رويكردهاي موثر در رفع اضافه بار اطلاعاتي
اينترنت که جهان را به هم متصل کرد اين فرصت را به وجود آورد تا افراد اطلاعات و دانش خود را به صورت رايگان عرضه کنند يا آن را بفروشند و در هر صورت اطلاعات و يافتههاي خود را در دسترس ديگران قرار دهند.اين فرصت باعث جهش اطلاعاتي شد. دسترسي به اطلاعات،همجوشي اطلاعات را ايجاد کرد،شتاب توليد دانش واطلاعات جديدراافزايش داد،امکان نقد و نظر عموميرا فراهم آوردوفرهنگ دردسترس قراردادن اطلاعات راهمهگير ساخت. تکنولوژي شرايط را تغيير داد و شرايطي جديد به وجود آورد. مشکل امروز حجم بسيار زياد اطلاعات است.
بسياري ازاقلام اطلاعات روي شبکه کپي ميشوند و توسط وبسايتهاي مختلف عرضه ميگردند. راجع به يک موضوع از زاويه مختلف تبليغاتي، تجاري، آموزشي، تفريحي، صنعتي، پژوهشي و… آنقدر مطلب وجود دارد که رسيدن به آنچه مورد نيازست به امري دشوار تبديل شده است.ساعتهاوقت ميگذاريم،جستجو ميکنيم اما به آنچه ميخواهيم يا نميرسيم يا زحمت زيادي ميکشيم تا برسيم. براي مقابله با اين مشکل چه بايد کرد؟! براي مقابله با اين مشکل اخیرا”رويکردهايي چند به وجود آمده است که به چند نمونه از آن اشاره ميشود:
موتورهاي جستجو
در فرهنگ رايانه، به طور عموميبه برنامهاي گفته ميشود که کلمات کليدي را در يک سند يا بانک اطلاعاتي جستجو ميکند. در اينترنت به برنامهاي گفته ميشود که کلمات کليدي موجود در فايلها و سندهاي وب جهاني، گروههاي خبري، منوهاي گوفر و آرشيوهاي اف تي پي؛ را جستجو ميکند.موتورهاي جستجو براساس تعدادي کلمه کليدي مطالبي را از ميان کليه مطالب موجود در پايگاه داده خود بعنوان مطالب مرتبط معرفي نموده تا ما با بررسي آنها به خواسته خود برسيم. انبوه اطلاعات و افزونگي آن از سطح موتورهاي جستجو هم فراتر رفته و اين ابزارها فهرستي از ميليونها مطلب را ارائه ميکنند که بررسي همه آنهاکاري نشدني است.
انواع موتورهاي جستجو
موتورهاي جستجو به دو دسته کلي تقسيم ميشوند. موتورهاي جستجوي پيمايشي و فهرستهاي تکميلدستي. هر کدام از آنها براي تکميل فهرست خود از روشهاي متفاوتي استفاده ميکنند البته لازم به ذکر است که گونه اي جديد از موتورهاي جستجوگر تحت عنوان ابر جستجوگر نيز وجود دارد که در ادامه به توضيح هر يک از اين موارد خواهيم پرداخت :
- موتورهاي جستجوي پيمايشي
موتورهاي جستجوي پيمايشي مانند گوگل فهرست خود را بصورت خودکار تشکيل ميدهند. آنها وب را پيمايش کرده، اطلاعاتي را ذخيره ميکنند، سپس کاربران از ميان اين اطلاعات ذخيره شده، آنچه را که ميخواهند جستجو ميکنند.اگر وب سايتي در صفحه خود تغييراتي اعمال کند ، موتورهاي جستجوي پيمايشي اين تغييرات را به طور خودکار مييابند و سپس اين تغييرات در فهرستها اعمال خواهد شد. عنوان، متن و ديگر عناصر صفحه، همگي در اين فهرست قرار خواهند گرفت.
