عوامل مؤثر در بروز استرس

در زندگي امروزي بيش از هر زمان ديگر شاهد بروز استرس و عوارض ناشي از آن هستيم. همة ما كم و بيش به طور خواسته يا ناخواسته در طو ل زندگي خود با استرس هاي رواني متعددي مواجه شده يا مي شويم. استرس در هر سن، رنگي خاص به خود مي گيرد. تقريباً بيشتر مردم بر اين گمان اند كه مفهوم استرس را ميدانند؛عدة نسبتاً معدودي از آن درك صحيحي دارند،از آثار آن دربدن و راه هاي كنترل آن آگاهند.

رويدادهاي بد و ناگوار در زندگي هر فردي اتفاق مي افتند؛ رويدادهايي كه آرامش جسمي و رواني شخص را بر هم مي زنند و معمولاً موجب مي شوند كه وي براي رهايي از اين حالت روش ها و راه حل هايي به كار گيرد. اين حالت در اثر عوامل تنش زا پيش مي آيد. رويدادهاي تنش زا در هر عصري به شكلي خاص جلوه مي كنند. براي مثال انسان ماقبل تاريخ از حملة حيوانات وحشي يا مرگ در اثر گرسنگي، سرما يا بيماري، استرس هاي زيادي را تحمل مي كرد. عوامل تنش زا در برهه هاي متفاوت نيز با توجه به شرايط متفاوت بوده اند. زماني خطر ابتلا به بيماري طاعون براي مردم تنش زا بود، ولي امروزه ابتلا به بيماري هايي نظير ايدز و سرطان براي مردم تنش زاست. براساس شواهد موجود در قرن بيستم مشكلات ناشي از رويدادهاي تنش زا به ويژه در كشورهاي صنعتي و پيشرفتة غربي ، افزايش يافته است. تا جايي كه بعضي از صاحب نظران، عصر ما را عصر استرس ناميده اند.

منابع استرس

برخي از تعاريفي كه در مورد استرس و سبك هاي مقابله با آن مطرح شده اند مبتني بر منابع ايجادكنندة استرس هستند. فولكمن و موسكووتيز، فرايند مقابله را تفكرات و رفتارهايي كه براي مديريت تقاضاي دروني و بيروني در موقعيت هاي پرتنش به كار مي روند، تعريف کرده اند. در اين تعريف منابع تنش زا وقايع و موقعيتهاي بيروني تلقي شده اند. در حالي كه روان شناسان پيرو اصالت وجود، منابع ايجادكنندة استرس و اضطراب را به درون انسان نسبت مي دهند.

در هر صورت، استرس جزئي از زندگي بشر و اجتناب ناپذير است. گذراندن اوقات زندگي انسان در سه بخش عمده مي گذرد: سازمان، جامعه و خانواده. بديهي است كه استرس نيز در هر سه بخش يادشده وجود دارد. پستونجي، معتقدست سرچشمة استرس درزندگي سه قسمت است:

• مشاغل و سازمانها
• مسائل اجتماعي
• خانواده .

بنظر برخي صاحب نظران از يك ديدگاه مي توان علل استرس را به دو بخش عمدة درون سازماني و برون سازماني تقسيم كرد.

تنش زاهاي برون سازماني:  شامل تغييرات اجتماعي، فناوري، خانواده، جابه جايي، شرايط اقتصادي، نژاد و طبقة اجتماعي و شرايط محيط زندگي از تنش زاهاي برون سازماني محسوب مي شود. معرفي منابع و عوامل تنش زا بستگي به اين دارد كه صاحب نظران انسان را از چه ديدگاهي مورد بررسي قرار دهند.

تنش زاهای درون سازمانی:پيروان رفتار سازماني، فرد را درون سازماني و به عبارتی  سازمانی مي دانند و به همين لحاظ منابع استرس را به درون و برون سازماني تقسيم مي كنند. برخي نيز انسا ن را درون جامعه مي بينند و تقسيمات خود را از منابع استرس بيشتر بصورت جامعه شناختي ارائه مي دهند.

منبع

کریمپور،جاسم(1393)،اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی برذهن آگاهی برکیفیت زندگی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی بالینی،دانشگاه پیام نور هرمزگان

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید