رابطه ي يادگيري خودتنظيمی وپيشرفت يادگيري     

آ نچه رابطه ي بين يادگيري خودتنظيمی و پيشرفت يادگيري را مشخص می كند، رابطه ی بین مهارت ها و راهبردهاي اين نوع يادگيري، يعني راهبردهاي شناختي و فراشناختي با پيشرفت يادگيري است.

بسياري از پژوهشگران همچون باتلر و واين ، ساراسون، و هانسفورد ، در پژوهش های خود به چنين رابطه اي اشاره كرده اند. براي مثال، پژوهش های هانسفورد ،حاكي از آن است كه بين يادگيري خودتنظيمی و مهارت هاي شناختي و فراشناختي، ارتباط و همبستگي معناداري وجود دارد.به طور كلي محققان دريافته اند ، دانش آموزانی كه در فرايند مطالعه و يادگيري خود از مهارت هاي فراشناختي همچون: برنامه ريزي، كنترل و نظارت و ارزشيابي بهره مي برند، به طور قابل توجهي عملكرد بهتري نشان مي دهند. در همين باره، ساراسون معتقد است، نخستين گام براي دست يابي به یادگيري خودتنظيمی و در نهايت پيشرفت در يادگيري، آموزش و ارتقاي يادگيري دانش آموزان در زمينه ي مهارت هاي شناختي و فراشناختي است .

ويژگي هاي يادگيرندگان برخوردار از توانايي خودتنظيمي در يادگيري   

نظريه خودتنظيمي، از روان شناسي سنتي كه بر مبناي تئوري و تحقيق در مورد خودنظم استوار است نشأت گرفته است. مدل هاي متعددي از يادگيري خود – تنظيمي ارائه شده اند كه بيشتر آن ها در نظريه شناختي – اجتماعي بندور ا، از عملكرد انسان ريشه دارند .

يكي از فرضيات زمينه اي نظريه بندورا اين است كه افراد، عواملي مبتكر و خود – تنظيم هستند، نه عواملي كه منفعلانه توسط محيط اطراف خود شكل مي گيرند. يادگيرندگانِ خودتنظيی اهدافي نزديك و قابل دستيابي براي خود تنظيم مي كنند، جهت گيري آن ها بيشتر در راستاي يادگيري است ، نه موفقيت و به اين درك رسيده اند كه وظايف يادگيري مختلف به راهكارهاي مختلفي نيز نياز دارد و به همين خاطر، مناسب ترين راهكارها را به شيوه اي مؤثر به كار مي گيرند، از خود -كارآمدي بالايي برخوردارند، موفقيت خود را توسط راهكارهايي نظير : تخيل، خودآموزي و تمركز حواس تحت كنترل دارند، به ضرورت نتايج مياني فرآيند يادگيري واقف هستند ومی توانند ويژگي هاي تصادفي دقيقي براي نتايج يادگيري ايجاد كنند و در نهايت، در گزينش راهكارهاي يادگيري براي هر يك از موقعيت هاي يادگيري خاص، آزادند.

مي توان گفت چارچوب اين نظريه بر اين اساس استوار است كه دانشجویان چگونه از نظر فراشناختي، انگيزشي و رفتاري، يادگيري خود را سامان مي بخشند . در فرآيند يادگيري ، علاوه بر عوامل شناختي، عوامل انگيزشي نيز د خالت دارند . در يادگيري خود – تنظيمي، دانشجو مهارت هايي براي طراحي، كنترل و هدايت يادگيري خود دارد و ضمن دارا بودنِ تمايل براي يادگيري، قادر است كلّ فرآيند يادگيري را ارزيابي كند.

در طول دهه گذشته و طي تحقيقات بسيار، مشخص شد كه يكي از اساسي ترين گزينه ها در خود – تنظيمي، توانايي دانشجویان در تجزيه، تحليل و تركيب مسائل گوناگون است . بيگز،  انت ویسنل ، مارتن و سالجو، پاسک  ، و ورمونت ، روش های یادگیری دانشجویان را به عنوان مشخصه ی مهمي در سازمان دهي و كنترل فرآيندهاي شناخت نگر معرفي كردند.

سيف ، يادگيرندگان خودتنظيمی را با صفت راهبردي معرفي مي كند. اين يادگيرندگان، با اعتماد به نفس بالا و احساس اطمينان از این كه از عهده برخواهند آمد، با فعاليت ها يا تكاليف يادگيري روبه رو مي شوند. يادست كم با اين احساس كه مي دانند چگونه بايد از پس آن ها برآيند، با آن ها برخورد مي كنند. آنان مي دانند، يادگيري نوعي جريان فعال است و خودشان بايد بخشي از مسئوليت آن را بپذيرند. يادگيرندگان راهبردي يا برخوردار از توانايي خودتنظيمي در يادگيري، به طور فعال به يادگيري  مي پردازند و می دانند كه چه وقت مي فهمند و شايد مهم تر از آن، مي دانند كه چه وقت نمی فهمند.

مطالعات پينتريچ ، در زمينه ي اين نوع يادگيرندگان حاكي از آن است كه اين افراد معمولاً شروع كننده ی يادگيري هستند و براي خود اهداف قابل وصول و دست يافتني تعيين می کنند؛ عملكرد خود را بازبيني مي كنند و با استفاده از ارزشيابي در تشخيص نقايص و اصلاح و جبران آن ها می کوشند.به اعتقاد پنتریچ و دیگروت، ویژگی های این راهبردها؛ راهبردهای یادگیری خودتنظیمی آن است که سطح برانگیختگی را بالا برده، میزان درگیری شناختی را افزایش می دهند و نهایتاً عملکرد تحصیلی را بهبود می بخشند. مطالعات انجام شده در زمینه ی ویژگی های افراد خودتنظیم گر حاکی از آن است که این افراد در زمینه ی یادگیری خودانگیخته اند؛ اهداف تحصیلی واقع گرایانه ای برای خویش وضع می کنند؛ از راهبردهای کارامد به منظور دست یابی به اهداف خود استفاده می نمایند و در صورت لزوم راهبردهای مورد استفاده را اصلاح می کنند یا تغییر می دهند. انان سعی می کنند با استفاده ی بهینه از منابع در دسترس مانند: زمان، مکان، همسالان، والدین، معلمان و منابع کمکی از قبیل فیلم، ویدئو و رایانه به ساخت؛ آفرینش و انتخاب محیط هایی دست بزنند که یادگیری را افزایش دهد.

منبع

هاشمی نیا،طاهره(1394)، نقش هوش معنوی و راهبرد های یادگیری خودتنظیمی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان، پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی تربیتی،دانشگاه آزاداسلامی بندرعباس

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید