انواع طرحواره ها ی ناسازگار اولیه وحوزه های مربوطه

یانگ ،گلوسکو وویشار،هجده طرحواره ناسازگاراولیه رابیان می کنند که این طرحواره ها را بر حسب 5 نیاز ارضانشده که در بالا آنها را توضیح دادیم ،در5حوزه طبقه بندی می کنند .

پنج حوزه وطرحواره های ناسازگار اولیه مربوط به هر حوزه به شرح زیر هستند :

حوزه اول :بریدگی وطرد

افرادی که طرحواره هایشان دراین حوزه قرار دارد ،نمی توانند دلبستگی های ایمن ورضایت بخشی با دیگران برقرارکنند .انتظار این که نیازها ی فرد برای امنیت ،ثبات، محبت ،همدلی ،درمیان گذاشتن احساسات ،پذیرش واحترام به شویه قابل پیش بینی ارضاءنخواهند شد طرحواره های این حوزه به طور معمول درخانواده هایی به وجود می آید که بی عاطفه ،سرد ،مضایغه گر ،منزوی ،تندخو ،غیر قابل پیش بینی یا بد رفتار هستند .  پنج طرحواره ای که  دراین حوزه قرار دارند عبارتند از:

رهاشدگی /بی ثباتی:بی ثباتی یا بی اعتمادی نسبت به دریافت محبت وبرقراری ارتباط بااطرافیان ،به طوری که فرد احساس می کند افراد مهم زندگی اش نمی توانند حمایت عاطفی وتشویق لازم رابه او بدهند ،زیرا این افراد از لحاظ هیجانی ،بی ثبات ،غیر قابل پیش بینی ،اعتماد ناپذیر ونامنظم اند . فردی که چنین طرحواره ای درذهنش شکل گرفته باشد ، معتقد است هر لحظه امکان دارد افراد مهم زندگی اش بمیرند یااین که اورا رها کنند وبه فرد دیگری علاقه مند شوند.

بی اعتمادی /بدرفتاری : افرادی که طرحواره بی اعتمادی / بدرفتاری دارند،براین باورند که دیگران با کوچکترین فرصت ازآنها سوءاستفاده می کنند .انتظار این که دیگران به انسان ضربه می زنند ،بد رفتارند ،انسان را سرافکنده می کنند ،دروغ می گویند ودغل کار وسود جو هستند .چنین انتظاری باعث می شود فرد وقایع پیرامون را به گونه ای خاص ادراک کند:آسیبی که به فرد وارد نموده اند ،عمدی بوده ویا این که در نتیجه بی مبالاتی وغفلت مفرط پدید آمده است .ممکن است فرد احساس کند همیشه یک نفر موجودی او را می دزدد ویا حق اورا می خورد .

محرومیت هیجانی : افرادی که طرحواره مححرومیت هیجانی دارند،انتظار ندارند تمایل آنها برای برقراری رابطه ی هیجانی با دیگران به طور کافی ارضاءشود. سه نوع محرومیت هیجانی وجود دارد که عبارتند از :

• محرومیت از محبت :فقدان توجه ،عطوفت یا همراهی
• محرومیت از همدلی :درک نشدن ،به حرف دل فرد گوش ندادن ،عدم خودافشایی یا درمیان نگذاشتن احساسات با دیگران
• محرومیت از حمایت :نداشتن منبع قدرت ،جهت دهی یا راهنمایی نشدن از سوی دیگران .

نقص /شرم:این طرحواره معمولا با احساس شرم نسبت به نقایص ادراک شده همراه است .این نقص ها وکمبودها ممکن است شخصی ؛مثل خودخواهی ،تکانه های پرخاشگرانه ،تمایلات جنسی غیر قابل قبول یا عمومی ؛مثل ظاهر غیر جذاب ،نابرازندگی اجتماعی باشند .افرادی که این طرحواره رادارند احساس می کنند حقیر یا بی ارزشندواگر خودرا درمعرض نگاه دیگران قرار دهند ،بدون شک طرد می شوند .

انزوای اجتماعی /بیگانگی : این طرحواره ،حس متفاوت بودن فرد یا عدم تناسب بااجتماع را دربرمی گیرد .معمولا افراد مبتلا به این طرحواره ،به هیچ گروه یا جامعه ای ،احساس تعلق خاطر نمی کنند.

منبع

فردوسی،فرزانه(1393)، پیش بینی سازگاری اجتماعی دانشجویان مجرد،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی ومشاوره،دانشگاه علوم بهزیستس وتوانبخشی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید