دیابت چیست؟
بیماری قند یا به عبارت دیگر دیابت بیماری مزمنی است که در نتیجه اختلال در تولید و عملکرد انسولین در بدن به وجود میآید. دیابت یا به علت فقدان انسولین یا به علت وجود عواملی که مخالف انسولین عمل میکنند، به وجود میآید. نتیجهی عدم کفایت عمل انسولین افزایش غلظت گلوکز خون است. اختلالات متابولیک دیگر نیز روی میدهد، نمونه بارز آن افزایش اجسام کتونی خون در هنگام کمبود شدید انسولین است.دیابت به چهار گروه دیابت نوع یک، دیابت نوع دو، دیابت حاملگی و دیابت به علل متفرقه تقسیم میشود: دیابت نوع یک که ده الی پانزده درصد کل موارد دیابت را تشکیل میدهد، تولید انسولین از پانکراس به علت از بین رفتن سلولهای سازنده انسولین، متوقف میشود. به همین دلیل افراد مبتلا به این نوع دیابت باید از بدو تشخیص، انسولین مورد نیاز بدن را به صورت تزریقات روزانه تامین کنند، به این نوع دیابت، دیابت وابسته به انسولین میگویند .
دیابت وابسته به انسولین ناشی از تخریب و نهایتأ از بین رفتن سلولهای B جزایر لانگرهاس پانکراس است که به فقدان تولید انسولین منجر میشود. عاملی که موجب تخریب جزایر میشود ناشناخته است، در بعضی موارد ممکن است یک ویروس باشد. دیابت وابسته به انسولین مستقیمأ به ارث نمیرسد، اگرچه بعضی از افراد ممکن است استعداد به دیابت را به ارث ببرند که در آنها افزایش استعداد ابتلا به این نوع دیابت نشان داده شده است .دیابت حاملگی به دیابتی میگویند که برای اولین بار در طول حاملگی تشخیص داده میشود. این نوع دیابت معمولا گذراست و بعد از اتمام حاملگی بهبود مییابد. خانمهای مبتلا به دیابت حاملگی بعدها در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع دو هستند.
دیابت به علل متفرقه میتواند بر اثر ارث، سابقه فامیلی قوی، سابقه زایمانی بد و یا نوزادان بسیار بزرگ در بدو تولد، ایجاد شود.دیابت نوع دو بیشتر در بالغین بالای سی سال و چاق دیده میشود که 90-80 درصد کل موارد دیابت را شامل میشود و انسولین تولید شده از پانکراس در این افراد به خوبی عمل نمیکند. در واقع پانکراس به اندازه کافی انسولین ترشح نمیکند و یا انسولین ترشح شده، به علت وجود مقاومت سلولها مخصوصأ در افراد چاق، فاقد کارایی لازم است. به این نوع دیابت غیر وابسته به انسولین یا دیابت بزرگسالی میگویند . دیابت نوع دو شروع خیلی آهستهای دارد و شایعترین علامت اولیهی آن در واقع بی علامتی است. درصد قابل توجهی از مبتلایان به دیابت نوع دو از بیماری خود خبر ندارند و تنها با انجام آزمایش قند خون میتوان بیماری آنها را تشخیص داد .
از علائم دیابت نوع دو میتوان به عفونتهای مکرر، مخصوصا عفونت دستگاه ادراری و پوست، تاری دید، بهبودی دیررس زخم ها، احساس سوزش و بی حسی در انگشتان پا، پر نوشی و تشنگی، پر ادراری، زود رنجی و تحریک پذیری و خستگی زیاد غیر قابل توجیه اشاره کرد. تمامی افراد بالای چهل سال در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع دو هستند و باید هر سه سال یک بار تحت آزمایش قند خون قرار بگیرند. هم چنین مطالعات نشان داده است که افراد چاق، افراد با کلسترول بالا و فشار خون بالا در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع دو هستند .
آزمایش میانگین قند خون که بصورت درصد بیان میشود نشان میدهد که در طول دو الی سه ماه گذشته چند درصد از هموگلوبین خون که یکی از پروتئینهای موجود در گلبولهای قرمز است، با قند ترکیب شده است. هرچه این درصد بالاتر باشد بیانگر این است که معدل قند خون بالاتر از حد طبیعی بوده است. این آزمایش وسیله بسیار خوبی برای تصمیم گیری در مورد موفقیت روش درمانی میباشد. در واقع وقتی میتوان درمان یک دیابتی را موفق دانست که درصد هموگلوبین HbA1C در حدقابل قبولی باشد. این حد قابل قبول زیرهشت و ترجیحأ زیر هفت درصد است. نگهداشتن هموگلوبین HbA1C زیر هفت درصد از پیدایش عوارض در چشم ها، کلیهها و اعصاب جلوگیری میکند. این آزمایش را باید ترجیحأ هر سه ماه یک بار انجام داد .
ریسک به ارث رسیدن دیابت
یک کودک دارای مادر یا پدر دیابتیک وابسته به انسولین دارای افزایش ریسک برای مبتلا شدن به همان نوع دیابت قبل از بیست سالگی است، اما خطر آن هنوز کم و در حدود یک درصد است. اگر والدین هر دو مبتلا به دیابت وابسته به انسولین باشند، خطر بیماری افزایش میابد .
منبع
نوروزی،نرجس(1394)، اثر بخشی امید درمان گروهی به روش شناختی رفتاری بر افسردگی و کیفیت زندگی زنان،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید