جهت­ گیری هدف  و بررسی متغییر ها

جهت­ گیری هدف و متغیر­های عاطفی:

در حالی که جهت­گیری هدفی و خودکارآمدی یادگیرندگان به طور وسیعی توسط محققان بررسی شده است، نقش عوامل و متغیرهای عاطفی و انگیزشی، به طور گسترده­ای بررسی نشده است.عواطف منفی اغلب زمانی بروز می­کند که فرد دغدغه چگونه ارزیابی شدن توسط همسالان خود را دارد که این امر بیشتر در مورد جهت­گیری هدفی عملکردی، صادق است. زیرا در جهت­گیری هدفی عملکردی، فرد بیشتر قصد دارد مهارت­ها و توانمندی­هایش را به دیگران نشان دهد. اهداف عملکردی به ارزیابی دیگران و مقایسه­ای که همکلاسی­ها با هم دارند، نیز بستگی دارد. به نظر می­رسد که در جهت­گیری هدفی تبحری، فرد قدرت کنترل بیشتری بر خود و بر اهداف پیشرفت خود داشته باشد. هرچه تمایل فرد برای کسب مهارت­ها و فنون در وی درونی شود، بیشتر به سمت جهت­گیری هدفی تبحری پیش می­رود . یادگیرندگانی که جهت­گیری اجتنابی دارند، اغلب در ارتباط با ذهنیات دیگران این دغدغه را دارند که مبادا دیگران متوجه ناتوانی­ها و ضعف­های آنها شوند. وقتی این یادگیرندگان با تکالیف نسبتا دشواری روبرو می­شوند، اغلب سعی دارند که به هر بهانه ­ای از انجام تکالیف طفره روند. طوری که بتوانند ناتوانی­ها و عدم اعتماد به نفس خود را پنهان سازند. در نتیجه فرد از راهبردهای مختلفی از جمله: به تعویق انداختن عمدی کارها، تلاش نکردن، عذر و بهانه آوردن برای مطالعه نکردن استفاده می­کنند.فردی که جهت­گیری تبحری دارد، توانایی کنترل و تطبیق بیشتری با خود و محیط خود دارد، صحیح­تر فکر می­کند،  صحیح­تر عمل می­کند به دلیل اینکه ارزیابی­های دیگران چندان برایش مهم نیست. بنابراین جهت­گیری­های دانشجویان، به طور مستقیم در عواطف آنها تاثیر می­گذارد. ممکن است یک تاثیر آسیب رساننده و مخربی به همراه داشته باشد، یا احساس مطلوبی در آنها ایجاد کند. گفته شد که جهت­گیری­های هدفی و اهداف فردی بر تفکر و احساسات شخص اثر می­گذارد. این دیدگاه به خوبی با نظر ایمزدر مورد اهداف پیشرفت به عنوان یک مکانیسم میانجی­گرانه و اثبات تحقیقاتش که بیان می­دارد اهداف پیشرفت می­تواند با مواردی مثل خود­آگاهی وخودکار­آمدی تحصیلی در ارتباط باشد، منطبق است. جمعی از محققان دریافتند که اکثر یادگیرندگانی که جهت­گیری رویکرد- عملکرد دارند، به دلیل ترس از شکست احتمالی، اعتماد به نفس آنها در رویارویی با تکالیف تحصیلی، کاهش می­یابد. اسمیت و همکاران بیان می­کنند که یادگیرندگانی که جهت­گیری هدفی عملکردی دارند (نشان دادن توانایی­ها یا اجتناب از نشان دادن ناتوانی­ها) به دلیل تلاش برای برآوردن برخی انتظارات غیرواقع­بینانه، بیشتر تحت فشار و استرس هستند. با احتمال افزایش شکل­گیری عواطف منفی در یادگیرندگانی که جهت­گیری­های عملکردی دارند (رویکردی و اجتنابی) ، خودکارآمدی آنها نیز کاهش می­یابد.

رابطه جهت­ گیری هدف و پیشرفت تحصیلی                                                                   

چندین دهه تحقیقات نشان داده است که یکی از پیامدهای کلیدی جهت­گیری­های هدف، عملکرد یا پیشرفت است، بنابراین اهداف به­صورت ایده­آل باید با پیشرفت پیوند یابند. ادبیات پژوهش در مورد اهداف تبحری تقریبا همسان است در این که دانشجویان و دانش­آموزان تبحرگرا بیشتر در یادگیری درگیر هستند، از راهبردهای شناختی عمیق­تر استفاده می­کنند، به­طور درونی برای یادگیری برانگیخته می­شوند و بنابراین عملکرد بهتری دارند.در عین حال بعضی مطالعات دریافته­اند که اهداف تبحری با پیشرفت تحصیلی نامرتبط هستند. برای مثال هاراکیویکز و همکاران دریافته­اند که اهداف تبحری با انگیزش درونی و علاقه بیشتر ارتباط دارند، در حالی که اهداف رویکرد – عملکرد با انگیزش بیرونی و عملکرد بهتر مرتبط هستند. در میان دانشجویان دانشگاه اهداف رویکرد- عملکرد به صورت مثبت با عملکرد تحصیلی و دیگر سازه­های انگیزشی از قبیل خودپنداره تحصیلی ارتباط دارند اما با علاقه یا انگیزش درونی ارتباطی ندارند.

 میگلی و همکاران بیان می­کنند که اگر­چه دانش­آموزان با اهداف رویکرد – عملکرد، ممکن است نمرات بالاتری از دانش­آموزانی با اهداف تبحری داشته باشند، ولی به­صورت عمیق یاد نمی­گیرند. نمرات امتحانی اغلب، پاداش حفظ کردن طوطی­وار و یادآوری سطحی واقعیت­ها هستند و بنابراین فراگیران را از فرایندهای تفکر عمیق­تر دور می­کنند. هم­چنین آنها بیان می­کنند که اهداف رویکرد- عملکرد ممکن است برای پسران مفیدتر باشد تا دختران و نیز برای دانش­آموزان در پایه­های بالاتر در مقابل دانش­آموزان پایه­های ابتدایی که بیشتر تبحرگرا هستند. فراگیرانی که برای اجتناب از شکست و نالایق به نظر رسیدن، برانگیخته می­شوند، جهت­گیری هدفی اجتناب- عملکرد را نشان می­دهند. محققان دریافته­اند که اهداف اجتناب- عملکرد پیامدهای منفی برای انگیزش و یادگیری دارندو با خودناتوان­سازی و ایجاد آگاهانه موانعی که احتمال موفقیت شخص را کاهش می­دهند مانند تنظیم غیرواقع­بینانه اهداف عالی، عدم تلاش، تعلل در انجام تکلیف و تقلب، ارتباط دارند.به­طور خلاصه، اهداف تبحری ارزش درونی بالایی دارند، اما همیشه پیش­بینی­کننده پیامدهای مرتبط با پیشرفت مانند نمرات امتحانی نیستند. اهداف رویکرد- عملکرد می­توانند تاثیر مثبتی بر پیامدهای پیشرفت مثل نمرات داشته باشند. با این وجود تحقیقات نتایج متفاوتی را در ارتباط میان جهت­گیری هدفی رویکرد- عملکرد و پیشرفت تحصیلی نشان داده­اند. در نهایت رابطه بین اهداف اجتناب-عملکرد و پیشرفت، تقریبا همیشه منفی بوده است.پراکندگی نسبی در نتایج این پژوهش­هارا می­توان به تنوع در معیارهای هدف، تکالیف، بافت­ها و سن شرکت­کنندگان در این پژوهش­ها نسبت داد. با توجه به آن­چه گفته شد می­توان نتیجه گرفت که جهت­گیری­های هدفی در موقعیت­های تحصیلی، مبینانگیزه فرد از تحصیل است و به همین دلیل تمایلات، کنش­ها و پاسخ­های او را در موقعیت­های یادگیری تحت تاثیر قرار می­دهد.

منبع

عمادی ،شایان (1393) ،مقایسه جهت گیری هدف ،پیشرفت تحیلی و خود تنظیمی در دانشجویان کارشناسی ارشد روانشناسی بامدرک کارشناسی مرتبط و غیر مرتبط ،پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی ، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید