اختلال­های روان­تنی

اختلال­های روان­تنی بیماری­های جسمی و بدنی هستند که به دلیل وجود مشکلات روانی ایجاد می­شود و یا اینکه تحت تأثیر فشارهای محیطی تشدید می­گردند. از جمله این اختلال­ها می­توان به آسم، زخم معده، فشار خون، دردهای عضلانی استخوانی، سردرد، اختلال­های جنسی، روماتیسم و غیره اشاره کرد. بیماری­های روان­تنی ناشی از عوامل ژنتیکی، محیطی، شناختی و زیست شیمیایی می­باشند.

یک رابطه متقابل میان بدن و ذهن برقرار است. به این­صورت که، حالت­های هیجانی چون خشم، ترس، اضطراب و غیره باعث تغییرات فیزیولوژیکی مانند افزایش ضربان قلب، تعریق، گریه و غیره می­شوند. وقتی این تغییرات بر سلامت افراد تأثیر متقابل دارد، در حیطه علم روان­تنی قرار می­گیرند. علم روان­تنی ارتباط میان پدیده­های روان­شناختی و زیستی در انسان را بررسی می­کند و به تشخیص، درمان و پیشگیری از ابعاد روانپزشکی بیماری‌های جسمی می­پردازد(خدایاری فرد، عابدینی و صادقی.

رویکردهای نظری مربوط به مشکلات رفتاری

در این بخش به مهم­ترین رویکردها در زمینه علل مشکلات رفتاری اشاره می­کنیم که عبارتند از:

رویکرد زیستی

بر اساس رویکرد زیستی مشکلات رفتاری به دلیل ناهنجاری­های ژنتیکی، فیزیکی، بیوشیمیایی به وجود می­آید. پیشرفت علم نیز تأثیر عوامل زیستی بر مشکلات رفتاری را بیان می­کند. نظریه زیست‌شناختی گاهی نقایص مغزی، عفونت، عدم تعادل بیوشیمیایی و عوامل ارثی را به عنوان دلایل احتمالی برای مشکلات رفتاری می­داند. این نظریه بیان می­کند که در ایجاد و افزایش مشکلات رفتاری، عوامل بیولوژیک نقش مهمی دارد. دانشمندان قدیم همچون بقراط بر این عقیده بودند که افکار و رفتار نادرست به دلیل آسیب­دیدگی مغز می­باشد. در این نظریه مغز نقش مهمی دارد و برای رفتار مناسب باید ارتباط درستی بین نورون­ها و تکانه­های عصبی برقرار شود.

رویکرد روان­پویایی

این نظریه به نظریه روان­تحلیلی نیز شهرت دارد که توسط فروید مطرح شد. در این نظریه برای تبیین علت­ رفتارها بیشتر بر عوامل روانی‌ درونی تأکید می­شود تا عوامل محیطی و اجتماعی. مشکلات افراد به چند سال اول کودکی و مشکلات مربوط به آن دوران مربوط می­شود و انگیزه­های ناهشیار بر رفتار تأثیر می­گذارد. از نظر فروید رفتار افراد از تعارض بین سه ساختار نهاد، خود و فراخود ایجاد می­شود. برای حل مشکلات رفتاری، فرد از طریق درمانگر به این ساختارهای روانی آگاهی پیدا می­کند. کودکان از طریق بازی­درمانی می‌توانند به این بینش برسند و سپس از طریق خانواده­درمانی به حل مشکلات‌شان پرداخت.

رویکرد رفتاری

از نظر این رویکرد، رفتار حاصل یادگیری و تأثیر محیط می­باشد. معتقدان به این نظریه برای تبیین مشکلات رفتاری، نقش تقویت، وقایع لذت­بخش و تاریخچه یادگیری فرد مانند نقش جریان اجتماعی و محیط درون­فردی را بررسی می­کنند. براساس این رویکرد مشکلات رفتاری آموختنی است و افراد آن­ را از محیط می­آموزند و توسط افراد دیگر تقویت می­شوند و این موجب تداوم رفتار نابهنجار می­شود. برای درمان،رفتار مناسب به آنها نشان داده می­شودواین فرصت رامی­دهند تاباتقویت مناسب،رفتار جدیدراجایگزین نمایند.

رویکرد شناختی

از نظر رویکرد شناختی تفسیر غلط موقعیت­ها یا اسنادهای نادرست، گرایش به تفکرات منفی، سرزنش کردن خود بعد از حوادث ناگوار، عوامل مؤثر در مشکلات رفتاری می­باشند. درواقع، تفکر بالنده در افراد با مشکلات رفتاری وجود ندارد. نظریه­پردازان شناختی به چگونگی شکل­گیری نظام فکری کودک و استفاده از راهبردهای ویژه برای حل مسائل توجه می­کنند. کودکان ممکن است براساس باورهای نادرست یا تحریفات به قضاوت درمورد عملکرد خود یا دیگران بپردازند که این موجب سوگیری اسنادی درمورد توانایی خود یادیگران می­شود.گاهی مشکلات رفتاری کودکان ناشی از تفکر ناپخته مانندخودمحوری و گاهی ناشی از نقص­های شناختی مانند ناتوانی در استفاده از واسطه­های کلامی برای تنظیم رفتار می­باشد.

رویکرد سیستمی

رویکرد سیستمی بیان می­کند که رابطه متقابلی میان سیستم­ها وجود دارد. در این رویکرد، کودک داخل مجموعه­ای از سیستم­ها قرار می­گیرد که شامل خانواده، مدرسه، همسالان و سایر سازمان­های مرتبط با کودک در جامعه می­شود. مشکلات رفتاری زمانی ایجاد می­شود که میان رفتار کودک با رفتار سیستم تضاد و دوگانگی ایجاد شود. یکی از این سیستم­های مهم که از ابتدای کودکی بر رفتار کودک تأثیر می­گذارد و با کودک در تعاملست،خانواده می‌باشد.ازمیان سیستم     خانواده والدین تأثیرمهمی  رابررفتار کودک میگذارند.
والدین با رفتار گرم و پذیرنده یا سرد و طردکننده موجب ایجاد رفتارهای سالم یا ناسالم در فرزندان می­شوند.

منبع

لشگری،حمیده(1392)، مشکلات رفتاری دانش­آموزان با اختلال‌های یادگیری بر اساس سبک فرزندپروری والدین،پایان نامه کارشناسی ارشد، روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی، دانشکده علوم تربیتی وروان شناسی شیراز

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید