تعريف تيپ‌هاي شخصيتي‌نُه گانه

تيپ يك: اصلاح طلب و كمالگرا

ویژگی افراد تيپ يك کمال گرایی، جدیت، خرد، توانایی فردی برای تصمیم گیری، رعایت اصول اخلاقی، تمایل به انجام امور با نظم و درستی،تفکر سیاه و سفید و این باور كه فقط يك راه درست براي عملكردها وجود دارد. در مرحله ی سالم شخصيتي انسآن هايي بسیار صادق، عادل و كارآمد هستند. ترس اصلی افراد این تیپ شخصیتی از، بد و غيراخلاقي بودن و عيب داشتن است و تمايل به درستي و كمال دارند که به عيب‌جويي و كمال‌گرايي تبديل مي‌شود. گزينش‌هاي اجتماعي افراد تیپ یک تصحيح كردن ديگران و اصرار بر اين است كه آن ها معيارهاي رفتاري او را بپذيرند. تيپ يك ،در مواقع آسايش، همانند تيپ سالم هفت، جدي نيست و بيشتر خوش و خوشحال است. در فشارهاي زندگي ناگهان مثل تيپ بي‌منطق و ناپايدار چهار عمل مي‌كند. این فرد هنگامي باید به خود آید كه حس مي‌كند وظيفه دارد، همه چيز را خودش راهنمايي و اصلاح كند.

تيپ دو: كمكگرا ؛مهربان و مهرطلب

فرد متعلق به اين تيپ دوست دارد مورد قبول و توجه ديگران باشد و براي اين كه كسي از او نرنجد شخصيت متفاوتي از خود به افراد متفاوت نشان مي‌دهد. او مي‌كوشد بي‌نيازي خود را نشان بدهد تا كمك كردن به ديگران را بتواند به عنوان خصلت انساني خود نشان بدهد. معمولاً مهر و محبت را جست و جو مي‌كند و به ديگران ابراز مي‌نماید. در مرحله ی سالم شخصيتي خود، به طور واقعي مهربان و دلسوز است كه همين به او اجازه مي‌دهد كه بدون هيچ‌گونه انتظار و چشم‌داشتي به خود و ديگران خدمت كند.

ترس اصلی این تیپ از درخور دوست داشتن نبودن است. تمايل به اين‌كه مورد محبت واقع شود به نياز به اين كه مورد نياز باشد، تبديل مي‌شود. گزينش‌هاي اجتماعي افراد تیپ دو پويش و آگاه شدن به نيازها و تمايلات ديگران و متكي كردن آن ها به خود است. تيپ فداكار و خود فريب دو، در مواقع آسايش ، همانند تيپ سالم چهار عمل مي‌كند كه بيشتر خود را دوست دارد و عواطف واقعي خود را مي‌شناسد. تيپ نيازمند دو، در فشارهاي زندگي ناگهان همچون تيپ خشن و عصباني هشت عمل مي‌كند. آن ها هنگامي باید به خود آیند كه بر اين باورند كه براي مورد قبول واقع شدن بايد از خود مايه گذاشت ولو اين كه اين خواست واقعي او نباشد. از خصلت های اساسی این افراد  این است که معتقدند، عشق و محبت بدون چشم‌داشت را بايد تجربه كرد، اين عشق واقعي سبب مي‌شود كه از حس نيازمندي رهايي يافته و آزادانه خود و ديگران را دوست بدارد.

تيپ سه: عمل گرا ؛موفق و موفقيتطلب

این افراد، پرتلاش، فریبکار، رقابت جو، عیب پوش، به فکر پیشرفت و موفقیت هستند و سعي در به كار بردن توانايي‌هاي شخصيتي خود دارند و خود را با دست آوردهاي خود يكسان مي‌دانند. در مرحله ی سالم، فردِ بسيار لايق، مؤثر و موفقي است كه خود را با عملكرد خود متفاوت مي‌داند و تأثير مهم و با ارزش روي جامعه دارد. ترس اصلی این گروه از عدم لياقت و بي‌ارزش بودن است و تمايل به اين كه با ارزش باشد به كوشش فراوان براي كسب موفقيت تبديل مي‌شود. گزينش‌هاي اجتماعي آن ها بر این است که با خوش‌رفتاري، خودآرايي و جذابيت و يا هر تصويري از خود نشان دادن، كارآيي داشته باشند. در مواقع آسايش، همانند تيپ سالم شش عمل مي‌كند كه بيشتر مسالمت‌آميز و وفادار است و در فشارهاي زندگي همانند تيپ بي‌حوصله و خونسرد نُه عمل مي‌كند و هنگامي باید به خود آیند كه تلاش او در زندگي معطوف مي‌شود به كسب مقام و توجه برای ارزشمند بودن.

تيپ چهار: فردگرا ؛ خيالپرداز و هنر دوست

افراد متعلق به این تیپ شخصیتی، درون گرا، حساس، خيال‌پرداز، آشفته، غرق در رويدادهاي غم‌انگيز گذشته، تودار و هنردوست، متین و بردبار، تاثیرگذار در کاهش درد دیگران، مبادي آداب، خوش سليقه، زيبانگر و كنجكاو هستند. این فرد زیبایی های هستی را به خوبی درک می کند. در مرحله ی سالم شخصيتي خود، فردي بسيار هنرمند و مبتكر است. ترس از عدم هويت و ارزش‌‌هاي شاخص فردي، از ترس های اساسی این گروه است و تمايل به اين كه خودش باشد به خود پرستي و خودخواهي تبديل مي‌شود. گزینش اجتماعی این گروه با كج‌خلقي ديگران را وادار به ملاحظه‌كاري كردن است. در مواقع آسايش، همانند تيپ سالم يك عمل مي‌كند كه بيشتر معقول و مبادي اصول اخلاقي است. تيپ بي‌خيال چهار، در فشارهاي زندگي ناگهان مانند تيپ مداخله‌گر و سمج دو عمل مي‌كند. این فرد هنگامي باید به خود آید كه در احساسات خود غرق مي‌شود و به خيالبافي بسيار مي‌پردازد.

تيپ پنج: فكور ؛جست و جوگر و كنارهگير

افراد این تیپ، كناره‌گير و منزوي، بسيار مطلع، با تدبير، علاقه مند ذاتی به دانش، بی علاقه به همبستگي‌ها و تعهدات و وقت و انرژی گذاشتن برای دیگران، ماهر در تجزيه و تحليل مسائل پيچيده هستند و دانش را برای خدمت به بشرت در اختیار دیگران می گذارند. در مرحله ی سالم شخصيت خود، فردي دانشمند، بامنطق، فلسفه‌گرا، مصمم و پايدار است. ترس اصلی این تیپ از بيهوده، بي‌مصرف و ناتوان بودن است و تمايل به اين كه لايق باشد به دانايي بي‌مصرف تبديل مي‌شود. گزینش اجتماعی آن ها با خودمشغولي و كناره‌گيري عاطفي از ديگران است. تيپ پنج، در مواقع آسايش، همانند تيپ سالم هشت عمل مي‌كند كه بيشتر مطمئن، پيشرو، قاطع و اهل عمل است و در فشارهاي زندگي ناگهان همچون تيپ پرجنب و جوش و پر انرژي هفت عمل مي‌كند. آن ها هنگامي باید بخود آیند كه خود را دردنياي افكار غرق مي‌بينند واز برخورد با واقعيت‌ها پرهيز مي‌كنند.

تيپ شش: وفادار؛وفاخو و وفاجو  

این افراد، قابل اطمينان، مسئول، وفادار و محترم، باگذشت، بدون تفكر و تصميم محكم و گاهي محافظه‌كار و دودل هستند. در مرحله ی سالم شخصيتي خود، فردي مسئول، مدعي حق و وفادار است و دوستان فراواني دارد. در موفقيت‌هاي مردمي و اجتماعي نيروي بسيار به كار مي‌برد و به دنبال موفقيت شخصي خود نيست. ترس از نداشتن راهنما و حامي، در این گروه ترس اساسی است. تمايل به اين كه امنيت داشته باشد به وابستگي به باورها تبديل مي‌شود. گزینش اجتماعی در این گروه  ابراز نارضايتي و امتحان كردن ديگران در مورد تعهدات آن هاست. تيپ شش، در مواقع آسايش، همانند تيپ سالم نه، آسوده، آرام و خوشبين است. تيپ شش، در فشارهاي زندگي ناگهان همانند تيپ متكبر و خودخواه سه عمل مي‌كند. این گروه هنگامي باید به خود آیند كه براي راهنمايي و تصمیمات کاملا فردی به دیگران متکی شوند و باید اتکا به نفس در آن ها تقویت شود.

تيپ هفت: کلیت گرا ؛ خوشخو و خوشگذران

ویژگی تيپ هفت، خوش‌خو و خوش‌رو، متظاهر، شلوغ، بي‌نظم، تندرو، خوش و گيج، سخت‌گير و نكته‌سنج نبودن، انرژی و تحرک، دوست داشتن شوق و هيجان و باز نگهداشتن تمام راه‌هاست و در كنار آن ها به ديگران خوش مي‌گذرد. در مرحله ی سالم تيپ شخصيتي، رهبر خوب و انعطاف‌پذير است كه تفاوت‌ها را به خوبي پذيراست. ترس اساسی آن ها، گرفتار درد و رنج شدن است و تمايل به خشنود بودن به بي‌خيالي و لحظه‌اي بودن تبديل مي‌شود. گزینش اجتماعی آن ها  گول زدن و گمراه كردن ديگران براي پاسخگويي به خواسته‌هاي خود است. تيپ هفت، در مواقع آسايش، همانند تيپ سالم پنج، بيشتر متمركز و متفكر است. در فشارهاي زندگي ناگهان مانند تيپ كمال‌گرا واصلاح‌طلب يك عمل ميكند. این افراد هنگامي باید بخود آیند كه احساس مي‌كننددردسترس یا درون اوچيزخوبي نيست و دائم چيزهاي خوب را در محیط بیرون جست و جو مي‌كند.
 تيپ هشت: چالش طلب ؛ رهبر و مدير

ویژگی های اساسی فرد متعلق به اين تيپ شخصيتي، قدرت، اتکا به نفس، شجاعت و صداقت، در دست گرفتن كنترل امور، مخفی نکردن عصبانيت و مخالفت خود، زورگو، راسخ، كاردان و با پشتكار بودن، علاقه به بحث و جدل است. در مرحله ی سالم ، رهبر لايق و موفقي است ؛ به خصوص براي اموري كه خيلي عادي و جا افتاده نيستند که موانع و مشكلات خود و ديگران را با كارداني به چالش مي‌گيرد. ترس اساسی مورد آسيب و يا كنترل ديگران قرار گرفتن است و تمايل به حمايت از خود به جنگ و جدل تبديل مي‌شود. گزینش اجتماعی این افراد بي‌نياز نماياندن خود و تسلط بر ديگران و اصرار در انجام آن چه كه خود مي‌خواهند است. این تیپ در مواقع آسايش، همانند تيپ سالم دو عمل مي‌كند كه بيشتر مهربان و مهرورز است و در فشارهاي زندگي ناگهان مثل تيپ ترسو و مرموز پنج عمل مي‌كند. این تیپ هنگامي باید به خود آیند که بايد زحمت و سختي زيادي بكشد تا كاري انجام شود.

تيپ نه: مسالمت جو ؛ صلحجو و صلحطلب

تيپ شخصيتي نه، خود كم‌بين و صلح‌طلب، خشنود، راضی، با حس وحدت و یگانگی، علاقه مند به حفظ آرامش با هر قیمت است. خواسته‌هاي خود را به راحتي به خاطر ديگران كنار مي‌گذارد و ديگران را بر خود ترجيح مي‌دهد. در مرحله ی سالم شخصيتي خود، مشاور و ميانجي بسيار كاردان و موفقي است. صلح و صفا را با مهارت و متانت گسترش مي‌دهد. ترس از عدم ارتباط و تنهايي، اساسی ترین ترس این گروه است و تمايل به صلح و آرامش به مسامحه‌كاري و ناديده‌گرايي تبديل مي‌شود. گزینش اجتماعی این گروه  بررسي و تحقيق و زيركانه مبارزه كردن با ديگران است. تيپ نه، در مواقع آسايش، همانند تيپ سالم سه عمل مي‌كند كه بيشتر متكي به نفس و كارآمد و موفق است و در فشارهاي زندگي ناگهان شبیه تيپ مضطرب و نگران شش عمل مي‌كند. این افراد هنگامي باید به خود آیند كه در وفق دادن خود با شرايط ديگران زياده‌روي مي‌كنند .

منبع

حکیمیان،محبوبه(1392)، رابطه بين راهبردهاي كاريابي و تيپ هاي شخصيت دانشجويان، پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشکده علوم تربيتي وروانشناسي

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0