اختلالات اضطرابی مبتنی بر DSM-5

اختلالات اضطرابی اختلالاتی را شامل می­شوند که در ویژگی­های ترس و اضطراب بیش از حد و اختلالات رفتاری مربوط، سهیم هستند. ترس، پاسخ هیجانی به تهدید واقعی یا تصور تهدید قریب­الوقوع است، در حالیکه اضطراب پیش­بینی تهدید آینده است. بدیهی است که این دو حالت همپوشی دارند، اما متفاوت نیز هستند،وترس بیشتر با فوران برانگیختگی خودمختار لازم برای جنگ و گریز، افکار خطر قریب­الوقوع و رفتارهای گریز ارتباط دارد و اضطراب بیشتر با تنش عضلانی و گوش به زنگی هنگام آماده شدن برای خطر و هشدارها یا رفتارهای اجتنابی هست. گاهی میزان ترس یا اضطراب با رفتارهای اجتنابی فراگیر کاهش می­یابد.حملات وحشتزدگی عمدتاً در اختلالات اضطرابی محدود نمی­شوندو در اختلالات روانی دیگر نیز دیده میشوند.

اختلالات اضطرابی از نظر انواع موضوعات یا موقعیت­هایی که موجب ترس، اضطراب یا رفتار اجتنابی و اندیشه­پردازی شناختی مرتبط می­شوند، با یکدیگر تفاوت دارند. بنابراین، در حالیکه اختلالات اضطرابی بسیار با یکدیگر همزمان هستند، می­توانند با بررسی دقیق انواع موقعیت­هایی که موجب ترس یا اجتناب می­شوند و محتوای افکار یا عقاید مرتبط، متمایز شوند.اختلالات اضطرابی به خاطر اینکه بیش از اندازه هستند یا بعد از دوره­های مناسب رشد ادامه می­یابند، با ترس یا اضطرابی که از لحاظ رشد هنجاری هستند، تفاوت دارند. آن­ها به خاطر مداوم بودن  برای مثال:  معمولاً شش ماه یا بیشتر ادامه می­یابند، با ترس یا اضطرابی که اغلب ناشی از استرس است، تفاوت دارند، هر چند ملاک مدت به­عنوان رهنمودی کلی، اجازه درجه­ای از انعطاف­پذیری و گاهی مدت کوتاه­تر را در کودکان می­دهد مثلاً :در اختلال اضطراب جدایی و لالی انتخابی .

از آنجایی که افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی معمولاً میزان خطر را در موقعیت­هایی که می­ترسند یا اجتناب می­ورزند، بیش از حد برآورد می­کنند، عامل تعیین­کننده اصلی برای اینکه آیا ترس یا اضطراب بیش از اندازه یا نامتناسب است، توسط متخصص بالینی، با در نظر گرفتن عوامل موقعیتی فرهنگی، صورت می­گیرد. تعدادی از اختلالات اضطرابی در کودکی ایجاد می­شوند و اگر درمان نشوند، ادامنه می­یابند. این اختلالات در زنان بیشتر از مردان روی می­دهند. هر اختلال اضطرابی فقط در صورتی تشخیص داده می­شود ­که نشانه­ها ناشی از تأثیرات فیزیولوژیکی مواد, دارو یا بیماری جسمانی دیگر نباشند یا با اختلال روانی دیگر توجیه نشوند.فرد مبتلا به اختلال اضطراب جدایی در مورد جدا شدن از اشخاص دلبسته به قدری می­ترسد یا مضطرب است که از لحاظ رشدی نامناسب ودر مورد اینکه اشخاص دلبسته صدمه ببینند، وقایعی که می­توانند به از دست دادن اشخاص دلبسته یا جدایی از آن­ها منجر شوند، ترس یا اضطراب مداوم و اکراه از دور شدن از اشخاص دلبسته، به علاوه کابوس­ها و نشانه­های جسمانی ناراحتی هست، گر چه این نشانه­ها اغلب در کودکی ایجاد می­شوند،می­توانند در بزرگسالی نیزابرازشوند.

لالی انتخابی با ناتوانی مداوم در صحبت کردن در موقعیت­های اجتماعی مشخص می­شود که انتظار صحبت کردن در آن­ها می­رود  مثل مدرسه در حالیکه فرد در موقعیت­های دیگر صحبت می­کند. ناتوانی در صحبت کردن، پیامدهای قابل توجهی برای پیشرفت در موقعیت­های تحصیلی یا شغلی دارد یا به صورت دیگر، در ارتباط اجتماعی عادی اختلال ایجاد می­کند.افراد مبتلا به فوبی خاص از موضوعات یا موقعیت­های محدودی می­ترسند یا مضطرب هستند یا از آن­ها اجتناب می­کنند. اندیشه­پردازی شناختی خاص به صورتی که در اختلالات اضطرابی دیگر وجود دارد، در این اختلال بارز نیست. ترس، اضطراب یا اجتناب تقریباً همیشه بلافاصله توسط موقعیت فوبیک ایجاد می­شود، تا اندازه­ای که مداوم است و با خطر واقعی ایجاد شده، تناسب ندارد. انواع مختلف فوبی­­های خاص وجود دارد: حیوان، محیط طبیعی، خود- تزریق- جراحت، موقعیتی و موقعیت­های دیگر.

در اختلال اضطراب اجتماعی ؛ فوبی اجتماعی، فرد از تعامل­های اجتماعی و موقعیت­هایی که احتمال بررسی شدن می­رود، می­ترسد یا مضطرب است. این موقعیت­ها، تعامل­های اجتماعی نظیر ملاقات کردن با افراد ناآشنا، موقعیت­هایی که در آن­ها ممکن است فرد در حال خوردن یا نوشیدن مورد مشاهده قرار گیرد و موقعیت­هایی که در آن­ها فرد جلوی دیگران اعمالی را انجام می­دهد، شامل می­شوند. اندیشه­پردازی شناختی، ارزیابی شدن منفی توسط دیگران، شرمنده شدن، تحقیر شدن، طرد شدن، یا ایجاد مزاحمت دیگران را شامل می­شود.

در اختلال وحشت­زدگی، فرد حملات وحشت­زدگی غیرمنتظره مکرر را تجربه می­کند و همواره در مورد دچار شدن به حملات وحشت­زدگی بیشتر یا تغییرات در رفتارش به صورت ناسازگارانه به علت حملات وحشت­زدگی، نگران است مثل اجتناب از: ورزش یا مکان­های ناآشنا. حملات وحشت­زدگی هجوم­های ناگهانی ترس شدید یا ناراحتی شدید است که ظرف چند دقیقه به اوج می­رسند و نشانه­های جسمانی و یا شناختی را به همراه دارند. حملات وحشت­زدگی با نشانه محدود، کمتر از چهار نشانه را شامل می­شوند. حملات وحشتزدگی ممکن است مورد انتظار باشند، مثلاً  در پاسخ به موضوع یا موقعیتی که فرد معمولاً از آن می­ترسد یا غیرمنتظره باشند، بدین معنی که حملات وحشت­زدگی بدون دلیل آشکار روی می­دهند. حملات وحشت­زدگی شاخص و عامل پیش­اگهی برای شدت تشخیص، روند و همزمانی با مجموعه­ای از اختلالات، از جمله اختلالات اضطرابی است، اما محدود به آن­ها نیست :مثل  اختلالات مصرف مواد، افسردگی و روان­پریشی . بنابراین، از حمله وحشت­زدگی می­توان به­عنوان شاخص توصیفی برای هر اختلال اضطرابی به علاوه اختلالات روانی دیگر، استفاده کرد.

افراد مبتلا به آگورافوبی از دو یا تعداد بیشتری موقعیت­های زیر می­ترسند و مضطرب هستند:

استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، بودن در فضاهای باز، بودن در مکان­های بسته، ایستادن در صف یا بودن در جمعیت، تنها بودن در خارج از خانه در موقعیت­های دیگر. فرد از این موقعیت­ها می­ترسد؛ زیرا فکر می­کند در صورت ایجاد نشانه­های شبه وحشت­زدگی یا نشانه­های ناتوان­کننده یا خجالت­آور دیگر، ممکن است گریختن دشوار باشد یا کمک در دسترس نباشد. این موقعیت­ها تقریباً همیشه موجب ترس یا اضطراب می­شوند و اغلب از آن­ها اجتناب می­شود و به حضور یک همراه نیاز دارند.

ویژگی­های اصلی اختلال اضطراب فراگیر عبارتند از اضطراب و نگرانی مداوم و بیش از حد در مورد زمینه­های مختلف، از جمله عملکرد شغلی و تحصیلی که فرد کنترل کردن آن­ها را دشوار می­داند. علاوه بر این، فرد دستخوش نشانه­های جسمانی می­شود که بی­قراری یا احساس کفری یا  عصبی بودن به راحتی خسته شدن، مشکل تمرکز کردن یا خالی بودن ذهن، تحریک­پذیری، تنش عضلانی و اختلال خوان از آن جمله هستند.

اختلال اضطرابی ناشی از مواد, دارو؛  اضطراب تناشی از مسمومیت با مواد یا ترک مواد یا درممان داویی را شامل می­شود. در اختلال اضطرابی ناشی از بیماری جسمانی دیگر، نشانه­های اضطراب، پیامد فیزیولوژیکی بیماری جسمانی دیگر هستند.برای توصیف بهتر شدن هر کی از اختلالاضطرابی و پی بردن به تغییر در شدت با گذشت زمان، مقیاس­های مخصوص اختلال وجود دارند. برای سهولت استفاده مخصوصاً در مورد  افرادی که بیش از یک اختلالا اضطرابی هستند، این مقیاس­ها طوری ساخته شده­اند که در اختلال­های اضطرابی مختلف، قالب­بندی یکسان ؛ اما تمرکز متفاوت داشته باشند، به طوری که ارزیابی نشانه­های رفتاری، نشانه­های اندیشه­پردازی شناختی و نشانه­های جسمانی مربوط به هر اختلال، یکسان باشد

معیارهای DSM-5 برای اختلال شخصیت وسواسی, اجباری

ترس یا اضطراب نامتناسب با رشد و بیش از اندازه درباره جدایی از کسانی که فرد به آن­ها دلبسته است، به صورتی که توسط حداقل سه مورد زیر مشخص می­شود:

• ناراحتی بیش از حد مکرر هنگام پیش­بینی یا تجربه کردن جدایی از خانه یا از اشخاص دلبسته اصلی.
• نگرانی مداوم و بیش از حد در مورد از دست دادن اشخاص دلبسته اصلی یا درباره وارد شدن صدمه احتمالی به آن­ها، مانند بیماری، جراحت، بلایا یا مرگ.
• نگرانی مداوم و بیش از حد در مورد واقعه ناگوار مثل: گم شدن، مورد آدم­ربایی قرار گرفتن، تصادف کردن، مریض شدن که موجب جدایی از شخص دلبسته اصلی شود.
• اکراه یا امتناع مداوم از بیرون رفتن، دور شدن از خانه، رفتن به مدرسه، رفتن به محل کار یا جای دیگر به علت ترس از جدایی.
• ترس یا بی­میلی بیش از حد در مورد تنها یا بدون اشخاص دلبسته اصلی بودن در خانه یا محیط­های دیگر.
• بی­میلی یا امتناع مداوم در خوابیدن دور از خانه یا به خواب رفتن بدون نزدیک بودن به شخص دلبسته اصلی.
• کابوس­های مکرر که موضوعات جدایی را در بر دارند.
• شکایت­های مکرر نشانه­های جسمانی مثل: سردرد، دل درد، تهوع، استفراغ ، وقتی جدایی از اشخاص دلبسته اصلی روی می­دهد یا انتظار می­رود.

این ترس، اضطراب یا اجتناب مداوم است، حداقل چهار هفته در کودکان و نوجوانان و معمولاً شش ماه یا بیشتر در بزرگسالان ادامه می­یابد.

این اختلال، ناراحتی یا اختلال قابل ملاحظه بالینی در عملکرد اجتماعی، تحصیلی، شغلی یا زمینه­های مهم دیگر عملکرد ایجاد می­کند.

 این اختلال با اختلال روانی دیگر بهتر توجیه نمی­شود، مانند امتناع از ترک کردن خانه به علت مقاومت بیش از حد در برابر تغییر در اختلال طیف اُوتیسم، هذیان­ها یا توهمات مربوط به جدایی در اختلالات روان­پریشی؛ امتناع از بیرون رفتن بدون همراه قابل اعتماد در آگورافوبی؛ نگرانی­ها درباره بیماری یا صدمه دیگر که برای افراد مهم دیگر روی دهند در اختلال اضطراب فراگیر؛ یا نگرانی­ها درباره مبتلا بودن به یک بیماری در اختلال اضطراب بیماری.

منبع

زاهدی عراقی،فریبا(1394)، روایی تشخیصی فرم بازسازی شده پرسشنامه شخصیتی چندوجهی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشکاه بوبوک دیدن نمایید