- فهرست تکميل دستي
فهرستهاي تکميلدستي مانند فهرست باز وابسته به کاربراني است که آن را تکميل ميکنند. شما صفحه مورد نظر را به همراه توضيحي کوتاه در فهرست ثبت ميکنيد يا اين کار توسط ويراستارهايي که براي آن فهرست در نظر گرفته شده، انجام ميشود. عمل جستجو در اين حالت تنها بر روي توضيحات ثبت شده صورت ميگيرد و در صورت تغيير روي صفحه وب، روي فهرست تغييري به وجود نخواهد آورد. چيزهايي که براي بهبود يک فهرستبندي در يک موتور جستجو مفيد هستند، تأثيري بر بهبود فهرستبندي يک دايرکتوري ندارند. تنها استثناء اين است که يک سايت خوب با پايگاه دادهاي با محتواي خوب شانس بيشتري به نسبت يک سايت با پايگاه داده ضعيف دارد.
- موتورهاي جستجوي ترکيبي با نتايج مختلط
به موتورهايي اطلاق ميشود که هر دو حالت را در کنار هم نمايش ميدهند. غالباً، يک موتور جستجوي ترکيبي در صورت نمايش نتيجه جستجو از هر يک از دستههاي فوق، نتايج حاصل از دسته ديگر را هم مورد توجه قرار ميدهد،مثلاً موتور جستجوي ام.اس.ان بيشتر نتايج حاصل ازفهرستهاي تکميل دستي رانشان ميدهدامادرکنارآن نيم نگاهي هم به نتايج حاصل از جستجوي پيمايشي دارد.
اين گونه از موتورهاي جستجوگر از ترکيب کردن نتايج حاصل از چندين موتورجستجوگر استفاده ميکند.بدين معني که اين موتور عبارت مورد نظر شما را در چندين موتورجستجوگر جستجو ميکند و نتايج آنها را با هم ترکيب کرده و يک نتيجه کلي به شما ارايه ميدهد.
استفاده از دايرکتوريها
در روش دايركتوري اطلاعات بر حسب موضوع و زير موضوع طبقه بندي شده اند. كاربر با محدود كردن جستجوي خود بصورت سلسله مراتبي به اطلاعات دلخواه خود دست پيدا ميكند بدين ترتيب كه از يك موضوع كلي شروع كرده و سپس آنرا خاص تر ميكند تا به موضوعي كه ميخواهد برسد، از آنجايي كه مرتب نمودن اين فهرستها و شاخههاي آن توسط انسان انجام گرفته است، در طول جستجوي خود، با مطالب بي ربط كمتري مواجه ميشود. البته يكي از ضعفهاي مهم فهرستها اين است كه اطلاعات آنها به روز و كاملاً جديد ميباشند.
استفاده ازروشهاي جستجوي مناسب
مطمئنا راهکارهاي صحيح جستجو در وب از مهمترين عوامل دسترسي به اطلاعات مفيد مورد نياز ميباشد. جستجو در عنوان و يا موضوع و… و يا استفاده از عملگرهاي بولي، آگاهي از تنظيمات جستجو در يک سايت خاص يا موتورجستجو،آگاهي فيلدهاي جستجوي متعدددرسايتها بمنظورمحدود کردن جستجو،انتخاب کليد واژه مناسب،استفاده ازعلامت نقل قول(“)قبل وبعدازعبارت جستجو براي جستجوي عبارتي وهمجواري واژههاو… کاربران رابدستيابي به اطلاعات مرتبط تر رهنمون ميسازند.
استفاده از نرمافزارهاي هوشمند
اگر ما براي يافتن يک مطلب صدها ساعت وقت بگذاريم شايد بتوانيم آن را پيدا کنيم. قبول داريم که سرعت پردازش و محاسبه در نرمافزارها بسيار بيشتر از ما است. بنابراين اگر نرمافزاري خواسته ما را بفهمد و بتوانيم با زباني براي او توضيح دهيم واو ابهاماتش را ظرف چند دقيقه از ما بپرسد و بسيار سريعتر از ما به جستجو در اينترنت بپردازد تا حدي مشکل را حل کردهايم. اين رويکرد هماکنون در دنيا در حال انجام است و نرمافزارهايي براي اينکار ايجاد شده است.
منبع
علامی،سارا(1390) ، نظرات متخصصین اطلاع رسانی در مورد اضافه بار اطلاعاتی وب ،پایان نامه کارشناسی ارشد،اطلاع رسانی وکتابداری،دانشگاه آموزش مجازی اصفهان
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید