اهميت دانش و آموزش در جهان امروز

انسان تاکنون دو دوره اقتصادي را پشت سر گذاشته است . در ابتدا اقتصاد مبتني بر کشاورزي بود . سپس با ابزار گرايي و آشنايي با علوم برق و مکانيک دوره اقتصاد صنعتي پايه گذاري شد .در اين دوره ها زمين و کار اصلي ترين عناصر و سرمايه هاي آدمي تلقي مي شدند . اما  در عصر کنوني که به عصراطلاعات و دانش  موسوم است هرچند زمين و کار دو مزيت مناسب در برتري جويي ها محسوب مي شوند وليکن مزيت اصلي در سرمايه دانشي نهفته است . هم اکنون بزرگترين شرکتهاي دنيا برتري اصلي خود را نه درداراييهاي انباشته ناشي از کارخانجات و حتي بازار بزرگ،بلکه دردانش در جريان فرآيندهاي خود کسب نموده اند .

مي دانيم که فراهم آوري ، کسب و توسعه دانش توسط فرآيندي به نام آموزش شکل مي گيرد بنابراين در عصر اطلاعات و دانش، آموزش يکي از مهمترين فرآيندهاي هر سازماني است که بايد به آن توجه خاص نمود . آموزش و کسب علم و دانش تا جايي حايز اهميت است که  در سال 1995 فرانک کاروبا ، شعار چشم انداز اصلي شرکت HP با بيش از 112000 کارمند را بدين صورت مطرح کرد: HP آن چه را که مي دانست ( آنچه را که در ذهن خبرگان متخصصHP بود ) مي دانست.

مفهوم آموزش برخلاف مفهوم پرورش يك نظام نيست، بلكه آموزش فعاليتي است هدفمدار و از پيش طراحي شده، كه هدفش فراهم كردن فرصت­ها و موقعيت­هايي است كه امر يادگيري را در درون يك نظام پرورشي تسهيل كند و سرعت بخشد. بنابراين آموزش وسيله­اي است براي پرورش، نه خود پرورش. آموزش يك فعاليت مشخص و دقيق طراحي شده است؛ لذا هدف­هاي آن دقيق­تر، و مشخص­تر و زودرس­تر از هدف­هاي پرورشي است. آموزش ممكن است با حضور معلم و يا بدون حضور معلم از طريق فيلم، راديو، تلويزيون  ساير رسانه­ ها صورت گيرد .

مفهوم تدريس به آن قسمت از فعاليت­هاي آموزشي كه با حضور معلم در كلاس درس اتفاق مي­افتد اطلاق مي­شود. تدريس بخشي از آموزش است و همچون آموزش يك سلسله فعاليت­هاي منظم، هدفمدار و از پيش طراحي شده را در بر مي­گيرد و هدفش ايجاد شرايط مطلوب يادگيري از سوي معلم است. به آن قسمت از فعاليت­هاي آموزشي كه به وسيله رسانه­ها و بدون حضور و تعامل معلم با دانش­آموزان صورت مي­گيرد به هيچ وجه تدريس گفته نمي­شود. بنابراين آموزش معنايي عامتر از تدريس دارد. به عبارت ديگر مي­توان گفت هر تدريسي آموزش است، ولي هر آموزشي ممكن است تدريس نباشد.

چهار ويژگي خاص در تعريف تدريس وجود دارد كه عبارتند از:

1. وجود تعامل بين معلم و دانش­آموزان؛
2. فعاليت براساس اهداف معين و از پيش تعيين شده؛
3. طراحي منظم با توجه به موقعيت و امكانات؛
4. ايجاد فرصت و تسهيل يادگيري.

به فعاليت­هاي پراكنده و يك جانبه معلم كه ممكن است تغييري هم در دانش­آموزان ايجاد كند، تدريس گفته نمي­شود، همچنين به آن نوع از فعاليت­هاي آموزشي كه از طريق فيلم، تلويزيون، كتاب و ساير رسانه­ها صورت مي­گيرد، اگر چه منجر به يادگيري شود، به دليل اينكه كنش متقابل يا تعاملي بين معلم و دانش­آموزان وجود ندارد، تدريس گفته نمي­شود.

نتيجه اينكه معلم بايد با توجه به مجموعه شرايط مشخص كند هدف از تدريس چيست؟ چه قابليت­هايي بايد در دانش­آموزان پرورش يابد تا براساس آنها محتواي آموزشي انتخاب و فعاليت­هاي متناسب با آن طراحي شود . مفهوم حرفه­آموزي معنايي بسيار محدودتر نسبت به پرورش، آموزش و تدريس دارد. هدف آن برخلاف پرورش شكوفا ساختن استعدادهاي همه جانبه افراد يا رشد شخصيت آنان نيست، بلكه منظور دادن فنون و مهارت­هاي مورد نياز به كارآموزان براي انجام شغل يا حرفه­اي معين است، مانند دوره­هاي  تربيت معلم  و انواع آموزش­هاي فني و حرفه­اي  كه هدف آنها برآوردن اغراض و اهداف كلي پرورشي نيست، و شامل همه جنبه­هاي آموزش و تدريس نمي­شود، بلكه منظور گسترش نگرش، دانش، مهارت، و الگوهاي رفتاري مورد نياز يك فرد براي انجام عملكرد مناسب در يك وظيفه يا شغل معين است.

حرفه­آموزي را مي­توان بخش كوچكي از پرورش، آموزش و حتي تدريس، كه هدفش تربيت افراد براي پذيرفتن مشاغل و تخصص­هاي مختلف است، دانست. در واقع حرفه­آموزي يك فرايند ياددهي- يادگيري كوتاه­مدت است كه هدفش صرفاً آماده كردن افراد براي حرفه­اي معين است كه البته مي­تواند با حضور معلم و يا بدون حضور معلم صورت گيرد.

منبع

خضرلو،مسلم(1393)،بررسی نقش کلاسهای تولید محتوای الکترونیکی برگزارشده درشیوه تدریس معلمان، پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی،دانشگاه آزاداسلامی ارومیه

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید