تعریف سازمان

سازمان مجموعه هدفمندی است که پیرو یک نظام است، و دارای مرزها و حدودی است که آن را از محیط خود جدا می‌سازد. سازمان عبارت است از فرایندهای نظام یافته از روابط متقابل افراد برای دست یافتن به هدفهای معین. این تعریف از پنج عنصر تشکیل شده است:

• سازمان همیشه از افراد تشکیل می شود .
• این افراد به طریقی با یکدیگر ارتباط دارند و بین آنها روابط متقابل برقرار است.
•  این روابط متقابل را می توان نظام بخشید

 کلیۀ افراد در سازمان دارای هدفهای مشخصی هستند و بعضی از این هدفها در عملکرد آنها اثر می گذارند. هر فرد انتظار دارد که از طریق همکاری در سازمان به هدفهای شخصی خود نیز نایل شود.این روابط متقابل همچنین نیل به هدفهای مشترک سازمان را میسر می کند و اعضای سازمانها برای دست یافتن به هدفهای فردی، حصول هدفهای مشترک سازمانی را دنبال می کنند. با توجه به تعریف فوق، سازمان چیزی جز روابط متقابل بین افراد نیست و ساختار سازمانی این روابط متقابل را که شامل تعیین نقشها، روابط بین افراد، فعالیتها، سلسله مراتب هدفها و سایر ویژگیهای سازمان است، منعکس می نماید.

سازمان تشکیل شده  است از گروهی از افراد با طرز فکرهای مختلف  که برای رسیدن به اهداف مشخص و معین  دور هم جمع شده اند و  برای رسیدن به آن اهداف با هم همکاری می کنند.سازمان عبارت است از گروهی متشکل از دو یا چند تن که در محیطی با ساختار منظم و از پبش تعیین شده برای نیل به اهداف گروهی بایکدیگر همکاری می کنند. با توجه به تنوع کارکرد سازمان می توان برای سازمان تعریف زیر را آورد؛ یک سازمان عبارت است از:

• یک موجود اجتماعی است.
• دارای هدف می باشد.
• دااری یک سیستم و ساختار معینی است.
• دارای مرز روشن و مشخص است.

سازمان عبارت است از یک نهاد اجتماعی که مبتنی بر هدف می باشد,ساختار آن به صورتی اگاهانه طرح ریزی شده است,دارای سیستم های فعال و همامنگ است و سانجام با محیط خارجی ارتباط دارد.در سازمان رکن اصلی این نیست که مجموعه ای از سیاست ها و رویه ها ارائه گردد بلکه سازمان از افراد و رابطه ای که با یکدیگر دارند تشکیل می شود.

انواع سازمان ها:  

سازمانها با توجه به اهداف اولیه آنها به2 نوع تقسیم می شوند:

 سازمانهای انتفاعی و غیر انتفاعی:سازمانهای انتفاعی سازمانهایی هستند که هدفشان از تشکیل کسب سود است.بیشتر موسسه های تجاری جزو این دسته از سازمانها محسوب می شوند. سازمانهای غیر انتفاعی بر عکس سازمانهای انتفاعی با هدفی غیر از کسب سود تشکیل می شوند. معمولا با اهدافی اجتماعی,فرهنگی,مذهبی,سیاسی تشکیل می شوند مانند موسسه های خیریه.

سازمانهای تولیدی و خدماتی:سازمانهای تولیدی سازمانهایی هستند که از مواد اولیه و مواد خام خروجی ها و کالاهای ملموس و قابل لمس تولید می کنند مانند کمد .سازمانهای خدماتی سازمانهایی هستند که خدمات ارائه می کنند و خروجی آنها ملموس و غیرقابل لمس است.

سازمانها از نظر مالکیت به دو   دسته دولتی و خصوصی  تقسیم می شوند:

• سازمانهای دولتی سازمانهایی هستند که دولت آنهارا اداره می کند .
• سازمانهای خصوصی سازمانهای هستند که به وسیله افراد یا بخش غیردولتی اداره می شوند.

سازمانها به دو نوع رسمی و غیر رسمی تقسیم می شود:

• سازمان رسمی طبق قوانین و مقرارت خاصی تشکیل شود و روابط در آن بصورت خشک و رسمی بود طبق قوانین و مقررات وضع شده
• سازمان غیررسمی طبق قوانین و مقررات خاصی تشکیل نمی شود و روابط در آن خشک و رسمی نیست بلکه کارکنان در ان دارای روابط دوستانه و صمیمیت هستند.

سازمان رسمی در بردارنده قوانین و مقررات و دستوالعمل ها و بخشنامه ها و آیینامه ها می باشد که از طریق مجاری قانونی در هر سازمان جاری می شود تا همه امور در چارچوب نظم و قانون صورت پذیرد.این مجموعه قوانین خوب می باشند اما می باید فراموش نکنیم که نباید آنقدر به وضع قوانین مختلف بپردازیم که در اصطلاح سازمان را سردرگم و پیچیده کنیم.سازمان غیر رسمی که به نام سازمان سایه هم مشهور می باشد ، در دل سازمان رسمی شکل می گیرد .این سازما ها به خاطر آن ایجاد می شوند که اصولاً سازمان رسمی نمی تواند برطرف کننده تمامی نیازهای کارکنان خود باشد ،بنابراین کارکنان در سازمانها به طرق مختلف  تیم فوتبال گردش دسته جمعی کوه نوردی میهمانی های خانوادگی و …  گردهم می آیند تا پوشش دهنده این نیازها باشد.

علما و دانشمندان کلاسیک معتقدند که با داشتن سازمان رسمی میتوان حداکثر کارائی را از کارگران بدست آورد و با لعکس علما نئوکلاسیک معتقدند که با برقراری روابط غیر رسمی میتوان باین هدف رسید.در سازمان رسمی اختیارات مقامات و روابط بین کارکنان بر حسب مقررات و قواعد وضع می شود.در سازمان رسمی مشاغل و پستهای سازمان تعریف می شوند و اختیارات و مسئولیتها در هر شغل یا در هر مقام به صورت دقیق و مدون تشریح می گردد.به طور کلی سازمان غیررسمی از گروه ها و افرادی تشکیل می شود که در درون سازمان اداری یا سازمان رسمی دارای روابط شخصی و اجتماعی بین افراد هستند.این روابط از طرف مقامات سازمان به رسمیت شناخته نمی شوند.

نتیجه فرایند جمع شدن افراد به دور هم در یک سازمان رسمی˛به طور اجتناب ناپذیری منتهی به تشکیل گروه غیر رسمی خواهد شد.با پیوستن افراد به یکدیگر˛این گونه روابط توسعه یافته ادامه می یابد.مدیریت سازمان رسمی قادر نخواهد بود در شکل گیری و نحوه پدید آمدن سازمان های غیر رسمی اعمال نظر کند. یکی از تفاوتهای سازمان رسمی و غیر رسمی اینست که سازمان رسمی˛یک سازمان عمومی و اداری است.در صورتی که سازمان غیر رسمی یک سازمان غیر رسمی خصوصی و غیر ارادی است.لذا سازمان رسمی طبق قانون مدون تشکیل می گردد و دارای اهداف از پیش تعیین شده است.اما وجود پیدایش سازمان غیر رسمی در جایی مطرح و مکتوب نیست.منبع در سازمان رسمی قانون˛اختیار و مسئولیت است و در سازمان غیر رسمی˛منبع قدرت در خود افراد نهفته است. در سازمان رسمی هر فرد که به استخدام سازمان در آید˛ موظف و مجبور است در محدوده قوانین و مقررات به انجام وظیفه بپردازد.در مقابل در سازمان غیر رسمی تبعیت داوطلبانه و ازاد است اهمیت سازمان غیر رسمی آنقدر زیاد است که فرد لوتانز جدا کردن سازمان رسمی را از غیر رسمی اشتباه بزرگی مد داند.

منبع

باقری فشخامی ،نینا(1392)، ارتباط میان آگاهی کارکنان در تعامل با مشتریان از اهداف سازمان و کارایی آنان ،پایان نامه کارشناسی ارشد،مدیریت،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید