« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »استانداردهای سواد اطلاعاتي
فردي كه خود را با سواد اطلاعاتي مي‌داند، بايد قادر باشد به صورت مفيد ومؤثر به اطلاعات دسترسي داشته باشد، اطلاعات را بصورت کامل و انتقادي ارزيابي كرده و همچنين به طور دقيق و خلاق از آنها استفاده كند.
دستورالعمل‌ها و استانداردهاي سواد اطلاعاتي
انجمن كتابداران استراليا، انجمن كتابخانه‌هاي آموزشگاهي امريكا، و انجمن كتابخانه‌هاي ملي و دانشگاهي انگليس اقدام به تهيه استانداردها و دستورالعمل‌هايي براي آموزش، فراگيري، و سنجش مهارتهاي سواد اطلاعاتي كرده‌اند كه مجموعه‌اي از آن به شرح زير است:
1) تشخيص نياز به اطلاعات؛ 2) تشخيص ويژگي و ميزان اطلاعات موردنياز؛ 3) توانايي دستيابي به اطلاعات موردنياز به‌صورت مفيد و مؤثر؛ 4) توانايي بهره‌گيري از راهبردهاي جست‌وجو؛ 5) ارزيابي منتقدانه اطلاعات و منابع اطلاعاتي به‌دست آمده؛ 6) توانايي استفاده از اطلاعات براي رسيدن به هدفي خاص مانند حل مسئله؛ 7) توانايي مقايسه اطلاعات به‌دست آمده با دانش موجود و افزودن به دانش؛ 8) شناخت وظيفه اجتماعي خود در دسترسي به اطلاعات و استفاده از آن؛ 9) گردآوري، سازماندهي، و دسته‌بندي اطلاعات به‌دست آمده يا توليد شده؛ و 10) آگاهي از اينكه سواد اطلاعاتي پيش نياز يادگيري مادام‌العمر است.
اين توانايي‌ها نشان مي‌دهد كه سواد اطلاعاتي تنها مهارت نيست، بلكه يك روند فكري است كه براي تقويت و شكل‌گيري آن بايد به فرد آموزش داد. انجمن كتابخانه‌هاي دانشگاهي و پژوهشي (اِي. سي. آر. ال.) در ژانويه2000 استانداردها شاخص‌هاي عملكرد، و بروندادهايي را براي اندازه‌گيري ميزان برخورداري از توانايي‌هاي مربوط به سواد اطلاعاتي تصويب و منتشر كرد. اين مجموعه از پنج استاندارد تشكيل شده كه هر يك داراي چند شاخص عملكرد و همچنين شامل فهرستي از بازده‌ها براي سنجش پيشرفت دانشجويان در كسب سواد اطلاعاتي بوده. اين بازده‌ها مي‌تواند به عنوان راهنما براي استادان، كتابداران و ساير كساني كه دنبال روشهايي براي اندازه‌گيري يادگيري دانشجويان در زمينة سواد اطلاعاتي هستند، باشد. در كاربرد اين استانداردها، مؤسسات آموزشي نياز دارند تا مهارتهاي فكري گوناگوني كه بازده‌هاي گوناگون يادگيري به همراه دارند را شناسايي كنند. بنابراين، براي سنجش در اين بازده‌ها به ابزارها و روشهاي متفاوتي نياز است. براي مثال، مهارتهاي سطوح پايين و بالاي طبقه‌بندي بلوم در اين بازده‌ها وجود دارد. با مطالعه بازده‌ها مي‌توان به اهداف رفتاري پي برد. بهتر است روشهاي سنجش متناسب با مهارتهاي تفكر مربوط به هر بازده به عنوان يك قسمت جدانشدني از برنامه اجرايي مؤسسه در نظر گرفته شود. براي مثال، بازده‌هاي زير نشاندهندة مهارتهاي سطوح بالا و پايين تفكر مي‌باشند.
استاندارد اول:
دانشجویانی دارای سواد اطلاعاتی هستند که بتوانند به‌صورت مفید و مؤثر به اطلاعات دسترسی داشته باشند.
الف)دانشجو باید نشان دهد که نیاز به اطلاعات را درک می‌کند
ب)دانشجو باید نشان دهد که می‌داند برای تصمیم‌گیری دقیق، اطلاعات لازم است.
ج)دانشجو باید قادر باشد منابع فراوانی را معرفی و از آنها استفاده کند.
د)دانشجو باید نشان دهد که به چگونگی تنظیم مرکز سمعی و بصری کتابخانه وارد است.
نحوه استفاده از فهرست کتابخانه را می‌داند و به چگونگی بازیابی اطلاعات به‌منظور حل مسئله یا پاسخ به یک سؤال اعم از منابع پاپی و غیر چاپی یا الکترونیکی مسلط است.
استاندارد دوم
دانشجویی دارای سواد اطلاعاتی است که قادر باشد اطلاعات را به‌صورت کامل و انتقادی ارزیابی نماید.
الف)دانشجو باید قادر باشد بین حقیقت، داستان و اطلاعات سو گرفته فرق بگذارد.
ب)دانشجو باید قادر باشد صحت و اعتبار نویسنده و محتوی یک مدرک را تعیین کند.
ج)دانشجو باید قادر باشد ارتباط بین اطلاعات و نیازهای خودش را تعیین کند.
استاندارد سوم
دانشجویی سواد اطلاعاتی دارد که بتواند از اطلاعات به‌طور دقیق و خلاق استفاده نماید.
الف)دانشجو باید قادر باشد اطلاعات را به‌گونه‌ای سازمان دهد که متناسب با نیازهای تکالیف درسی او حل مسائلش باشد.
ب)دانشجو باید از چگونه اطلاعات به‌منظور تبادل ایده‌ها استفاده کند و نتیجه مناسب را دریافت نماید.
به منظور کاربرد صحیح منابع اطلاعاتی الکترونیکی، محققان باید تا حد امکان سواد رایانه‌ای و سواد اطلاعاتی خود را ارتقاء بخشند و بهترین ابزار برای این کار استفاده از اینترنت می‌باشد. استفاده بهینه از فن‌آوری‌های روز و انواع خاص مهارت‌ها کتابخانه‌ای می‌تواند کاربران را در این امر کمک نماید. توسعه مهارت‌های تحقیق و ارتباطات درست نیز یکی از راهکارهای مهم و ارزشمند در این رابطه می‌باشد و اهمیت این بحث را بیش‌ازپیش نشان می‌دهد.
منبع
پاخیزان، فریده(1396)، رابطه بین سواد اطلاعاتی با تاب آوری در دانش آموزان اول متوسطه، پایان نامه کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید