اهمیت بازاریابی اجتماعی

بازاریابی اجتماعی روشی سیستماتیک است برای حمایت از تغییر رفتارهای مرتبط با سلامت، خدمات انسانی،مسائل و معضلات محیطی و اجتماعی، که مبتنی بر اصول و فرایند های بازاریابی تجاری است. مفاهیم شش­گانه رویکرد بازاریابی اجتماعی عبارتست از: تمرکز بر  تغییر رفتار به عنوان بدنه اصلی، مداخله یا نفوذ نشأت گرفته از مخاطب، بخش بندی یا گروه بندی گروه مخاطبین به گروه­های کوچکتر، گروه­های همگن، استفاده از نظریه تبادل برای ایجاد تعادل و توازن بین هزینه و منافعی که یک مخاطب در ارتباط با یک رفتار خاص با آن سروکار دارد، در نظر داشتن رفتارهای رقیب ممکن که است برای مخاطب جذاب­تر از رفتار موردنظر باشد و استفاده از استراتژی چهارگانه سنتی بازاریابی تجاری یعنی محصول، قیمت، مکان، و فعالیت های ترویجی. این موضوع که بسیاری از معضلات اجتماعی دارای ریشه­ های رفتاری است مورد پذیرش همگان قرار گرفته است. بازاریابی اجتماعی مجموعه ای از ابزارها(افراد، محصول، قیمت، فعالیت های ترویجی و مکان) را با هدف نهایی تغییر رفتار مخاطبین هدف به خدمت می­گیرد. هنگامی که نیاز به تغییر رفتار در بین گروهی از افراد احساس می­شود در حقیقت باید با استفاده از برنامه ­های کارا و اثربخش رفتارهای زیان­آور مثل مصرف دخانیات، مصرف مشروبات الکلی، آسیب­رسانی به محیط زیست، نادیده گرفتن قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی و… را متوقف نمود و یا از طریق برنامه­های تشویقی و پیام­های مناسب افراد را به بروز رفتارهای مطلوب اجتماعی از جمله رعایت برنامه­های مرتبط با سلامت، استفاده از کمربند ایمنی در هنگام رانندگی و یا محافظت از محیط زیست در قالب رعایت مقررات و قوانین شهروندی تشویق کرد. بازاریابی اجتماعی می­تواند به صورت سیستماتیک با بکارگیری تکنیک های بازاریابی تجاری مسئولین بخش­های مرتبط را در این مسأله یاری دهد.در حقیقت بازاریابی اجتماعی تلاش می­کند مشکلات اجتماعی را از طریق تغییر عقایدی که در ذهن افراد نفوذ نموده و تثبیت شده است و همچنین رفتارهای مرتبط با این عقاید که دارای آثار زیان آوری بر سلامت مصرف کننده می­باشد، حل نماید.

قوانین و مقررات و برنامه­های آموزشی نیز از جمله روش های کنترل رفتار محسوب می­شود، اما بازاریابی اجتماعی با آموزش که تلاش می­کند با ارئه اطلاعات دیدگاه افراد را تغییر دهد متفاوت است. آموزش تنها زمانی می­تواند ابزار مؤثری برای تشویق یک رفتار مطلوب محسوب گردد که افراد با علاقه شخصی خودشان برای درگیرشدن در رفتار مورد نظر برانگیخته شده باشند و اطلاع رسانی به آنها در مورد گزینه­های موجود برای تشویق به پذیرش داوطلبانه رفتار کفایت کند، از طرف دیگر این قوانین و مقررات، افراد را با اجبار به رفتار به شیوه مطلوب اجتماعی وادار می­کند .این رویکرد زمانی مورد استفاده قرار می­گیرد که توقف رفتار نامطلوب از نظر گروه مخاطب هدف دارای منفعت باشد و استفاده از پاداش برای تغییر آن از نظر اجتماعی مطلوب نیست. علاوه بر این، قوانین و محدودیت های قانونی به نظارت مداوم و استفاده از اجبار نیاز دارد که هزینه های اجرا را افزایش داده و در برخی موارد ممکن است باعث ایجاد اختلاف در میان طراحان برنامه­ها شود.برخلاف آموزش و محدودیت های قانونی، عنصر زیربنایی فعالیت های بازاریابی اجتماعی تبادل است، به این معنا که افراد در رابطه با منابع با ارزشی همچون کالا، خدمات، همکاری و اطلاعات بر اساس فرایند تبادل به هم وابسته­اند. زمانی­که مسئله درگیرشدن در بحث بازاریابی اجتماعی مطرح می­شود، آژانس­ها از نوعی تبادل برای ارائه یک محصول اجتماعی استفاده می کنند که منافع ملموس و ناملموس حاصل از درگیر شدن در این ارتباط، مشخصا به گروه مخاطب هدف برمیگردد، و مزیتی که آژانس­ها در این ارتباط کسب می­نمایند در حقیقت حمایتی است که از جانب مخاطبین دریافت می­کنند. بنابراین، زمانی که علاقه شخصی برای درگیرشدن در یک رفتارخاص در میان مخاطبین وجود نداشته باشد و همچنین زمانی که قوانین و مقررات برای تغییر اجباری رفتار نامناسب باشد، بازاریابی اجتماعی می­تواند رهکارهای مناسبی در اختیار طراحان قراردهد .با توجه به مطالب فوق می­توان دریافت که چرا امروزه هم سازمان­های تجاری و هم سازمان­های غیرانتفاعی به استفاده از برنامه­های بازاریابی اجتماعی روی آورده اند، به ویژه در حوزه هایی که مداخله برنامه­های آموزشی و قوانین و مقررات موفقیت ­آمیز نباشد. درحقیقت بازاریابان اجتماعی می­توانند برای تغییر و اصلاح رفتار از قوانین و مقررات به شیوه ای استفاده نمایند که بازایابان تجاری نمی­توانند.

منبع

قاسمی،فاطمه(1393)،تحلیل تاثیر آمیخته بازاریابی اجتماعی بر اثر بخشی تبلیغات شهرب در شهرداری اصفهان،پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه یزد.

از فروشگاه بوبوک دیدن فرمایید