انواع برنامه ­های رادیویی

به طور کلی آنچه را که فرستنده رادیویی پخش و توسط گیرنده رادیویی شنیده می­شود برنامه رادیویی گویند. به عبارت دیگر برنامه رادیویی مجموعه­ای است مرکب ازاصوات معنی دار متوازن منسجم­؛ دربرگیرنده حداقل یک پیام پنهان یا اشکار که با توجه به فرهنگ جامعه خود برای جامعه زبانی یا جامعه معین آماری با مدتی ازپیش تعیین شده یا مقید به لحظه عرضه می شود.برنامه رادیویی را می توان به دو گروه عمده تقسیم کرد:

برنامه­ های زنده:

در برنامه­های زنده گفتاری را که گوینده اجرا می_­کند، موسیقی، گزارش، کارشناسی و غیره در همان لحظه عرضه از طریق فرستنده پخش می­شود و به یاری گیرنده به گوش شنونده می­رسد. این نوع برنامه معمولاً حالت خبر دهندگی دارد و محتوای آن را عمدتاً مطالب روزمره زندگی و مسائل و حوادث مطرح در لحظه و نهایتاً در روز تشکیل می­دهد.رادیوهایی که بیشتر به برنامه­های زنده می­پردازند، رادیوهای محلی هستند که منطقه ای محدود و مشخص با مسائل و معضلات مشابه را زیر پوشش خود می­گیرند. به این ترتیب طرح مسائل عام و مشترک که گروههای کثیر و مناطق بسیار وسیعی را بر می­گیرند، معمولاً در این نوع برنامه جایی ندارد.

برنامه­های تولیدی: عبارت است مجموعه ای از گفتار، موسیقی، نمایش، مصاحبه، گزارش و غیره که با طراحی و پیش بینی های لازم از قبل آماده و تدوین شده و بر روی نوار ضبط شده است. محتوای  این نوع برنامه­ها معمولاً جنبه عمومی تری دارند و گروههای وسیع تری از جامعه را شامل می­شوند.

برنامه­های رادیویی را از لحاظ فرم و ترکیب می توان به دو گروه تقسیم کرد:

1. برنامه­های ساده:

برنامه­های ساده رادیویی عموماً دارای متنی هستند که به وسیله اجرا کننده عرضه می­شود. برنامه­های ساده رادیویی گاه با موسیقی عرضه می شود. عمده ترین برنامه­های ساده رادیویی را می توان به فرم های زیر دسته بندی کرد:

1. گفتار 2- سخنرانی 3- میزگرد 4- مصاحبه 5- رپرتاژ و گزارش

• برنامه­ های ترکیبی:

برنامه­های مرکب رادیویی، برنامه­های هستند که مجموعه ای از فرم­ها مختلف رادیویی را به تناسب و در یک کل عرضه می کنند.راديـو از ديـگـر وسـايـل ارتـبـاط جـمـعـى اسـت كـه به لحاظ برخوردارى از برخى ويژگى ها، به سهم خود در جهت دهى و تغيير افكار عمومى داراى نقش مى باشد. اين رسانه در بـرقـرارى ارتـباط نزديك تر بين افراد و جوامع ، نقش مهمّى را ايفا مى كند. اهميت راديو بيشتر از خصيصه كلامى بودن آن ناشى شده است ؛ زيرا جوامعى كه در آن فرهنگ شفاهى حاكم بوده و مـردم نـسـبت به استفاده از رسانه هاى مكتوب مانند مطبوعات كمتر از خود رغبت نشان داده و بيشتر بـه رسـانـه هاى شنيدارى مثل راديو و ديدارى مانند تلويزيون و سينما گرايش دارند، راديو و تلويزيون مخاطبين بيشترى دارند.

بـه ايـن تـرتـيـب ، جـوامع انسانى ساعاتى از شبانه روز وقت خود را در اختيار پيام هاى راديو قـرار مـى دهند و بدين وسيله افكار عمومى از راديو تاءثير مى پذيرد. برخى از ويژگى هاى راديـو، عـلاوه بـر كـلامـى بـودن­، سـهـولتِ انـتـقـال پـيـام­، سـرعـت انـتـقـال پـيـام و وسـعـت شعاع پيام مى باشد و اين سه ويژگى يعنى سهولت­، سرعت و وسعت شـعـاع پـيـام مـوجـب گـشـتـه تـا راديـو بـه عـنـوان رسـانـه اى مـمـتـاز مـطـرح بـاشـد. به همين دليـل راديـو در رديـف (وسايل خبرى توده گير) قرار گرفته است . به اين ترتيب ، ملاحظه مى­كنيم ، اخبار حوادث و رويدادها قبل از آن كه به وسيله رسانه هاى مكتوبى همچون روزنامه ها در اختيار شهروندان قرار بگيرد، با سرعت در شعاعى وسيع از طريق امواج راديوها نه تنها در سطح كشور، بلكه در پهنه قاره ها پخش و منتشر مى گردد.

راديـو، نوعى وسيله ارتباط جمعى است كه در هر وضعيتى مى تواند با انسان همراه باشد. به عـنـوان مـثـال­، در مـنـزل­، مـحـل كـار، هـنـگـام رانندگى­، در حين سفر و… از قابليت پيام رسانى برخوردار است . همچنين­، استفاده از راديو مستلزم داشتن سطح معيّنى از آموزش و تحصيلات نيست و افراد با سواد و كسانى كه فاقد تحصيلات هستند، همه از اين وسيله استفاده مى كنند به همين لحـاظ، راديـو از جـمـله رسـانـه­هـايـى مـحـسـوب مـى گـردد كـه در افـكـار عـمـومـى تـاثـيـر دارد.

منبع

امامی، اکرم(1392)، تحلیل محتوای برنامه های رادیویی شبکه فرهنگ پیرامون موضوع کتاب و کتاب خوانی، پایان نامه کارشناسی ارشد، علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامي

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید