکراري حذف، و داده‌هاي رسيده خلاصه و فشرده ميشوند. به اين ترتيب خلاصه، چکيده و فشرده اي از اطلاعات به تصميم گيرنده ارائه ميشود و از بروز پديده آلودگي اطلاعات جلوگيري مي شود.
عوامل موثر بر کنترل اضافه بار اطلاعاتي وب
افزايش انتشار اطلاعات در شبکه وب و رشد دسترس پذيري منابع عرضه شده در آن براي کاربران عمو‌مي‌و خاص، سازماندهي منابع اطلاعاتي موجود در شبکه جهاني را ضروري ساخته است. براي طبقه‌بندي بهتر اطلاعات مفيد، ابزارها و منابع تمرکز يافته‌اي وجود دارد که شايد موثر افتد. براي کاهش سردرگمي‌جست‌وجو، فرد بايد بداند که چه ابزارهايي دردسترس او وجود دارد و نيز بايد روش استفاده از آنها را بداند، چرا که اطلاعات موجود در اينترنت، به روش‌هاي گوناگون و در هزاران سايت مختلف قرار داده شده است.
تلاشهاي انجام شده در سالهاي اخير مانند استفاده از هايپرتکست‌ها، گوفرها و سيستمهاي پردازش زبان طبيعي ، واژگان کنترل شده و اصطلاح نامه‌ها در ايجاد راهنماهاي وبي، گسترش رده بندي‌هاي ديوئي و کنگره در جهت رده بندي منابع اينترنتي ، به کارگيري ابر داده‌ها براي سهولت دسته بندي اطلاعات و استفاده از عوامل هوشمند از جمله تلاشهاي انجام گرفته در اين خصوص است تا با بکار گيري آنها، علاوه بر سهولت در بازيابي اطلاعات تحت وب، ميزان دسترسي پذيري به منابع اطلاعاتي ارزشمند براي کاربران عمو‌مي‌و خاص نيز افزايش يابد. لازم به ذکر است بهبود نحوه جستجو و عوامل موثر بر آن از عوامل موثر بر كنترل اضافه بار اطلاعاتي وب است. ابزارها و نرم افزارهاي مبتني بر وب زيادي در راستاي کنترل اضافه بار اطلاعاتي در وب و دسترسي بهتر و بهينه به اطلاعات مطلوب توليد شده است که ميتوان موارد زير را نام برد:
فرامتن:فرامتن معمولا شامل فراپيوندي است كه بصورت يك كلمه آيكون يا تصويري هاي لايت شده روي صفحه نمايش ظاهر ميشود با قراردادن نشانگر ماوس روي اين فراپيوند وكليك روي آن مي‌توانيد به راحتي با گشت وگذار به اطلاعات بيشتري دست يابيد اين اطلاعات در وب مي‌توانند در هرمكاني از آن مانند سرور ميزبان صفحه حاوي فراپيوند يا سرور ديگري در آن سوي دنيا قرار داشته باشند. شئ پيوند خورده ميتواند رسانه‌هاي مختلفي باشد مانند متن پيوند از يك كاراكتر به كل سند ،دکمه گرافيكي مانند پيكانهاي جهتي كه صفحه اي به صفحه ديگر حركت مي‌كند ويا تصوير ثابت عكس‌ها آيكان‌ها ويا كارتونها اسناد و مواردي كه به يك سند پيوند داده ميشود مي‌توانند درهمان سايت سند اصلي يا سند ديگري قرار داشته باشد.
فراپيوندها:يکي از اجزاي اصلي صفحه‌هاي وب هستند که توسط موتورهاي کاوش در فرايند نمايه سازي و رتبه بندي صفحه‌هاي وب مورد استفاده قرار ميگيرند.اگر فايل به جاي متن، صوتي تصويري باشد در اين صورت آن را ابررسانه مينامند.
بطور کلي، درمحيط وب سه نوع فراپيوند وجود دارد:
- پيوند جاينما:پيوند به صفحه‌هاي ديگر در يک وب‌سايت که صفحه‌هاي داخل وب‌سايت را به هم مرتبط ميکنند. مانند:بازگشت به صفحه نخست ؛ بازگشت به صفحه اصلی؛ صفحه قبل .
