اصول و مباني يادگيري

اصول يادگيري را بايد در برنامه ريزي و اجراي دوره هاي آموزشي مورد استفاده قرار داد . هر چند كه در مورد مراحل يادگيري انسان تحقيقات جانبي انجام گرفته ، ولي متاسفانه آنها كمتر در دوره هاي آموزشي مورد استفاده قرار مي گيرند . بخشي از اين مشكل ممكن است مربوط به قابل مشاهده نبودن ميزان يادگيري باشد ، كه فقط نتايج آن مورد ارزشيابي قرار گيرد .دو مسئله براي مديران ، مسئولان و كارشناسان آموزشي در رابطه با منحني يادگيري مهم است . يكي شكل منحني يادگيري كاركنان كه بايد داراي روند صعودي باشد و ديگر زمان لازم براي رسيدن به سطح يادگيري قابل قبول كه بايد تقليل يابد . هر چند كه ميزان ياديگري افراد متفاوت است ، استفاده از منحني يادگيري ، چه منحني هاي فردي و چه منحني هاي گروهي ، به تسريع يادگيري كمك مي نمايد ، مشروط بر اين كه به اصول و مباني يادگيري يعني  راهنمايي ، تهيه استاندارد هاي عملكرد ، پاداش و پيگيري ، ايجاد انگيزه ، انتقال و بازخور كه قبلاً توضيح داده شد ، كاملاً توجه شود .

اجرا و ارزشيابي

با اجراي برنامه هاي آموزش و توسعه منابع انساني ، كاركنان بي سواد و بي مهارت تبديل به افراد با سواد و ماهر گرديده و جايگزين كاركنان با سواد و با مهارتي شوند كه براي تصدي مشاغل و پستهاي بالاتر سازماني براي حال و آينده آماده ميگردند . براي ارزيابي ميزان نيل به اهداف آموزش و توسعه ، لازم است كه از برنامه هاي آموزشي ارزشيابي به عمل آيد . عدم انجام ارزشيابي صحيح و يا عدم توجه به نتايج ارزشيابيها مي تواند يكي از آفتهاي برنامه هاي آموزش و توسعه منابع انساني باشد . در بسياري از موارد با برنامه هاي آموزش و توسعه منابع انساني مورد ارزشيابي قرار نمي گيرند و يا نتايج ارزشيابيها، چندان مورد توجه مديران و مسئولان آموزش و يا مديران پرسنلي قرار نمي گيرد در پاره اي از موارد كه مديران ، كارشناسان و مسئولان آموزشي اقدام به ارزشيابي مي نمايند ، اغلب نظريات شركت كنندگان در دوره هاي آموزشي را مورد سنجش قرار مي دهند نه ميزان يادگيري آنان را . در صورتي كه اين نوع ارزشيابيها ، ارزشيابي صحيح ، جامع و كاملي به نظر نمي رسد و نمي تواند  كارشناسان و مسئولين آموزشي را در ارتقاء كيفيت برنامه هاي آموزشي ياري نمايد . معيارهاي كه بايد در ارزشيابي برنامه هاي آموزشي و توسعه منابع انساني مورد توجه قرار گيرند عبارتند از :

• عكس العمل شركت كنندگان در برنامه هاي آموزش و توسعه منابع انساني
• نوع و ميزان يادگيري حاصل از برنامه هاي مذكور
• تغييرات رفتاري ايجاد شده در منابع انساني در نتيجه شركت در برنامه
• نتايج فردي و سازماني حاصل از شركت در برنامه هاي آموزش و توسعه از قبيل افزايش كيفيت و كميت كارها ، تقليل حوادث و سوانح در محيط كار ، كاهش فيبتهاي غير مجاز و غيره .

نكته مهم ديگر در ارزشيابيها ، ارزشيابي قبل و بعد از شركت كاركنان در برنامه هاي آموزش و توسعه منابع انساني به منظور سنجش دقيق ميزان يادگيري و يا تغيير رفتار در آنهاست ، اين ارزشيابيها كه ميزان دانش ، مهارت و نوع رفتار شركت كنندگان را قبل از شروع دوره مشخص مي نمايد ، مي توان با ارزشيابيهاي انتهاي  برنامه هاي آموزشي مقايسه و ميزان پيشرفت حاصل از برنامه ها را كاملاً مشخص نمايد .

تعريف و تبين ارزشيابي

ارزشيابي به معني علمي و دقيق آن دانش جواني است كه قدمتي بيش از يك قرن در جهان ندارد به ويژه در كشور ما كه سابقه آن از ثلث قرن تجاوز نمي كند . لذا اين دانش هنوز از تحقيقات و بررسيهاي جامعي برخوردار نگرديده تا همه جنبه هاي آن روشن و آشكار و صاحب تعريف جامع ، حيطه عمل و قواعد و قوانين عملي و مطابق با حوائج و مقتضيات جامعه و بالاخص در زمينه كار و اشتغال شود .

گر چه هر فرد در كار روزانه خود و در هر فعاليت و حركتي كه در جامعه و يا در تماس با افراد و اشياء دارد مدام به ارزشيابي از رفتار و اخلاق و دانش و تبحر افراد يا كارآيي ، قدرت و دوام اشياء ابزار و ماشين آلات ، كالاها و اجناس ميپردازد اما اين ارزشيابي ها يا برداشتها ذهني و فردي و خصوصي به اصطلاح كيـفي  اند و واجد معيارها ، مقياسها  ، درجات ، مقادير و ميزانهاي كمي  نيستند تا بر مباني آنها به تعريف و تبين قواعد و قوانين پرداخت و به ارزشيابي علمي مبادرت كرد .

تعاريف مختلف و متنوع مي تواند  به گستره دانش آدمي از مفهوم و حيطه عمل يك موضوع يا مبحث بيفزايند لذا ما به برخي از تعاريفي كه از ارزشيابي شده اشاره مي كنيم : در فرهنگ تعليم و تربيت تاليف ,كارتر ، دي ، گود ؛  لغت ارزشيابي يا ارزيابي  چنين تعريف شده است :

• فرايند تحقيق و تبين يا قضاوت و داوري درباره ارزش و مقدار چيزي با سنجش و اندازه گيري .
• در روانشناسي فرايند تعيين و تبيين معناي نسبي پديده ها به صورت برخي از استانداردها .
• ملاحظه شواهدي بر مبناي استانداردهاي ارزشي يا به صورت وضعيتي مخصوص و هدفهايي كه گروه افراد مي كوشند بدان دست يابند .

مثلاً ارزشيابي يك آزمون يا تست عبارت است از : فرايند تعيين يا تخمين آماري و ذهني شايستيگي يك آزمون بر اساس خصايصي نظير ، روائي و ارزشمندي  يا پايايي و اعتبار  ، آساني اجرا ، تصحيح و نمره دهي  .

مفهوم ارزيابي آموزشي  :

 از ارزيابي آموزشي تعابير مختلفي شده است . هدف ارزيابي ، مانند نظارت ، گردآوري اطلاعات براي بهبود فرآيند برنامه ريزي است . بايد توجه داشت كه ارزيابي فقط يكبار پس از اجراي برنامه آموزشي انجام نمي پذيرد بلكه در تمام طول اجراي برنامه به طور مستمر ارزيابي بايد انجام گيرد تا تطبيق عملكرد را با هدف برنامه ميسر سازد . ارزشيابي به عنوان جرياني تلقي مي شود كه داده ها و اطلاعات لازم براي تصميم گيري فراهم مي شود . ارزشيابي به عنوان فعاليتي مشتمل بر توصيف و قضاوت است . تعريفي كه از جامعيت بيشتري برخوردار است وبيشتر عناصر مورد بحث را شامل مي شود  تعريف بي باي،  است . وي معتقد است ارزشيابي يعني جمع آوري و تفسير نظامدار شواهدي است كه به قضاوت ارزشي با عنايت به عملي كه رخ ميدهد ، منجر مي شود .

منبع

زارعی،احمد(1393)، بررسی عوامل موثر بر میزان اثربخشی آموزش کارکنان شبکه بهداشت و درمان پایان نامه کارشناسی ارشد،مدیریت اموزشی،دانشگاه آزاداسلامی پردیس هرمزگان

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید.