تعریف سرسختی روانشناختی چیست ؟

سرسختی روانشناختی، یک ویژگی شخصیتی است که در رویارویی با حوادث فشارزاي زندگی به عنوان منبع مقاومت و سپرمحافظ عمل می کند. سرسختی، ترکیبی از باورها در مورد خود و جهان است که از سه جزء تعهد، کنترل و مبارزه جویی تشکیل شده است، اما در عین حال مجموعهاي واحد است که از عمل هماهنگ این سه جزء تشکیل یافته است.سرسختی احساس بنیادي از کنترل است که به فرد سرسخت امکان ترسیم و دسترسی به فهرستی از راهبردها را می دهد. در نهایت سرسختی باعث پرورش دیدي خوش بینانه نسبت به فشارزاها می­شود؛ به عبارتی، صفت مبارزه جویی، فرد سرسخت را قادر می سازد تا حتی حوادث ناخوشایند را بر حسب امکانی براي یادگیري به تهدیدي براي ایمنی در نظر بگیرد و تمامی این جنبه­ها باعث پیشگیري و یا کوتاه شدن مدت پیامدهاي منفی تنش­زا می شود و در واقع سرسختی، سپري در مقابل برانگیختگی شدید فیزیولوژیک در اثر حوادث تنش زا است که سیله و دیگر پژوهشگران، عامل آسیب پذیري در مقابل بیماریها می دانند.سرسختی روانشناختی به عنوان تعدیل کننده، روابط بین تنش و بیماري روانشناختی و جسمانی عمل می کند.افرادي که از سرسختی روانشناختی قوي برخوردارند، احتمال کمتري دارد که در مقایسه با افراد داراي سرسختی روان شناختی ضعیف در پاسخ به تنش، دچار آسیب جسمانی و یا روانی شوند. هم چنین یافته هاي تجربی نقش تعدیل کننده سرسختی روانشناختی را در مقایسه با فشارهاي جانبی تنش تأیید می کند. دیگر یافته ها بیان می کند که بین دو جنس از نظر سرسختی روانشناختی تفاوت معنی داري نیست.ویژگیهاي سرسختی روانشناختی به این ترتیب است: 1- حس کنجکاوي قابل توجه 2- تمایل به داشتن تجربه هاي جالب و معنی دار 3- اعتقاد به مؤثر بودن آنچه مورد تصور ذهنی قرار گرفته است. 4- باور به اینکه تغییر، طبیعی است و هر محرك با اهمیتی می تواند موجب رشد و پیشرفت شود. 5- ابراز وجود و نیرومندي. 6- توانایی استقامت و مقاومت. این ویژگیهاي مختلف می تواند در خصوص سازگاري با وقایع تنش آور زندگی مفید باشد.

منطق انتخاب این ویژگیها ارزیابی­هاي شناختی خوش بینانه­اي است که می تواند به رغم تنش آور بودن آنها باعث درك معنی دار و طبیعی ویژگیها از سوي فرد شود. با وجود این، تصمیم گیري قاطعانه می تواند به یکپارچگی آنان در تجربه هاي آینده منجر شود؛ به این ترتیب افراد سرسخت، وقایع تنش آور را به وقایع قابل تحملتر تبدیل می کنند.همان گونه که از این مباحث پیداست، سرسختی روانشناختی به عنوان ویژگی مهم در ساختار شخصیت افراد می تواند آنها را برابر فشار هاي مختلف محیطی محافظت کند. در واقع می توان عنوان کرد که افراد با سطح سرسختی روانشاختی قوي با توجه به صفات مبارزه جویی و ابراز وجود و نیرومندي و استقامت در مقابل حوادث تنش­زاي محیطی کمتر دچار آسیبهاي جسمانی و روانی می شوند؛ لذا اهمیت و ضروت سرسختی روان­شاختی در این مباحث آشکار می شود.سرسختی روانشناختی سازه ای است که به عنوان یک ویژگی شخصیتی و با نقش موثر خود در تعدیل پیامدهای استرس، مطالعات گسترده ای را تا کنون به خود اختصاص داده است. فلاسفه و دانشمندان علوم اجتماعی در طول سالها تحقیق، افراد بسیاری را مشاهده کردند که به دلیل ویژگی های شخصیتی معینی، بهتر با موقعیت های ناخوشایند زندگی، سازگار بودند. در فرهنگ عامه نیز افرادی هستند که با صفاتی چون «مقاوم» و «صبور»، شناخته می شوند، این افراد ظاهراً بهتر از سایرین، مشکلات را تحمل می کنند و دیرتر از پای در می آیند. تا سه دهه اخیر، پژوهش های بسیار اندکی در زمینه ویژگی های شخصیتی (رفتاری و شناختی) چنین افرادی انجام شده بود. چرا که تا قبل از دهه 80، بیشتر پژوهش ها روی علل استرس، تغییرات و بحران های زندگی و ارتباط آنها با سلامتی جسمانی و روانشناختی تمرکز داشت.

منبع

آزاد ،زهرا (1394) ، اثربخشی آموزش مهارت­های زندگی بر سرسختی روانشناختی و بهزیستی اجتماعی در خانم­های خانه دار و شاغل ، پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی ، دانشگاه آزاد اسلامی رشت

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

مطالب مرتبط

دیدگاهی بنویسید

0