- پيوند دريافتي (دروني): پيوندهاي داده شده به يک وبگاه از سوي وبگاههاي ديگر، پيوند دريافتي يا پيوند دروني خوانده ميشوند. موتورهاي جستجو از پيوندهاي دريافتي براي نمايه سازي صفحه‌هاي وب قابل نمايه سازي به منظور اضافه شدن به پايگاه اطلاعاتي آنها، سنجش ربط و بي‌ربطي منابع بازيابي شده در جواب پرسش کاربران و رتبه بندي منابع، استفاده ميکنند. پيوندهاي دريافتي مهمتر از پيوندهاي جاينما هستند. ايجاد کردن يک پيوند دريافتي به يک صفحه وب، نشان‌دهنده قضاوت فرد ايجاد کننده آن است، بدين شکل که سازندۀ صفحه الف، با ايجاد يک پيونددريافتي به صفحه ب ، تا انداز‌ه اي به صفحه ب اعتبار داده است و “قضاوت پنهان افراد ” را نشان ميدهد.براي مثال، نظام رتبه بندي صفحه‌هاي وب در موتور جستجو گوگل تا حد زيادي مبتني بر پيوندهاي دريافتي است.
- پيوند به آدرس پست الکترونيکي؛رايانامه افراد.
ابر داده:ابرداده روشي نظام مند است كه منابع اطلاعاتي را براي كاربران دسترس پذير و قابل فهم مي‌سازد،تعريف رايج از ابرداده ها ؛داده درباره داده ها است در وهله اول، ابرداده اطلاعات ساخت يافته است، به اين معني که آن ابداع بشري است و در طبيعت يافت نمي شود. يک نمونه خوب از اطلاعات ساخت يافته استفاده از طول و عرض جغرافيايي براي توصيف زمين و نقاط روي آن است. اين مسئله ما را به دومين ويژگي مهم ابرداده هدايت مي‌کند :ابرداده بوسيله افراد بنا به هدف يا نقشي خاص تهيه ميشود.
يكي ديگر از دلايل مهم شكل‌گيري ابرداده نياز مبرم كاربران به الگوها وقالبهاي استانداردي براي جستجو و بازيابي سريع و دقيق منابع اينترنت ميباشد. منابع در شبكه جهاني ويژگي‌هايي يافتند كه آنها را از منابع اطلاعاتي سنتي متمايز و متفاوت مي‌كند. سازماندهي موثر و كارآمد اطلاعات در محيط‌هاي ديجيتالي بويژه محيط وب متكي به مديريت و سازماندهي موثر و كارآمد ابرداده‌ها شده است، بطوري كه ميتوان گفت كه در عصر اينترنت شايد هيچ داده اي ارزشمندتر از داده درباره داده نباشد. اهميت ابرداده‌ها از دو پيشرفت فناورانه مرتبط با يكديگر ناشي شده است. يكي گسترش توليد و گردآوري منابع ديجيتالي كه اين منابع به ابزاري براي سازماندهي نياز دارند. ديگر اينكه با رشد و گسترش اينترنت اين شبكه از رسانه اي ارتباطي به رسانه اي براي يافتن منابع اطلاعاتي تبديل شده است و در نتيجه نياز به روش‌هايي براي تسهيل اين عملكرد شدت يافته است.
همه دلايل مربوط به علت اهميت نمايه‌سازي و فهرستنويسي براي مواد چاپي با شدت بيشتري درباره اهميت و ضرورت ابرداده براي منابع و اطلاعات موجود در وب نيز صادق هستند. ابرداده‌ها از طريق بيان ويژگيهاي منابع، بنحوي ساختارمند به توصيف آنها مي‌پردازند. چون در حال حاضر منابع اطلاعاتي به اشكال مختلف و با ويژگيهاي متفاوت در پايگاههاي اطلاعاتي گوناگون وجود دارد توصيف ابردادهاي امكان تطبيق، اشتراك، يكپارچه سازي و استفاده مجدد از انواع اطلاعات را در محيط شبكه‌اي توزيع شده فراهم مي‌سازد. در واقع اساس گرايش كنوني به مسئله ابرداده در قابليت اين نظام در رها ساختن كاربران از نگراني مربوط به اكتشاف منابع و ياري رساندن به آنها براي يافتن اطلاعات مورد نياز ميباشد. بنابر‌اين ناتواني ابزارهاي كاوش اينترنت در جستجوي دقيق و مؤثر منابع اطلاعاتي ضرورت ايجاد و گسترش روش‌هاي ابردادهاي را به عنوان يك اصل بديهي بيش از پيش ضروري و اجتناب‌ناپذير ساخته‌است.
