رفتارهای ضدتولید
رفتارهای ضدتولید به عنوان یک حوزهی مهم به شمار میرود که علاقه به این حوزه را در میان پژوهشگران، مدیران و عموم مردم به وجود آورده است. رفتارهای ضدتولید تحت نوشتهها و عناوین مختلف و همچنین دیدگاههای متنوعی مثل: پرخاشگری ،رفتارهای انحرافی، رفتارهای تلافیجویانه و انتقام، مطالعه شده است.
یک بازبینی از مقیاسهای گوناگون استفادهشده به وسیلهی گروههای مختلفی از پژوهشگران در همه مطالعاتشان نشان میدهد که محتوای هر یک از آنها با مجموعهای از رفتارها همپوشی دارد که شامل کنشهای ناهمخوانی است که هدفهای مختلفی را دارند. پژوهشگران در اغلب موارد یک فهرستی از رفتارها را در یک شاخص واحد و یا بیشتر از دو شاخص ترکیب میکنند، تمایز تنها بین رفتارهای معطوف به سازمان و معطوف به افراد در سازمان میباشد. به عنوان نمونه رفتارهای متفاوتی همچون انتشار شایعات و سرقت از همکاران یا دیر آمدن سرکار و تخریب کردن اموال سازمان در داخل یک شاخص واحد با هم ترکیب شدهاند. تعدادی از پژوهشگران رفتارهای ضدتولید را به طبقات خاصتری تقسیم کردهاند.در تمام سازمانهای بزرگ، تقریباً در هر روز تعدادی از کارکنان دیرتر از موعد مقرر به محل کار میروند، برخی از آنها کل یک روز کاری را غیبت میکنند و عدهای نیز برای همیشه شغل خود را رها میسازند. معنای تمام این رفتارها، عدم حضور کارمند در محل کار طی ساعات زمانبندی شده یا در اوقات مورد نیاز است، چه این عدم حضور موقتی باشد، مثل تأخیر و غیبت، یا همیشگی مثل رها کردن شغل. اکثر محققان، این رفتارها را پدیدهای مرتبط با عوامل دیگر تلقی کردهاند، به طور مثال، برخی از پژوهشگران، غیبت و ترک شغل را واکنشهایی در برابر نارضایتی شغلی دانستهاند. هردو رفتار ممکن است یک اقدام واکنشی برای فرار موقتی یا دائمی از موقعیتی باشد که کارمند آن را ناخوشایند میداند. نمونههای کارمندان خشمگینی که به همکاران و خودشان تیراندازی کردهاند، توجه ملی را به خشونت کارمندان جلب کرده است. گرچه این رفتارهای افراطی بسیار نادر هستند و معمولاً به حوزهی روانشناسی بالینی یا جرمشناسی مربوط میشوند، اما رفتارهای کمتر افراطی که میتوانند خسارتهایی بر سازمان وارد کنند، یکی از حوزههای مهم روانشناسی صنعتی-سازمانی است. رفتارهای شغلی مخرب که غالباً رسانهها آن را خشم اداری نامیدهاند به اقداماتی اشاره دارد که هدف آن آسیب زدن به سازمان و سایر افراد سازمان، مثل همکاران، سرپرستان و مشتریان است. این رفتارها شامل: خشونت، خصومت و بدرفتاری مستقیم با همکاران، تخریب اموال سازمان، اشتباهکاریهای عمدی، سرقت و انزواطلبی است خرابکاری و سرقت را یکی از مشکلات مهم سازمان تشخیص دادهاند. خرابکاری یعنی تخریب اموال یا کار که هزینههای مستقیم و غیرمستقیمی برای سازمان دربردارد.
تعاریفی از رفتارهای ضدتولید
رابینسون و بنت ، رفتار ضدتولید را یک رفتار ارادی میدانند که طی آن هنجارهای مهم سازمان شکسته میشوند و تهدیدی برای سازمان، اعضایش و یا هردو میباشد.
به هر یک از اعمال کارکنان، که منجر به آسیب رساندن به سازمان یا صدمه زدن به اعضای سازمانی شود، رفتار ضدتولید گفته میشود.
رفتارهای ضدتولید مجموعهای از اعمال متمایز و روشنیند که ویژگیهای مشترکی دارند،آنها ارادی و آسیب رسانند و یا قصد دارند به سازمانها و یا اعضاء سازمان همانند: همکاران، مشتریان و سرپرستان آسیب برسانند.
رفتارهای ضدتولید چگونه طبقهبندی شدهاند؟
با توجه به اینکه رفتارهای ضدتولید به طور کلی رفتارهای عمومی میباشند که آسیب یا قصد آسیب رساندن به سازمانها و اعضاء آنها را دارند. پژوهشهای زیادی در این زمینه صورت گرفته است. بعضی از این پژوهشها دقیقاً روی یک رفتار مشخص همانند: غیبت ، بدرفتاری کردن با اربابرجوع ، یا سرقت متمرکز هستند . درحالیکه رفتارهای ناهمخوان دیگر داخل طبقات وسیعتر مختلط شده است .
پژوهشگران بسیاری هرچند شکلهای مختلفی از رفتارهای ضدتولید را در داخل یک شاخص ترکیب میکنند ، اما ممکن است در دورههای متفاوتی صورت گرفته باشد مثل انتقام. در برخی موارد یک استدلال ویژهای ساخته شده بود که همه رفتارها در زیر یک ساختار واحد نشان داده شده بود که آن هم به وسیله پشتیبان رد شده بود. برای مثال فوگر و اسکارلیکی، دریافتند که نظریه انتقام پاسخ به بیعدالتی میباشد که میتواند به شکلهای مختلفی صورت بگیرد که این اشاره دارد بر اینکه شکلهای مختلف رفتاری انتقام میتواند قابلتغییر باشد و میتواند بر اساس فرصت انتخاب شده باشد. به هر حال این پرسش وجود دارد که آیا همه شکلهای رفتارهای ضدتولید که سابق وجود داشتند یکسان هستند،ممکن است در ایجاد شاخصهای چندگانه مفید باشد تا اینکه همهی آیتمها در یک شاخص قرار داده شوند. برای مثال فوکس و همکاران، دریافتند که بیعدالتی بیشتر منجر به رفتارهای ضدتولید مستقیم نسبت به افراد میشود. لی و اسپکتور، نشان دادند که تعارض با کارکنان احتمالاً بیشتر منجر به رفتارهای ضدتولید مستقیم نسبت به سازمان میشود .
منبع
شیخخوزانی،نورالله(1393)،رفتارهای ضدتولید بر اساس پنج عامل بزرگ شخصیت و رفتارهای شهروندی سازمانی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی صنعتی سازمانی،دانشگاه آزاداسلامی ارسنجان
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید