تفاوت و تشابه خود جرحی با اقدام خودکشی
اولین مطالعاتی که به مقایسه خودجرحی با اقدام به خودکشی پرداختهاند مرتبط با تعریف و ضابطه مندی فاوازا است که بنابرتعریف خودجرحی را بر اساس سه ویژگی کشندگی کمتر، تکرار بیشتر و انگیزه خودکشی کم از اقدام به خودکشی جدا میکنند. به صورت کلی در اکثر مطالعات مقایسهای این دو رفتار مشخص شده است که خودجرحی ماهیت مزمنتری دارد و در دفعات بیشتری تکرار میشود، از لحاظ نیت و انگیزه در نوجوانان اقدام کننده به خودکشی نیت بیشتر مرتبط با مرگ و مردن است، در حالی که در نوجوانان خودجرحیکننده انگیزه اصلی رها شدن از حالتهای آشفتگی روانی است.
شیوع خودجرحی بدون خودکشی هم در گروه بالینی و هم غیربالینی بیشتر ازاقدام به خودکشی است. در یک نمونه 1500 نفری از جمعیت عمومی نوجوانان، شیوع طول عمر خودجرحی 14% و اقدام به خودکشی 4% گزارش شده است.در چهار مطالعه برخی از ویژگیهای جمعیت شناختی (جنس وسطح تحصیلات) اقدام به خودکشی و خودجرحی بدون خودکشی با هم مقایسه شدهاند. بر اساس نتایج این مطالعات احتمال اقدام به خودکشی در دختران نوجوان بیشتر از پسران است، اما درباره تفاوت جنسیتی در خودجرحی بدون خودکشی یافتهها ناهمگون است.اکثر نوجوانانی که خودجرحی بدون خودکشی انجام میدهند، نسبت به نوجوانان با اقدام به خودکشی سطح تحصیلات بالاتری دارند.از لحاظ ارتباط رویدادهای تنش برانگیز زندگی با اقدام خودکشی و خود آسیب رسانی در دو مطالعه مشخص شده است كه فراوانی رویدادهای تنش برانگیز در نوجوانانی که اقدام به خودکشی میکنند، بیشتر بوده و ماهیّت این رویدادها در ارتباط با خودکشی اعضای خانواده، دوستان یا آزار جنسی است؛در حالیکه در نوجوانانی که خودآسیب رسانی انجام میدهند، این رویدادها بیشترشامل مشکلات مدرسه، درگيري و دعوا با هم کلاسیها و اختلاف با والدین درباره مسائلی مانند استقلال و خودمختاری است.نتایج مطالعاتی که دو گروه نوجوانانی که فقط اقدام به خودکشی داشتهاند (گروه اول) با نوجوانانی که اقدام به خودکشی را همراه با خود جرحی داشتهاند (گروه دوّم) به صورت کلی نشان داده است که در گروه دوّم فراوانی نشانه های افسردگی، اختلال نافرمانی مقابلهای، خشم، رفتارهای خطرجویانه وتکانشگري بیشتر میباشد.نوجوانانی که صرفاً رفتار خودجرحی دارند، از حیث اعتماد به نفس در سطح بالاتری قرار دارند و بیشتر از حمایت والدین برخوردارند و هم چنین سطح افسرده خویی و افکار خودکشی در این افراد کمتر از افرادی است که هر دو رفتار اقدام به خودکشی و خودجرحی را داشتهاند، اما از حیث ناامیدی، تصویر بدنی و حمایت از جانب همسالان تفاوتی بین این دو گروه وجود ندارد.براساس یک بررسی بوم شناختی، ناک و پرینستن گزارش کردند در نوجوانانی که دارای سابقه اقدام به خودکشی و خودجرحی به صورت هم زمان هستند، فراوانی افکار مرتبط با خود جرحی بیشتر است، امّا مدت زمان پایداری این افکار کمتر از 30 دقیقه است، درحالیکه افکار خودکشی در این افراد طولانیتر و با فراوانی کمتر است. آن دسته از نوجوانانی که از روشهای بیشتری برای خودجرحی استفاده میکنند ، سابقه طولانیتری از خودجرحی دارند و درد کمتری را در زمان خود جرحی تجربه میکنند و به احتمال بیشتری اقدام به خودکشی میکنند.
در سه مطالعه طولی عوامل خطر پیشبینی کننده خود آسیب رسانی و اقدام خودکشی بررسی شده است. در این مطالعات پیش بینی کننده های اقدام خودکشی عبارت بود از داشتن سابقه قبلی خودآسیبرسانی بدون خودکشی، ناامیدی، جنسیت مؤنث، سابقه قبلی اقدام به خودکشی، گرایشهای همجنسگرایی، خودارزشیابی منفی، افکار خودکشی و کارکرد خانوادگی ضعیف در حالیکه سابقه قبلی اقدام به خودکشی، همجنسگرايي، خودارزشیابی منفی، رابطه جنسی پیش از 15 سالگی، ناامیدی و ابتلا به اختلالهای اضطرابی در همان مطالعات بهعنوان پیشبینیکنندههای خودآسیبرسانی از نوع خودجرحی گزارش شدند. شباهت زیادی میان پیشبینیکنندههای هر دو رفتار وجود دارد و این احتمال را به ذهن میرساند که ممکن است تا حدود زیادی هر دو رفتار دارای ریشههای مشترکی باشند. فراوانی تشخیص اختلال استرس پسآسیبی و افسردگی اساسی در نوجوانان اقدامکننده به خودکشی بیشتر از نوجوانان خودآسیبرسان است .در پژوهشی سه گروه «خودآسیبرسان همراه با اقدام به خودکشی»، «اقدام به خودکشی» و «خودآسیبرسان» با هم مقایسه شدند. یافتهها نشان داد افراد گروه اول بیشتر ملاکهای تشخیص اختلال شخصیت مرزی را دارند، همچنین مشخص شد هر چه نشانههای مرتبط با ابهام درباره خویشتن بیشتر باشد، احتمال اقدام به خودکشی بیشتر است، درحالیکه نشانههای مرتبط با اختلال در روابط میانفردی، احتمال خودآسیبرسانی را بیشتر میکند.
شناخته شدهترین انگیزههای اقدام به خودکشی بزرگسالان را
- رهایی از درد روانی ناشی از عدم ارضای نیازهای روان شناختی و
- کمکخواهی توصیف کردهاند.
در مطالعهای بر روی انگیزههای خودآسیب رسانی عمدی در هفت کشور اروپایی نیز این دو بعد اصلی شناسایی شده اند. بنابر نتایج این مطالعات انگیزه های میل به ابراز احساس ناامیدی،میل به ترساندن دیگران، میل به انتقام گرفتن از دیگران، میل به اطمینان جویی از محبت دیگران و میل به کسب توجه جزو انگیزه های اجتماعی و بین فردی بودند که در این مطالعه برای خودآسیب رسانی عمدی شناسایی شدند. ویژگی مشترک این انگیزه ها میل به کمک جویی و تاثیر گذاشتن روی دیگران است. انگیزه هایی که تحت عنوان انگیزه رهایی از درد شناسایی شدند عبارت بودند از میل به مردن، میل به تنبیه خود، میل به رهایی از یک حالت ذهنی .در ظاهر انگیزه خودآسیبرسانی بازگشت به زندگی و یک شیوه مقابله برای غلبه بر افکار و احساسات منفی است، در حالیکه انگیزه اقدام به خودکشی از بین بردن خود است .مقایسه انگیزه های نوجوانان خود جرحی کننده با نوجوانانی که از خودمسموم سازی برای آسیب به خود استفاده کرده بودند نشان داد پی بردن به دوست داشته شدن از جانب دیگران ، ابراز تنفر از خود و پیشگیری از وقایع منفی خانوادگی مانند جدایی یا طلاق والدین به عنوان انگیزه های خود مسموم سازی شناسایی شدند در حالیکه انگیزه های نوجوانانی که از خودجرحی برای آسیب به خود استفاده کرده بودند عبارت بود از رهایی از هیجان های منفی، آرام شدن از طریق دیدن خون و کمک خواهی.براساس نتایج مطالعاتی که انجام شده است انگیزه های خودآسیب رسانی از اقدام خودکشی بیشتر است ولی در برخی از انگیزه ها مانند تنظیم هیجانی و کمک خواهی بین دو گروه شباهت وجود دارد.در نوجوانانی که به علت اقدام خودکشی بستری میشوند نرخ رفتارهای خود آسیب رسانی 55٪ گزارش شده است .مقایسه نوجوانان خودکشی کننده با و بدون رفتارهای خود آسیب رسانی نشان داد ملاک های تشخیص اختلال افسردگی اساسی، کج خلقی، اختلال نافرمانی مقابله ای و وقوع رفتارهای پرخطر و بی مهابا در نوجوانان دارای هر دو رفتار خودکشی و خودآسیب رسانی بیشتر از گروهی است که فقط به دلیل اقدام خودکشی بستری میشوند.نتایج مقایسه این دو گروه نشان داد اگر چه نشانه های شناختی و عاطفی گروه مختلط خودکشی و خودآسیب رسانی بیشتر از گروه با سابقه اقدام خود کشی است اما از لحاظ شدت انگیزه خودکشی با هم فرق نداشتند. ابراز عاطفه منفی از طریق رفتارهای خودآسیب رسانی تا حدی از شدت انگیزه خودکشی می کاهد.
منبع
خانی پور،حمید(1393)، رفتارهای خود آسیب رسانی در نوجوانان:ماهیت،احتمال خودکشی و نقش عوامل روانشناختی و همسالان ،پایان نامه دکتری روانشناسی ،دانشگاه علامه طباطبایی
دیدگاهی بنویسید