گوفرها:گوفر يك سرويس در شبكه اينترنت است كه به كاربر اجازه ميدهد به منابعي مثل فايلها ومتن‌ها دسترسي داشته باشد. اين سرويس يك پروتكل است كه براي تحقيق و دوباره بدست آوردن اطلاعات از سايتهاي رايانه‌اي در اينترنت مورد استفاده قرار ميگيرد. گوفر يك راه مختلف از دسترسي به اطلاعات است كه اختلاف كمي‌با وب‌سايتهايي كه براي انتقال پروتكلها به كار ميروند دارند. اين ابزار بر اساس سرويسهاي ارايه شده به ارباب رجوع مانند وب ميماند با اين تفاوت كه درآن اطلاعات در يك مجموعه دستورات سلسله مراتبي ذخيره ميشود. اغب ابزارهاي تحصيلي و دانشگاه‌ها منابعي در گوفر مثل دايكتوريهاي دانشگاهي را ايجاد مي‌كنند. اطلاعات گوفر معمولا استوار ثابت وقابل اعتماد مي‌باشند.
گوفر همانند برنامه‌ها و خدمات ديگر اينترنت داراي دو برنامه كاربردي سرويس گيرنده گوفر که بر روي رايانه كاربر اجرا ميشود و ديگري سرويس دهنده گوفر كه برروي رايانه سرويس دهنده گوفر نصب و اجرا مي‌گردد.برنامه‌هاي سرويس‌گيرنده و سرويس‌دهنده گوفر با يكديگر ارتباط برقرار كرده و دسترسي به اطلاعات را براي كاربر فراهم مي‌كنند.اين سيستم براي به وجود آوردن يك ارتباط دو طرفه بر اساس مفهوم سرويس گيرنده/ سرويس دهنده مانند خدمات ديگر در اينترنت نياز به پروتكلي خواهد داشت كه به آن پروتكل گوفر گويند.با استفاده از اين پروتكل كاربر ميتواند به ساختار منويي گوفرها از طريق برنامه سرويس گيرنده گوفر خودش دسترسي داشته باشد. بسياري از سايتهاي گوفر نيز با يكديگر ارتباط داشته و شما مي‌توانيد از طريق سايتهاي گوفر به يكديگر دسترسي داشته باشيد.
محيط رابط کاربر:در فرهنگ رايانه، واسط گرافيکي کاربر يا واسط نگاره‌اي کاربر مجموعه‌اي از نشانه‌هاي گرافيکي نمايش داده شده بر روي يک نرم‌افزار است که در آن کاربر به جاي تايپ فرمانهاي بلند و پيچيده از اعلان فرمان، با اشاره بر نمايشهاي تصويري بر روي صحنه تصوير، پرونده‌ها، برنامه‌ها يا فرمانهاي گوناگون را انتخاب مي‌کند.
بعبارتي ساده‌تر، يک محيط گرافيکي که نرم‌افزارهاي رايانه، براي راهنمايي و کاربري بهتر انسان بکار ميگيرند واسط گرافيکي کاربر ناميده ميشود. اين نما، چگونگي روش کاربري رايانه را، توسط انسان، بهبود مي‌بخشد و روشي است گرافيکي براي نمايش نرم‌افزار سيستم‌عامل رايانه، به کاربرانش. در رايانه‌هاي قديمي‌تر، اين نما، مجموعه‌اي بوداز نشان‌هاي تايپي نشان داده شده بر صفحه نمايشگر.دررايانه‌هاي امروزي اما، نماي گرافيکي کاربري مجموعه‌اي است از نشان‌ها و پس زمينه‌ها و کليدهايي زيبا و رنگين، براي بهبود رابطه انسان-ماشين در راستاي بهبود کاربري کارايي بهتر.
برنامه‌هاي کاربردي که در ويندوز اجرا ميشوند، از مجموعه ثابتي از فهرستهاي گزينش عمودي، جعبه‌هاي محاوره‌اي و ساير عناصر گرافيکي مانند نوارهاي مرور و شمايل‌ها استفاده ميکنند. اين ثبات ميان عناصر گرافيکي، مزيت عمده‌اي براي کاربر است، زيرا با يادگرفتن نحوۀ کار با رابط ميتواند از آن در تمام برنامه‌هاي در حال اجرادر همان محيط استفاده کند.
استفاده از عوامل هوشمند
در توليد نوعي از سيستمهاي خبره نحوه انديشيدن انسان مد نظر نيست. اين سيستمها متكي به قوانين و منطقي هستند كه پايه تفكر آنها را تشكيل داده و آنها را قادر به استنتاج و تصميم‌گيري مي‌نمايد. آنها با وجودي كه مانند انسان نمي‌انديشند، تصميماتي عاقلانه گرفته و اشتباه نمي‌كنند. اين سيستمها لزوماً دركي از احساسات ندارند. هم اكنون از اين سيستمها در توليد عامل هوشمند در نرم افزارهاي كامپيوتري بهره گيري ميشود. عامل‌هاي هوشمند قادر به شناسايي الگوها و تصميم گيري بر اساس قوانين فكر كردن خود است. قوانين و چگونگي فكر كردن هر عامل در راستاي دستيابي به هدفش تعريف ميشود.از عوامل هوشمند كتابخانه اي ميتوان به اينترنت سافتبوت،اشاره كرد كه يك روبات نرم افزاري ساخت دانشگاه واشنگتن است كه قادر است ترتيبي مناسب از فرمانهاي اينترنت را تركيب كند. براي تصميم گيريهاي آينده، اطلاعات را جمع آوري كند؛ از خطاها دوباره شروع كند، و فرماني جديد در صورت لزوم صادر كند به عبارت ديگر سافت بوت ميتواند ياد بگيرد و نيازهاي اطلاعاتي كاربران جديد را بفهمد.
يك عامل هوشمند در كتابخانه بايد قادر به يادگيري و بحث و مذاكره با كاربر باشد چون بايد خودش را با كاربر و محيط متغير تطبيق دهد به عبارت ديگر كمك به كاربر در تسهيل اطلاعات؛ جستجو، يافتن و اداره اطلاعات هدف عامل هوشمند خبره است. كه از موارد كاربرد آن ميتوان در اداره فيلترهاي ميل‌ها و اخبار و همچنين مرورگرهاي كتابخانه اي اشاره كرد.تولكيت و لوتوس نوتس براي فيلترگذاري و كمك جستجو براي پايگاههاي داده‌هاي گوناگون بكار ميروند. سيستم شيد، كه پرسش دانشي و دستكاري زباني را به كار مي‌برد ؛ بعنوان يك ميانجي براي مصرف كنندگان و توليد كنندگان اطلاعات عمل مي‌كند. عوامل هوشمند در حال حاضر بيشتر در دو حوزه زير رايج هستند:
- عوامل فيلترگذار؛مرور كردن اطلاعات:از پيش مرتب كردن يا انتخاب كردن پيامهاي ايميل براي نوع خاصي از كار مثلاً ارسال كردن به همكاران. فيلترگذاري اخبار اينترنت، صفحات وب ، اسناد كتابخانه، مرور پايگاه داده‌هاي ويدئويي و ديگر منابع اطلاعاتي از ديگر كاربردهاي عوامل فيلترگذار هستند.
- عوامل جستجو:در داستان علمي‌‌تخيلي سالگرد ايزاك آسيموف، او سيستم كامپيوتري را توصيف مي‌كند كه قادر به فهم و پاسخ دادن به سؤالات به زبان طبيعي است ؛ تعامل بين يك عامل هوشمند و جستجوي اطلاعات توسط عامل انساني هر چند چنين سيستمي‌هنوز بوجود نيامده است اما نمونه‌هاي ابتدايي آن كمك بزرگي براي مرور كردن ميليونها صفحه وب و مجموعه‌هاي بزرگ كتابخانه اي است.وب واچر مثالي است كه اطلاعاتي درباره لينكهاي مفيد كه با علائق كاربر مشابه است بدست مي‌آورد. او بوسيله بازخورد مرتبط از كاربر ياد ميگيرد و به نياز اطلاعاتي او پاسخ دهد.
واژگان کنترل شده
اصطلاحاتي هستند كه براي نمايه سازي مدارك انتخاب و پذيرفته شده اند و از آن جمله اند : طرحهاي رده بندي سنتي، فهرستهاي قراردادي سر عنوانهاي موضوعي و اصطلاحنامه‌ها. مشکلات بهره گيري از واژگان کنترل شده:
- فقدان برخي زمينه‌هاي موضوعي خاص و دقيق براي توصيف اطلاعات تخصصي و جديد،
- حجم روزافزون منابع مختلف اطلاعاتي در محيط وب در مقايسه با نيروي انساني معدود و متخصص در جهت سازماندهي محتواي آنلاين،
- هزينه‌هاي مالي و زماني فراوان درجهت آموزش افراد مورد نياز
- عدم جامعيت درموردمحملهاي مختلف اطلاعاتي در وب .
فن‌آوري فشار
کاربران همچنين مي‌توانند بمنظور جلوگيري از اتلاف وقت و ساعتها جست وجو در وب اطلاعات مورد علاقه خود را از طريق فناوري پوش که به طور خود کار براي آنها ارسال ميشود ، دريافت نمايد.واژه پوش از واژه خدمت دهنده پوش گرفته شده است ،واژه اي که براي توصيف فرايند ارسال صفحه وب از يک خدمت دهنده وب به يک مرورگر وب استفاده ميشود. يک نرم افزار مشتري خاص به کاربر اجازه ميدهد تا موضوعاتي را که علاقه مند به دريافت آنست،مانند:اخبار،ورزش ،اطلاعات بازرگاني و غيره و نيز تعداد دفعات روزآمد سازي آن را تعريف کند.اين نرم افزار بر روي پيشينه اطلاعات کاربر راه اندازي ميشود در حالي که رايانه وي در حال اجراي وظايف ديگر ميباشد. بمحض يافتن اطلاعات مورد درخواست، برنامه پوش آن را براي خدمت دهنده پوش مي‌فرستد و از طريق ارسال پست الکترونيکي، صداي زنگ، نمايش يک آيکون در صفحه رايانه کاربر ،ارسال متن کامل مقاله يا صفحات وب يا نمايش تيتر اخبار بر روي نمايشگر به کاربر اطلاع ميدهد. جريان ارسال اطلاعات از طريق فناوري پوش را کانالها مينامند و علاوه بر کانالهايي از اينترنت عمو‌مي‌شامل کانالهايي از اينترانت خصوصي و کانالهاي اکسترانت نيز هستند.
درگاه
معناي آن در فناوري اطلاعات، صفحه وب واسطي است که امکان دسترسي آسان را به هرچيزي که کاربر براي انجام كار يا خواسته‌اش نياز دارد- صرف نظر از اين‌که محل فيزيکي آن درچه مکاني باشد- فراهم مي‌کند. به طورکلي درگاه،وب‌سايتي است که اطلاعات، سيستمها و خدمات مرتبط را يکپارچه مي‌کند.درگاه، پيچيدگي خدمات و اطلاعات را با ارائه يک رابط واحد براي کاربر، تسهيل مي‌کند. اساس درگاه مبتني بر وب است و دسترسي به اطلاعات و برنامه‌هاي کاربردي و اطلاعات و خدمات مختلف را ازطريق صفحات وب فراهم مي‌کند. به عبارت ديگر، درگاه‌ها سايتهاي وبي هستند که خود، عرضه‌کننده خدمت خاصي نيستند، ولي مراجعين رابصورتي ساده به اطلاعات وسايت‌هاي مورد‌علاقه‌شان هدايت ميکنند.
منبع
علامی،سارا(1390) ، نظرات متخصصین اطلاع رسانی در مورد اضافه بار اطلاعاتی وب ،پایان نامه کارشناسی ارشد،اطلاع رسانی وکتابداری،دانشگاه آموزش مجازی اصفهان
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید